همان‌طور که به هنگام انجام تراکنش‌های بانکی مانند انتقال پول یا واریز وجه برای شخصی مبلغی به عنوان کارمزد که معادل واژه Commission در زبان انگلیسی است، کسر می‌شود. در سایر بازارها از جمله بورس و بازار سرمایه نیز کارمزد معاملات که به عنوان حق کارگزاری است پرداخت خواهد شد. نرخ کارمزد پرداختی باتوجه به حجم معامله و مبلغ تعیین می‌شود. در این مقاله کارمزد خرید و فروش سهام را بیان خواهیم کرد.
محاسبه کارمزد خرید و فروش سهام در بورس (کارمزد معاملاتی)
برای خرید و فروش سهام یا سایر اوراق بهادار قابل معامله در بورس باید از طریق کارگزاری های بورسی اقدام کرد.
کارگزاری ها محیطی را فراهم کردند تا معامله گران در یک بستر معاملاتی که دارای شفافیت اطلاعاتی و قیمت های توافقی است گرد هم آیند و معامله کنند.
کارگزاران در کارگزاری ها در ازای ارائه خدمات به مشتریان و بابت اتصالی که بین خریداران و فروشندگان برقرار می کند، مبلغی را به عنون کارمزد معاملاتی دریافت می کنند.
در هنگام فروش سهام، علاوه بر کارمزد، مبلغی به عنوان مالیات نیز پرداخت می شود که از حساب سرمایه گذار نزد کارگزار به صورت مستقیم کسر می شود.
لازم به ذکراست مبلغی که تحت عنوان کارمزد پرداخت می شود، به حساب کارگزاری وارد می شود اما از مبلغ مالیات، بخشی مربوط به نهاده مربوطه (سازمان بورس، شرکت سپرده‌گذاری مرکزی و بورس مربوطه، شرکت مدیریت فناوری بورس) و بخشی مربوط به کارگزاری است.
مبلغ کارمزد پرداختی و نرخ های آن باتوجه به نوع سرمایه قابل معامله که سهام، اوراق بهادار، واحدهای صندوق سرمایه گذاری می باشد و اینکه در بازار بورس، فرابورس، بورس انرژی، بورس کالا معامله می شود، متفاوت خواهد بود.
نرخ کارمزدهای کارگزاری و نهاده‌های مالی به شرح جدول زیر است:
حداکثر نرخ کارمزد خرید وفروش
۰.۰۰۳۷۱۲ از مبلغ خرید سهام و ۰.۰۰۸۸ مبلغ فروش بابت کارمزد معاملات کسر می شود.
کارمزد کارگزاری ها برای خرید 0.304 درصد و برای فروش 0.0304 درصد کارمزد کارگزاری کسر می شود.
برخی از کارگزاری ها برای مشتریان خود نرخ تخفیف کارمزد در نظر میگیرند.
علاوه بر کارمزد، از فروشنده سهام ۰.۵ درصد هم مالیات دریافت می شود .اختلاف نرخ کارمزد بورس و فرابورس
بین نرخ کارمزد سهام پذیرش شده در بازار بورس و فرابورس اختلاف زیادی وجود ندارد و نرخ کارمزد فرابورس اندکی از نرخ کارمزد سهام در بورس کم تر اس
آخرین تغییرات کارمزد کارگزاری‌ها
سازمان بورس در تاریخ هفت تیرماه سال 1399 اطلاعیه ای مبنی بر کاهش کارمزد معاملات بورس منتشر کرد و کارمزد هر معامله طبق این اطلاعیه در معاملات بورس سهام و حق تقدم 30 درصد از هر معامله ریالی مشخص شد.
مسئول کسر کارمزد معاملات شرکت سپرده گذاری مرکزی می باشد.
پس از کسر کارمزد، مبلغ به حساب صندوق سرمایه گذاری مشترک توسعه بازار سرمایه انتقال می یابد.
کارمزد خرید و فروش سهام در سال 1402
باتوجه به جدول فوق، کل کارمزد فروش برابر با ۰.۰۰۸۸ از ارزش معامله و کل کارمزد خرید ۰.۰۰۳۷۱۲ از ارزش معامله و در کل ۰.۰۱۲۵۱۲ از ارزش معامله به عنوان کارمزد کسر می شود. معادل تقریبا 1.25 درصد از ارزش کل حجم معامله می باشد.
مبلغ کارمزد خرید = تعداد سهام * قیمت هر سهم * مجموع کارمزد خرید
مبلغ کارمزد فروش = تعداد سهام * قیمت هر سهم * مجموع کارمزد فروش
سقف نرخ کارمزد و خدمات انواع اوراق بدهی و گواهی سپرده‌گذاری در بازار سرمایه ایران
جمع کارمزد خرید ۰.۰۰۰۷۲۵ و جمع کارمزد فروش ۰.۰۰۰۷۲۵ است.
کارمزد معاملات سهام پذیرفته شده در فرابورس سایت اینترنتی فرابورس
جمع کارمزد خرید سهام فرابورسی ۰.۰۰۳۶۳۲ از ارزش معامله خرید و جمع کارمزد فروش و مالیات فروش این سهام ۰.۰۰۸۸ از ارزش کل فروش است.
کارمزد اوراق تسهیلات مسکن (تسه) اوراق تسهیلات مسکن
برای خرید اوراق تسهیلات مسکن باید از طریق بانک مسکن اقدام کرد و برای خرید آن از سامانه معاملات آنلاین بورس اقدم کنید.
برای خرید اوراق تسه ۰.۰۰۴۹ کارمزد و برای فروش این اوراق ۰.۰۰۲۴ کارمزد می باشد. در مجموع کارمزد خرید و فروش اوراق تسه ۰.۰۰۷۳ است.
نکاتی در رابطه با کارمز معاملات
- هزینه مربوط به کارمزد معاملات به محض انجام شدن معامله، از طرفین کسر می شود.
- هرینه کارمزد معاملات به صورت اتومات در حساب کارگزاری لحاظ می شود.
- در بازار سرمایه تنها از فروشنده کارمزد دریافت می شود و از خریدار مبلغی دریافت نمی شود.
- به هنگام فروش اوراق اجاره و مشارکت، کارمزد فروش سهام کسر می شود و مالیات پرداخت نمی شود
- در بازار سرمایه همه سهام بازار مشمول مالیات نمی شود. برای مثال بابت واحد صندوق های سرمایه گذاری مالیاتی کسر نمی شود. یا صندوق های دولتی مانند پالایش و دارا یکم، نرخ کارمزشان صفر بود.
- تفاوتی ندارد که شما در معامله سود کرده اید یا زیان، در هر صورت باتوجه به ارزش معامله به هنگام فروش مشمول پرداخت کارمزد خواهید بود. نرخ کارمزد به سود و زیان ارتباطی ندارد.
- نرخ کارمزد معاملات باتوجه به ارکان مختلف بازار سرمایه و نوع ورقه بهادار تعیین می گردد.
- دلیل منفی بودن سود خرید سهم عرضه اولیه شده در قیمت خرید، در اولین روز پس از عرضه در بازار، کسر کارمزد مربوط به کارگزار می باشد.
- نرخ کارمزد و مالیات کسر شده از نوسانگیرهای بازار سرمایه که به صورت مداوم معامله انجام می دهند ، زیاد است.
- در بازار سرمایه ایران، نرخ کارمزد و خدمات معاملات از سایت سازمان بورس به نشانی www.seo.ir قابل مشاهده است.
- هدف صندوق سرمایه گذاری مشترک توسعه بازار، حمایت و توسعه بازار سرمایه است. به همین خاطر بخشی از کارمزد به حساب این صندوق واریز می شود.
کارمزد سبدگردانی چطور محاسبه می‌شود؟
کارمزد سبدگردانی به دو بخش کارمزد ثابت و کارمزد متغیر تقسیم می‌شود. کارمزد ثابت 1% است و کارمزد متغیر بدین شکل است که تا سود 20 درصدی، تمام سرمایه برای سرمایه گذار است و بعد از بازدهی 20 درصدی، 80 درصد سود برای سرمایه گذاری و 20 درصد آن برای شرکت سبدگردان است.
