به وضعیتی که تمام سرمایه خود را روی یک سهم متمرکز کنید و پرتفوی شما فقط شامل همان یک سهم باشد، تک سهم شدن در بورس گفته می‌شود. اما چرا بزرگان بورس این روش را توصیه نمی‌کنند؟ چرا تمام سرمایه‌گذاران حرفه‌ای، از این کار اجتناب دارند؟ در ادامه برخی از مهم‌ترین معایب تک سهم شدن در بورس را بررسی می‌کنیم. تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
چرا باید از تک سهم شدن خودداری کنیم؟
کسانی که در بورس سرمایه‌گذاری کردند، حتما اصطلاح تک سهم شدن را شنیده‌اند. ابتدا می‌خواهیم به دو سوال «تک سهم چیست؟» و «منظور از تک سهم‌ها در بورس چیست؟» بپردازیم. در پاسخ این سوالات باید به نوع سرمایه‌گذاری کسانی اشاره کنیم که تمام دارایی خود را در یک سهم سرمایه‌گذاری می‌کنند. به این نوع سرمایه‌گذاری تک سهم شدن می‌گویند.
از نظر اصول سرمایه‌گذاری و مدیریت سرمایه، تک سهم شدن در بورس مشکلات و معایب فراوانی دارد. به صورتی که خطر این کار در میان‌مدت بسیار بالا ارزیابی می‌شود. در ادامه برخی از مهم‌ترین مواردی که از دلایل اصلی خودداری از تک سهم بودن است را شرح می‌دهیم.
1- بالا رفتن ریسک
یکی از مهم‌ترین معایب تک سهم بودن در بورس، افزایش ریسک است. وقتی شما تنها یک سهم از بازار را دارید، تمام سرمایه شما تحت تأثیر یک صنعت و گروه محدود است. در این صورت، کوچک‌ترین خبر یا اتفاقی می‌تواند تمام سرمایه شما را تهدید کند.
اگر سهم بزرگی داشته باشید و بازار نزولی شود، تمام دارایی شما متضرر می‌شود. همچنین اگر سهم کوچکی باشد، احتمال قفل شدن آن در صف فروش زیاد است.
اما برای مثال فرض کنید که دو سهم از دو صنعت متفاوت داشته باشید. در این حالت اگر قیمت نفت جابه‌جا شود یا عامل بنیادی دیگری تغییر کند، هر دو سهم شما تحت تأثیر قرار نمی‌گیرند و نصف سرمایه شما حاشیه امن بهتری دارد.
همین فرض را برای سه تا پنج سهم از صنایع مختلف و از سهام کوچک و بزرگ تصور کنید. ریسک شما به صورت منطقی کاهش می‌یابد. به همین علت است که تک سهم بودن در بورس ریسک بالایی دارد و هرگز توصیه نمی‌شود.
2- جا ماندن از رشد صنایع دیگر
وقتی تنها یک سهم داشته باشید، در بخش‌های دیگر بازار شریک نخواهید شد. برای مثال، اگر سهم بانکی داشته باشید، بالا رفتن قیمت کامودیتی سودی به شما نمی‌رساند، یا افزایش قیمت دلار و محصولات شیمیایی روی سرمایه شما تأثیری نمی‌گذارد. این یکی دیگر از معایب تک سهم بودن در بورس است که در یک بازار صعودی، از بقیه بازار جا می‌مانید.
3- کاهش نقدشوندگی سبد بورسی شما
وقتی تمام سرمایه خود را در یک سهم سرمایه گذاری کنید، در هنگام نیاز نمی‌توانید به سادگی آن را نقد کنید. نقدشوندگی سهم، به اندازه شرکت و میزان سرمایه سرمایه‌گذار وابسته است. اگر سرمایه زیادی را وارد شرکت کوچکی کنید، شاید فروختن آن حجم زیاد سهم در یک یا دو روز ممکن نباشد.
4- آسیب تک سهم بودن برای تازه‌واردان
کسانی که به تازگی وارد بازار سرمایه شده‌اند و هنوز تحت آموزش هستند، باید از تک سهم شدن خودداری کنند.
تک سهم بودن در بورس خطری جدی برای تازه‌واردان محسوب می‌شود، چرا که می‌تواند آنها را از معامله‌گری پشیمان کند یا باعث سرخوردگی‌شان شود.
در حالی‌که معامله بر اساس اصول حرفه‌ای مدیریت سرمایه، منجر به ضررهای هنگفت نمی‌شود و با یادگیری و صبر می‌توان پرتفویی سبز را رقم زد.
چگونه پرتفوی مناسب بچینیم؟
حالا که دانستیم داشتن تک سهم مناسب نیست، باید چه کار کنیم؟ چگونه می‌توانیم پرتفوی خود را متنوع اما مختصر بچینیم؟ به نحوی که بر تمام بازار احاطه داشته باشیم و از نقطه‌ای غافل نمانیم؟
در ادامه چند نکته مهم را به شما یادآوری می‌کنیم تا بتوانید پرتفوی بهتری داشته باشید.
تک سهم های بنیادی بورس کدامند؟
گاهی سرمایه‌گذاران شاهد آن هستند که یک سهم رشد چشمگیری داشته و حسرت خرید مقدار بیشتری از آن سهم را داشته‌اند. در این مواقع از نظر احساسی تصمیم می‌گیرند که در یک سهم دیگر تک سهم شوند. این برخورد احساسی باعث از دست دادن سرمایه‌شان می‌شود.
بیشترین سوالات در خصوص تک سهم شدن در بورس پیرامون «تک سهم‌های بورس کدامند و بهترین تک سهم‌های بورس» است. از آنجایی که بازار پویاست نمی‌توان سهام خاصی را معرفی کرد. کارگزاری بیدار در جهت یاری فعالان بازار سرمایه سامانه بیدار آنالیز (ابزاری برای تحلیل بورس) را طراحی کرده است.
کاربران می‌توانند با مراجعه به سایت ebidar.com/analyse نماد مورد نظر خود را جست‌وجو کنند و تحلیل تکنیکال و بنیادی را مشاهده کنند.
سرمایه خود را متناسب توزیع کنید
اولین نکته‌ای که در داشتن سبد سهام مناسبی باید به خاطر داشته باشید، توزیع متناسب سرمایه است. همانطور که گفته شد، تک سهم شدن مناسب نیست.
همچنین نباید درصد بالایی از سرمایه شما روی یک سهم بماند؛ بلکه بهترین کار، تهیه سبدی از انواع سهام و توزیع سرمایه در میان آن‌هاست.
توجه به صنایع استراتژیک
همیشه باید به صنایع استراتژیک اقتصاد که شامل فلزات اساسی، شیمیایی و پالایشی از صنایع مادرند، توجه داشته باشید. هر کدام از این موارد، سهم به‌سزایی در اقتصاد کشور دارند و سودسازی آنها نیز با رشد اقتصادی همراه است.
به همین دلیل، شاخص بورس تحت تأثیر این صنایع رشد یا افت می‌کند. بنابراین، همواره باید این صنایع مهم را پایش نموده و در بازار صعودی، بخشی از پورتفو را به سهام این صنایع مهم و شاخص‌ساز، اختصاص داده و پوشش ریسک مناسبی برای سبد خود در نظر گرفت.
تشکیل سبدی از ترکیب سهام بزرگ و کوچک
توجه به سهم‌های بزرگ، نباید ما را از شرکت‌های کوچک اما ارزنده که در حد و اندازه خود، سودسازی خوبی دارند و دارای آینده روشنی هستند، غافل کند.
در میان صنایع کوچک بازار، باید صنایعی که تحلیل بنیادی خوبی دارند را جدا کرده و در میان آنها به دنبال سهم‌های ارزنده بگردید.
می‌توانید این سهم‌ها را در دیده‌بان یا واچ لیست خود داشته باشید تا با رصد آنها، موقعیت‌های مناسب ورود و خروج را پیدا کنید.
نگاه بلندمدت را فراموش نکنید
در هنگام چیدن سبد، فراموش نکنید که بخشی از سبد را با دید بلندمدت بچینید. این موضوع می‌تواند ریسک سرمایه‌گذاری شما را تا حد زیادی کاهش داده و به بهره وری و سوددهی بیشتر شما کمک کند.
برای نگاه بلندمدت می‌توانید روی صندوق های سرمایه گذاری حساب کنید که مدیریت سهام شما را برعهده گرفته و مقداری بیش از میانگین رشد بازار نصیب شما می کنند. با این وجود، خرید سهم‌های پرپتانسیل با دید بلندمدت، نیز می تواند سود خوبی را در برداشته باشد.
چرا چند سهم بودن از تک سهم بودن بهتر است؟
حال که از معایب تک سهم در بورس گفتیم و دانستیم که یک پرتفوی مناسب را چگونه بچینیم، شاید بد نباشد که درباره مقایسه بین تک سهم و چند سهم بودن نیز صحبت کنیم.
کاهش ریسک پرتفوی
همانطور که قبلا اشاره کردیم، داشتن چند سهم به جای یک سهم می‌تواند ریسک سبد ما را به صورت ملموسی کاهش دهد. اگر یک سهم داشته باشید، یا صعود می‌کنید یا سقوط. در شرایطی که سهم درجا بزند یا نماد بسته شود، نیز کل سرمایه شما معطل می‌ماند اما با داشتن چهار تا شش سهم، اوضاع به کلی متفاوت می‌شود. بدین ترتیب، ریسک بازار میان سهم‌های مختلف تقسیم شده و شما می‌توانید در کل بازدهی مثبتی را ثبت کنید.
نقدشوندگی بهتر
تفاوت دیگر، بحث نقدشوندگی است. در شرایطی که چند سهم دارید، اگر به پول خود نیاز داشته باشید، ساده‌تر می‌توانید با فروش سهم آن را به دست بیاورید. در حالی‌که با یک سهم شاید نتوان هر لحظه که اراده کنید، به سرمایه خود دسترسی داشته باشید.
همراهی با بازار
تفاوت دیگر میان تک سهم و چند سهم بودن این است که وقتی چند سهم دارید، بهتر می‌توانید بازار را رصد کنید. داشتن چند سهم شما را مجاب می‌کند تا بیشتر حواس‌تان به بازار باشد. اما وقتی تک سهم در بورس بمانید، شاید بی‌حوصلگی اجازه ندهد که اوضاع بازار را رصد کرده و به موقع از اتفاقات مهم باخبر شوید.
مزایا و معایب تک سهم بودن در بورس چیست؟
وقتی از تک سهم بودن در بورس صحبت می‌کنیم، شاید به ذهن‌مان برسد که این کار مزایایی هم برای ما دارد. از جمله اینکه می‌توانیم روی تحرکات آن سهم تمرکز بیشتری داشته باشیم، تغییرات بنیادی آن را زیر ذره‌بین گرفته و فعالیت‌های شرکت را کنترل کنیم. همچنین وقتی تک سهم باشیم، امکان حضور فیزیکی در تمامی مجامع شرکت نیز برای ما امکان‌پذیر است. اما نکته واقعی اینجا است که اگر قصد دریافت نقش مدیریتی در شرکت ندارید، تک سهم بودن در بورس به عنوان سرمایه‌گذاری و معامله‌گری، معایبی نیز به دنبال دارد. پس حتماً به خاطر داشته باشید که ریسک سبد شما با تک سهم شدن در بورس افزایش می‌یابد. همچنین با تک سهم ماندن در بورس، کمتر در جریان فراز و فرودهای بازار قرار می‌گیرید و از فضای معاملاتی دور می‌شوید.
جمع‌بندی
از نظر اصول مدیریت سرمایه، تک سهم ماندن در بورس کار عاقلانه‌ای نیست. بزرگان بورس و سرمایه‌گذاری نیز این روش را پیشنهاد نمی‌کنند. اگر توانایی یا فرصت تحلیل بازار را ندارید، تک سهم شدن راه مناسبی برای فعالیت در بازار سرمایه نیست و می‌توانید با صندوق‌ها یا سبدگردانی ارتباط برقرار کنید.
