چقدر درباره مدیریت پول و سرمایه می‌دانید؟ اکثر ما فکر می‌کنیم که بیشتر از آنچه می‌دانیم در مدیریت مالی اطلاعات داریم و این در اکثر موارد درست نیست. هر فعالیت اقتصادی در بازارهای سرمایه نیاز به داشتن هوش مالی و یا financial IQ دارد. به‌واقع در بازارهای مالی، سرمایه گذاری همواره موفق است که دارای هوش مالی خوبی باشد و از آن در جهت بهبود عملکرد اقتصادی خود و کسب سود مناسب استفاده کند. در این میان آگاهی از داشتن هوش مالی برای یافتن مسیری درست برای سرمایه گذاری بسیار حائز اهمیت می باشد چرا که می‌تواند ما را در جهت رسیدن به اهداف مالی خود، کمک کند.
هوش مالی چیست؟
ضریب هوش مالی financial IQ، توانایی به دست آوردن و مدیریت ثروت با درک نحوه عملکرد پول و سرمایه تعریف می‌شود. این تعریف می‌تواند در هر بازار سرمایه و مالی مورد بررسی قرار بگیرد. هر چقدر درک فردی برای حل مشکلات مالی برای کسب سود و کاهش هزینه‌ها بالاتر باشد طبیعتاً دارای هوش مالی بالاتری است. به‌واقع حل بحران‌های مالی و نیز ثروت آفرینی با توجه به استراتژی‌های از پیش تعیین شده می‌تواند نشان از هوش مالی باشد.
آموزش هوش مالی
اما در این میان بالا بردن هوش مالی برای هر فردی که قصد دارد در بازارهای مالی ورود پیدا کند و کسب درآمد داشته باشد، از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است و به همین خاطر آموزش هوش مالی می‌تواند برای بسیاری از این افراد راهگشا باشد.
هوش مالی صرفا معطوف به افزایش سود و ثروت سازی نمی‌شود. بلکه در کنار این پارامترها نحوه مدیریت مالی و کاهش هزینه‌ها و یا برقراری تناسب بین درآمدها و هزینه‌ها نیز شامل حال آن می‌شود.
روبرت کیوساکی یکی از پیشگامان مطرح کردن هوش مالی به عنوان یکی از مهمترین فاکتورهای درآمد زایی و مدیریت سرمایه است. او سال‌هاست معتقد است که بهترین سرمایه گذاری که می‌توانید انجام دهید این است که وقت بگذارید و بفهمید که چگونه امور مالی کار می‌کند. بسیاری از مردم علاقه بیشتری به این طرح سریع دارند یا سعی می‌کنند راه کوتاهی برای ثروت واقعی پیدا کنند. همانطور که کیوساکی بارها و بارها موعظه می‌کند، قبل از شروع تلاش برای سرمایه گذاری، شخص باید واقعاً در مورد چگونگی کار پول بیشتر بداند.
با این وجود، اگر می‌خواهید ثروت ایجاد کنید، تغییر ذهنیت شما نیز مهم است. اگر هرگز درباره پول اطلاعات بیشتری کسب نکرده‌اید، چگونه می‌توانید تغییرات طولانی مدت ایجاد کنید یا از اشتباهات گذشته جلوگیری کنید؟
بنابراین یکی از اولین گام ها در رابطه با آموزش هوش مالی، درک منطقی و درست از نحوه عملکرد پول و ثروت است.
انواع هوش مالی
روبرت کیوساکی پنج نوع هوش مالی را مورد بررسی قرار می‌دهد.
1. کسب پول بیشتر
این مورد طبیعی است که هر چقدر ما توانایی کسب درآمد بیشتری داشته باشیم، هوش مالی بالایی خواهیم داشت. به عنوان مثال کسی که در ماه سی میلیون تومان درآمد کسب می‌کند از کسی که ماهانه پنج میلیون تومان درآمد دارد، دارای هوش مالی بهتری است. باید توجه داشت منظور از هوش مالی در اینجا ارتباطی به هوش علمی ندارد ممکن است فردی هوش علمی بسیار بالایی داشته باشد اما هوش مالی او چندان بالا نباشد.
2. حفاظت از پول
در دنیای امروز که پول مدام دست به دست می‌شود، حفاظت از پول نیاز به هوش مالی بالایی دارد. این ضریب بیان می‌کند که چگونه می توان با تلفات کمتری، به سود خالص بیشتری برسیم. مثلا مالیات می‌تواند یک پارامتر برای تلفات مالی محسوب شود یا هزینه‌های جانبی زندگی و یا هزینه‌های جاری یک شرکت به عنوان تلفات مطرح می‌شود. در اینجا هوش مالی فردی بهتر عمل می‌کند که بتواند نسبت مناسبی بین ورودی پول و خروجی آن برقرار کند و به نوعی از پول خود با تلفات کمتری محافظت نماید.
3. بودجه بندی پول
در اینجا مدیریت هزینه‌های جاری نقش پر رنگی خواهد داشت. سرمایه ای که بودجه بندی می‌شود و در راه درست و مناسبی خرج می‌شود، نیازمند هوش مالی بالاتری خواهد بود. سرمایه گذاری که می‌تواند 100 میلیون تومان را یکجا خرج کند طبیعتاً هوش مالی کمتری نسبت به سرمایه گذاری دارد که 50 میلیون تومان را بودجه بندی می‌کند و بخشی از آن را در گردش سرمایه دیگر می‌گذارد.
4. اهرم ساختن از پول
احتمالاً این اصطلاح را به وفور شنیده اید که می‌گویند: پول، پول می‌آورد. اما این جمله دقیقاً برای افرادی صدق می‌کند که از هوش مالی بالایی برخوردار باشند. این افراد همواره بخشی از پول خود را برای تصاحب کسب سود بیشتر در شرایط دیگری سرمایه گذاری می‌کنند و نسبتی میان سرمایه گذاری و سودآوری می‌سازند.
5. ارتقاء دانش مالی
تقویت آگاهی در هر زمینه‌ای می‌تواند برای بسیاری از اهداف مؤثر واقع شود. برای کسی هم که قصد سرمایه گذاری در بازارهای مالی را دارد، ارتقا دانش مالی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. در این میان استفاده از تجربیات افراد موفق در زمینه مالی و نیز مطالعات گوناگون می‌تواند هوش مالی را تقویت کند.
راه‌های افزایش هوش مالی
آیا راهکارهایی مؤثر برای تقویت هوش مالی وجود دارد؟ بله به طور قطع می توان گفت که با رعایت کردن نکات کلیدی در این زمینه می‌توان هوش مالی خود را ارتقا بدهیم و کافیست مواردی که اشاره می‌کنیم را مدام به عنوان راهکار در نظر بگیریم.
1.در مورد امور مالی شخصی بخوانید و بخوانید
بسیاری از افرادی که به دنبال یادگیری امور مالی شخصی هستند، سفر خود را با یک کتاب امتحان شده و واقعی آغاز می‌کنند. کتاب های محبوب در این زمینه عبارتند از "پدر ثروتمند ، پدر فقیر" اثر روبرت کیوساکی ، "میلیونر خودکار" دیوید باخ " و " کل درآمد " از دیو رمزی. اما کتابهای زیادی وجود دارد که می‌تواند به شما در مورد مدیریت پول و سرمایه اطلاعات مفیدی بدهد.
2.ارزش خالص خود را دنبال کنید
اگر فقط بر میزان درآمد خود تمرکز کنید، به راحتی می‌توانید تصور کنید که در حالی که واقعاً ثروتمند نیستید ثروتمندتر می‌شوید. آوردن پول بیشتر از سال گذشته ( حتی با شش رقم ) اگر تمام آن را خرج کنید، به شما در افزایش ثروت کمک نمی‌کند. اما ردیابی ارزش خالص شما عبارتی که برای توصیف دارایی شما منهای بدهی های شما استفاده می‌شود، درآمد شما را در چشم انداز قرار می‌دهد. این به شما کمک می‌کند ببینید که چگونه بدهی‌های شما در طول زمان تغییر می‌کند و در واقع چقدر سرمایه واقعی دارید
3. هزینه‌های خود را پیگیری کنید
آیا برای بیداری واقعی مالی آماده‌اید؟ مدتی هزینه‌های خود را پیگیری کنید. این عادت به شما نشان می‌دهد پول شما کجا می‌رود. این که خریدهای خود را یادداشت کنید. از صورت‌حساب‌های بانکی و کارت اعتباری یا نرم افزار خاصی استفاده کنید و ببینید چقدر در ماه صرف غذا، سرگرمی و هزینه‌های اضافی می‌کنید. جایی برای پنهان کردن ندارید.
4.با مشاور مالی و یا برنامه‌ریزی مالی ملاقات کنید
با پیچیده‌تر شدن وضعیت مالی شما، ملاقات با یک برنامه ریز مالی و متخصص در افزایش سرمایه گذاری ممکن است شما را از نکات یا استراتژی هایی که با آنها ناآشنا هستید مطلع سازد و همچنین تجربیات مؤثری را به شما انتقال دهد.
5.روی خود سرمایه گذاری کنید
شاید شما می‌خواهید برای یادگیری مهارت های جدید روی یک دوره جدید سرمایه گذاری کنید یا شاید گواهینامه ای می‌خواهید که منجر به دستمزد بیشتر و آینده شغلی بهتر شود. گاهی اوقات بهترین سرمایه گذاری پولی که هرکسی می‌تواند انجام دهد، توسعه شخصی است. به هر حال، چه ابزاری بهتر از خود برای افزایش ثروت دارید؟
6. شبکه سازی
با گسترش شبکه های ارتباطی خود با دیگران شما می‌توانید در زمینه افزایش روند مالی خود، تماس های ارزشمندی داشته باشید. یک رابطه جدید می‌تواند منجر به آینده شغلی هیجان انگیز، مشارکت یا فرصت شغلی شود.
7.بر آنچه می‌توانید کنترل کنید تمرکز کنید
گاهی اوقات، زندگی غیرقابل مدیریت و غیرقابل پیش بینی به نظر می‌رسد. حتی اگر همه چیز را در مورد پول و کسب درآمد بیاموزید، نمی‌توانید آنچه در بازار سهام اتفاق می‌افتد یا ارزش خانه شما کاهش یابد را کنترل کنید. با توجه به این که برخی اتفاقات از دست ما خارج است، بسیاری از مردم می‌پرسند آیا در تلاش برای دستیابی به سلامت مالی چیزی وجود دارد یا خیر. اما ناامید نشوید: تمرکز بر آنچه می‌توانید کاملاً کنترل کنید وضعیت بهتری برای شما به همراه دارد. به عنوان مثال، در حالی که نمی‌توانید جزر و مد بازارسهام را تغییر دهید، می‌توانید میزان سرمایه گذاری خود را کنترل و مدیریت کنید.
علت افزایش هوش مالی
هیچ کس از کسب درآمد زیاد، بدش نمی‌آید و همه در طول روز به فکر افزایش درآمدزایی هستند. یکی از مهمترین علت ها برای افزایش هوش مالی، قطعا افزایش سود و درآمد زایی و مدیریت مالی خود است. با ارتقای هوش مالی ما نسبت مناسبی میان سرمایه و سود و هزینه‌های مصرفی خود برقرار می‌کنیم تا بتوانیم کیفیت زندگی خود را افزایش دهیم. وقتی سطح رضایت از زندگی مان بالا برود، ما انگیزه بیشتری برای سرمایه گذاری های موفق و توسعه فردی خواهیم داشت. ضمن اینکه افزایش هوش مالی ما را در رسیدن به کسب سود در بازارهای سهام و اوراق بهادار نیز یاری می‌کند تا معاملات موفق و منطقی تری داشته باشیم.
جمع بندی
هوش مالی یکی از مفاهیم مهم در بازارهای سرمایه به شمار می‌رود و برای هر کسب و کار و یا هر معامله در بازار سهام می‌تواند کارساز و موثر باشد. در این مقاله به بررسی مفهوم هوش مالی و نیز راهکارهای مهم برای تقویت هوش مالی پرداختیم و انواع آن را شرح و بسط دادیم. معاملات منطقی در بازار بورس نیز نیاز به هوش مالی بالا و آموزش های لازم دارد که در این راستا کارگزاری بیدار با بهره بردن از کارشناسان بازار سرمایه خدمات مشاوره ای و آموزشی خود را به علاقه مندان این حوزه ارائه می‌دهد که کافی است با دفاتر کارگزاری در تماس باشید.
