در تحلیل تکنیکال مجموعه‌ای از الگوهای‌های مختلف به کار می‌روند که به دسته‌ای از این الگوها، الگوهای کلاسیک گفته می‌شود. قطعا شناخت این الگوها و همچنین آشنایی با نحوه تشخیص آن‌ها می‌تواند مسیر موفقیت در بورس را هموار کند.
الگوهای کلاسیک به دو گروه الگوهای بازگشتی و الگوهای ادامه دهنده تقسیم‌بندی می‌شود. با توجه به اهمیت این الگوها در معاملات بورسی، در صدد آمده‌ایم که به بیان استراتژی الگوهای کلاسیک بپردازیم. با ما همراه باشید.
الگوهای کلاسیک بازگشتی
الگوهای کلاسیک نوعی از الگوهای پر کاربرد در تحلیل تکنیکال است که تصویری از خط‌های روند و کانال را برای استفاده در معاملات بورسی به نمایش می‌گذارد.
توجه به این الگوها و نحوه تغییر آن‌ها تاثیر به سزایی در بهبود کیفیت معاملات دارد. الگوهای بازگشتی در واقع زمانی اتفاق می‌افتند که یک روند مشخص در انتهای دوره و در حالت تعییر جهت قرار بگیرد.
زمانی که قیمت سهمی در حال صعود است، نهایتا به نقطه نهایی خود می‌رسد و سپس قصد تغییر جهت به سمت نزولی بودن را پیدا می‌کند؛ در این حالت گفته می‌شود که الگوهای کلاسیک بازگشتی تشکیل شده است. در ادامه به آموزش الگوهای کلاسیک بازگشتی خواهیم پرداخت.
الگوی سقف دو قلو
در الگوی سقف دو قلو، روند قیمتی به سمت صعودی بودن در حال جریان است تا اینکه الگویی با دو سقف متوالی تشکیل شود. البته توجه داشته باشید که امکان تشکیل الگوی سقف دو قلو در حالت نزولی بازار نیز وجود دارد که در این حالت می‌توان روند صعودی را در آینده انتظار داشت.
خط گردن در این نوع از الگوهای کلاسیک از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ چرا که با عبور نمودار از خط گردن می‌توان اهداف قیمتی را تشخیص داد. با رخ دادن چنین اتفاقی، اهداف قیمتی به اندازه فاصله سقف تا خط گردن تعیین می‌شود که همین موضوع نیز مبنای انجام معاملات خواهد بود.
الگوی سقف دو قلو شرایط را به گونه‌ای رقم می‌زند که روند صعودی قیمت تجربه رسیدن به قله و سپس بازگشت از قله و تلاش برای برای رسیدن به قله دوم را تجربه کند. از آنجایی که هر دو قله در یک رنج قیمتی قرار می‌گیرد، به این نوع از الگوها الگوهای سقف دو قلو گفته می‌شود.
پیش‌بینی توقف روند صعودی قیمت سهم در این نوع از نمودارهای کلاسیک انجام‌پذیر است و به همین دلیل می‌توان به عنوان یک الگوی قوی از این نوع الگو نام برد.
الگوی کف دو قلو
شروع روند صعودی قیمت سهم در بازار با الگوی کف دو قلو قابل تشخیص است که البته برای تشخیص این امر نیاز به اندیکاتورها با این دو نوع از الگوها خواهیم بود. این الگوی بازگشتی و همچنین استراتژی معاملاتی فرد تعیین می‌کند که از چه نوع پوزیشنی برای انجام معاملات بورسی استفاده کرد.
الگوی سقف سه قلو
در الگوی سقف سه قلو نیز اتفاقی مشابه با الگوی سقف دو قلو رخ می‌دهد اما با این تفاوت که الگوی سقف سه قلو دارای سه قله و یا سه کف قیمتی خواهد بود.
در الگوی سقف سه قلو نمودار قیمتی سهم شاهد سه قله متوالی و سپس خارج شدن قیمت از خط گردن است که با عبور قیمت از این سهم نیز می‌توان به هدف قیمتی در این الگو دست پیدا کرد.
الگوهای کلاسیک ادامه دهنده
در الگوهای کلاسیک ادامه دهنده بر خلاف الگوهای بازگشتی، تغییر جهتی رخ نمی‌دهد بلکه نمودار مورد نظر در جهت صعودی ادامه پیدا می‌کند تا به نقطه استراحت برسد و سپس به روند مسیر خود در همان جهت ادامه دهد.
در واقع در این نوع از الگوها، قیمت پس از افزایش یکباره‌ای به نوسان‌های کوچکی می‌رسد اما دوباره به مسیر خود ادامه می‌دهد. برخی از انواع الگوهای کلاسیک ادامه دهنده عبارتند از: الگوی پرچم، مثلث، مستطیل، کنج و… که در ادامه به معرفی هر یک می‌پردازیم.
الگوی پرچم
یکی از انواع الگوهای ادامه دهنده مربوط به الگوی پرچم و بیشتر مختص افراد مبتدی است. همانطور که از نام این نوع الگو پیداست، با رسم نوسان بالا و پایین تصویر یک پرچم با میله آن تشکیل می‌شود. امکان رخ دادن الگوی پرچم در دو حالت صعودی و نزولی بودن وجود دارد. به این صورت که در حالت صعودی بازار، قیمت در حال افزایش است اما گاهی پس از مدتی متوقف شده، استراحت می‌کند و اما مجددا به حرکت خود ادامه می‌دهد.
در مسیر بازگشت این الگوها، گاهی برخی از نوسانات کوچک موجب مکث کوتاهی می‌شود اما مجددا به مسیر خود ادامه می‌دهد. در حالت نزولی بازار نیز دقیق این چنین اتفاقی قابل پیش بینی است. در این صورت روند نزولی بازار متوقف شده و سپس به مسیر خود برمی گردد که در این مسیر نیز امکان توقف و نوسان‌های کوتاه وجود دارد.
یک قانونی که در الگوی پرچم مطرح می‌شود این است که طول پرچم همواره از ۵۰ درصد دسته پرچم کمتر خواهد بود. بهترین زمان برای انجام معاملات در الگوی پرچم زمانی است که خط شکسته شده در جهت بازگشت به تثبیت رسیده باشد. فاصله بین سقف و کف پرچم به همراه اندازه پایه پرچم به ترتیب هدف اول و دوم معاملاتی در این نوع از الگوهای کلاسیک خواهد بود.
الگوی مستطیل
از دیگر الگوهای ادامه دهنده می‌توان به الگوی مستطیل اشاره کرد؛ جایی که نحوه خروج قیمت سهم تعیین کننده نوع الگوی مربوطه خواهد بود. در الگوهای مستطیلی، حرکت نمودار قیمتی سهم در یک بازه مستطیلی شکل ادامه پیدا می‌کند تا جایی که قیمت سهم از این نمودار خارج شود.
حال اگر در ادامه قیمت سهم از ضلع بالایی مستطیل خارج شود، الگوی مستطیل شکل صعودی گرفته و اگر از ضلع پایین مستطیل خارج شود، الگوی مستطیل شکل نزولی شکل می‌گیرد.
لازم به ذکر است؛ خروج قیمت از نمودار مستطیل شکل تنها تا یک حد مشخص ادامه پیدا می‌کند که این حدود به اندازه عرض مستطیل تشکیل شده خواهد بود.
الگوی کنج
در الگوی کنج ترسیم شده برای نمودار قیمتی هر سهم، دو خط همگرا به حرکت خود ادامه می‌دهند تا اینکه در نهایت همدیگر را قطع کنند.
حاصل همگرایی دو نمودار، تشکیل شدن یک کنج و به دست آمدن الگوی کنج است. الگوی کنج نیز در دو حالت صعودی و نزولی بودن اتفاق می‌افتد که هر دوی این حالت پس از تشکیل کنج و تغییر اضلاع اتفاق می‌افتد. با رفتن از اضلاع به سمت کنج الگو، قیمت‌ها به فشردگی بیشتری می‌رسند و در طرف مقابل حجم نیز کاهش پیدا می‌کند.
حال شاید این سوال پیش بیاید که زمان مناسب انجام معاملات در الگوی کنج به چه صورت است؟ در پاسخ به این سوال باید گفت پس از شکل‌گیری کنج، حجم قیمتی به شدت افزایش پیدا می‌کند و حال که از این شکست اطمینان خاطر حاصل شد، باید به سراغ انجام معاملات در سهم مورد نظر رفت.
الگوی مثلث
یکی از متداول‌ترین الگوهای کلاسیک ادامه دهنده مربوط به الگوی مثلث است. در این الگو شاهد نوسانات قیمتی بسیار زیادی هستیم به طوری‌که اگر این نوسانات را دنبال کرده و نقاط آن‌ها را در نمودار به هم متصل کنیم، به یک الگوی سه گوشه به نام الگوی مثلث می‌رسیم.
الگوهای کلاسیک مثلث در واقع بیان می‌کند که نمودار قیمت سهم هر لحظه پس از افزایش قیمت، مکث کوتاهی دارد و دوباره به مسیر خود ادامه می‌دهد.
الگوی مثلثی متقارن، الگوی مثلثی صعودی و نیز الگوی مثلثی نزولی از جمله الگوهای مثلثی است که از اهمیت خاصی در انجام معاملات بورسی برخوردار است.
الگوی فنجان و دسته
نموداری که برای الگوی فنجان و دسته ترسیم می‌شود مشابه با حرف (U) انگلیسی و در شباهت با شکل یک فنجان خواهد بود. در این نمودار ادامه دهنده، معاملات با حجم پایین اتفاق می‌افتند که در آن، قسمت دسته فنجان به سمت قسمت بالای تصویر گرایش پیدا می‌کند. بر اساس پیش‌بینی‌های انجام گرفته، تشکیل الگوهای کلاسیک از نوع فنجان و دسته به زمانی ما بین یک ماه تا ۱۲ ماه نیاز دارد.
زمان تشکیل این الگو، حجم معاملات پایین بوده و سپس شروع به افزایش می‌کند تا جایی‌که پس از شکست روند نزولی باید شروع به انجام معاملات کرد.
توجه داشته باشید که تشخیص حد سود در این الگو، پس از تشکیل دسته فنجان امکان‌پذیر خواهد بود؛ به این صورت که حد سود سهم برابر با عمق فنجان تشکیل شده است. استفاده از ابزار‌های تکنیکال در کنار این الگوها می‌تواند بهترین نتایج و تصمیم گیری‌ها را رقم بزند.
جمع‌بندی
نه تنها در روش‌های قدیمی تحلیل بازار بلکه در بروز‌ترین انواع تحلیل‌های بازار سهام از الگوهای کلاسیک برای انجام معاملات بورسی استفاده می‌شود. قطعا کسانی که الگوهای کلاسیک را می‌شناسند و با کاربرد انواع این الگوها آشنایی دارند، تجربه‌های موفق‌تری را از بازار بورس شاهد هستند.
الگوهای کلاسیک به انواع الگوهای ادامه دهنده و الگوهای بازگشتی تقسیم‌بندی می‌شوند که هر کدام از آن‌ها را به صورت جداگانه خدمت شما عزیزان تشریح کردیم. جهت سهولت در یافتن الگوهای کلاسیک می‌توانید از اندیکاتور تشخیص الگوهای کلاسیک همچون RSI و MACD استفاده نمایید.