بازار بورس چیست؟ سهام چیست؟ سهامدار کیست؟ درباره این عناوین حتما شنیده‌اید اما اگر از شما بخواهند که به طور دقیق آن ها را توضیح بدهید، احتمالا از پاسخ بازمی‌مانید. این‌طور نیست؟ عیبی ندارد. بسیاری از افراد عادی که به فعالیت‌های اقتصادی و سرمایه‌گذاری مشغول نیستند، نسبت به اصطلاحاتی مانند سهام و آنچه به بازار بورس و... مرتبط است، بی‌اطلاعند.
خرید و فروش سهم می‌تواند یکی
از بهترین و موثرترین روش‌های سرمایه‌گذاری در یک جامعه و کشور باشد. اما این
موضوع در ایران هنوز به طور کامل فرهنگ سازی نشده است. یعنی مردم عادی در فعالیت‌های
اقتصادی و سرمایه‌گذاری این‌چنینی معمولا نقش پر رنگی ندارند.
در هر حال، به نظر
می‌رسد که بسیاری از افراد در کشور ما ترجیح می‌دهند که پول و سرمایه‌ای را که در
دست دارند در بانک بگذارند و به سود سپرده خود قانع باشند. حال آنکه، مشارکت در
بورس و خرید سهام می‌تواند به آنها کمک کند تا به سرمایه و سودی بسیار بیشتر از حد
تصورشان دست پیدا کنند. اگر شما در دسته کسانی هستید که می خواهید بدانید سهام
چیست؟ و به دانستن چند و چون بازار آن علاقه دارید باید ابتدا با مفهوم سهام و
سهامدار آشنا شوید. یادتان باشد که در این مطلب به پرسش‌های زیر پاسخ داده می‌شود:
سهام چیست و چه اهمیتی در سرمایه‌گذاری دارد؟
یکی از سوالات متداول قبل از ورود به بورس این است: سهام چیست؟ وقتی بناست که یک فرد، اقدام به راه‌اندازی یک شرکت کند به چه چیزی نیاز دارد؟ بله! به سرمایه. این فرد از روش‌های مختلف به سرمایه‌ای دست پیدا کرده است که قصد دارد با آن یک شرکت بنا کند. برای اینکه یک شرکت بتواند به طور موفق عمل کند به منابع مالی برای تامین نیازهایش احتیاج خواهد داشت. بخشی از این نیازها از طریق درخواست وام‌های بانکی یا یافتن شرکای تجاری تامین می‌شود اما همیشه که نمی‌توان از این روش‌ها بهره برد.
در این هنگام است که پای فروش سهام به میان می‌آید. یکی
از راه های گسترش کسب و کار و افزایش سرمایه تامین مالی از طریق فروش سهام به
سهامداران است. یعنی صاحبان شرکت و کسب و کار، بخشی از شرکت خود را به سهم‌هایی
بخش‌بندی می‌کنند و با فروش هر سهم در بازار سهام، افراد را به همراه سرمایشان به
سمت خود جذب می‌کنند تا سرمایه گذاران جدید شرکت باشند و با اعطای وجه در برابر
مالکیت بخشی از سهام به گرداندن آن کسب و کار کمک کنند. پس سرمایه‌گذاران اولیه یا
همان صاحبان نخست کسب و کار برای تامین امور مالی‌شان نیاز به استقراض و دریافت
وام ندارند. حالا منبعی جدید از تامین مالی برای خود به وجود آورده‌اند که سود و
ضرر شرکت را با آن ها تقسیم خواهند کرد.
تبدیل کردن شرکت سهامی خاص به سهامی عام و فروش بخشی از شرکت در قالب سهام آن به افراد در گرداندن چرخ‌های اقتصاد بسیار سودمند خواهد بود. چون هم راهی برای راه‌اندازی و رونق دادن به سرمایه‌گذاری‌ها و کسب و کارهای مختلف به وجود می آورد؛ هم افرادی که به دلایل مختلف از جمله نداشتن سرمایه جهت شروع یک کسب و کار نو یا دلایل شخصی دیگر شخصا نمی‌خواهند شرکت یا کسب و کاری را راه‌اندازی کنند، در شکل و شمایل جدیدی از سرمایه‌گذاری به جز سپرده‌گذاری در بانک یا خرید سکه و طلا مشارکت خواهند داشت و در سود این سرمایه گذاری سهیم خواهد بود.
پس فلسفه
سهم و سهام بدین صورت بود که بیان کردیم. شرکت و صاحبان کسب و کار با تبدیل شرکت
خود به سهامی عام، سرمایه ثبت شده خود را تقسیم به بخش‌های مختلف کرده و با وارد
کردن شرکت‌شان به بازار بورس و اعطای سهام به سرمایه‌گذاران از میان افراد جامعه
به سرعت به منابع مالی جدیدی دست پیدا خواهند کرد.
برگه سهم چیست؟ آیا سرمایه‌گذاری در بازار سهام سودآور است ؟
حتما اصطلاح اوراق بهادار هم به گوش‌تان خورده است. اوراق جمع کلمه ورق و به معنی برگه است. بهادار هم که یعنی ارزشمند. اما سهام چیست؟ باید بدانید که سهام، نوعی اوراق بهادار است. هر شرکت سهامی، به قطعاتی تقسیم می‌شود که به هر یک از این قطعات، سهم می‌گویند.
به عبارتی دیگر سهم، عبارت از قطعاتی است که مجموع آنها سرمایه شرکت را تشکیل می‌دهد یا بهتر است بگوییم سهام، ورقه‌ای دارای ارزش و قابل خرید و فروش است که با داشتن آن می‌توانید بر بخشی از یک شرکت مالکیت پیدا کنید. چه چیزی از این بهتر؟ یعنی با خرید سهام هر شرکت می‌توانید در آن سرمایه‌گذار باشید. چنین امکانی بدون وجود بازار بورس و فروش سهام مقدور نبود. زیرا راه‌اندازی یک شرکت و کسب و کار بسیار دشوار و بعضا پیچیده است. ضمن اینکه اگر در راه‌اندازی کسب و کار و یک شرکت مستقل برای خودتان، سررشته کافی نداشته باشید در معرض ضرر و زیان قرار خواهید گرفت اما با خرید سهام، کار را به کاردان می‌سپارید و به سود و افزایش سرمایه هم دست پیدا می‌کنید.
یکی دیگر از نکاتی که باید در اهمیت سرمایه‌گذاری در بازار
بورس به آن اشاره کرد، این نکته است که فعالیت‌های این بازار تمام و کمال به طور
قانونی انجام می‌شود و لازم نیست نگران کلاه‌برداری‌ها و غیرقانونی بودن معاملات
شوید. اطلاعات مالی و جزئیات شرکت‌های بورسی از سوی سازمان بورس و اوراق بهادار
منتشر می‌شود و بررسی و رصد فعالیت‌های شرکت بورسی به طور دقیق ممکن است.
سهامدار کیست؟ آیا سهامداران مالک شرکت‌هایی هستند که سهم‌شان را خریده‌اند؟
حال که متوجه شدید که سهام چیست و سرمایه‌گذاری در این زمینه
چه مزایایی دارد، احتمالا این پرسش در ذهن‌تان به وجود آمده است که با خرید سهام شرکتی
که در آن سرمایه‌گذاری کرده‌اید، آیا مالکیتی برای‌تان به وجود می‌آید یا خیر؟
باید بدانید که سهامدار، کسی است که تعدادی از سهام یک شرکت را خریداری کرده است، و
به نسبت تعداد سهام خریداری شده مالک بخشی از تمام شرکت است.
یعنی به اندازه‌ای که
سهم خریداری کرده، مالکیت هم پیدا می‌کند و در ریسک سود و زیان با آن شرکت همراه
خواهد بود. شخصی که به عنوان سهامدار یک شرکت شناخته می‌شود در تمام درآمدها و
دارایی‌ها شرکت نیز سهیم خواهد بود. سود سهام به این فرد بعد از پرداخت بدهی‌های
شرکت پرداخت می‌شود.
اگر هم شرکتی که در آن سرمایه‌گذاری کرده است، بنا به هر
دلیلی منحل شود، سهم فرد از محل باقی‌مانده دارایی شرکت پرداخت خواهد شد. در یک
کلام، بدانید که مسئولیت و منفعت یک سرمایه‌گذار در شرکت سهامی به اندازه میزان
سهامی است که در اختیار دارد و خریداری کرده است. در هر حال، موفقیت یک شرکت به
معنای منفعت و موفقیت سهامدار است.
پس اگر در یک شرکت سهامی، سرمایه‌گذاری کرده اید
باید بدانید که رشد و موفقیت آن شرکت به معنای رشد و موفقیت خودتان است. سهامداران
می‌توانند در نشست‌های مجمع عمومی شرکت کنند و حق رأی نیز داشته باشند. احتمالا
برای‌تان سوال شده است که مجمع عمومی به چه نوع نشستی می‌گویند. حال که قصد دارید
همه چیز را درباره سهام به خوبی یاد بگیرید، خوب است که اصطلاح انگلیسی آن را هم
بدانید. در زبان انگلیسی به سهامدار، share holder گفته
می‌شود.
مجمع عمومی چیست؟
مجمع عمومی، نشستی است که میان سهامداران و مدیران یک شرکت
سهامی برگزار می شود و در آن به شرح فعالیت ها و مسائل شرکت پرداخته می شود. در
این جلسات، گزارش‌های مختلف مالی در اختیار سهامداران قرار می‌گیرد. با مراجعه به سایت کدال به آدرس www.codal.ir می توانید نمونه
تصمیمات مجمع عمومی فوق‌العاده صاحبان سهام برای سال (دوره) مالی منتهی به 1398/12/29 شرکت ملي صنايع مس ايران - نماد: فملي را مشاهده کنید.
چه سهامی در بورس معامله می‌شود؟
شرکت‌های سهامی، شرکت‌هایی هستند که سرمایه آن ها به سهام
تقسیم می‌شود. شرکت‌های سهامی بعد از تشکیل و ثبت شدن در دسته شرکت‌های تجاری قرار
می‌گیرند. تعداد شرکای این شرکت‌ها نباید کمتر از سه نفر باشد. این شرکت‌ها به دو
دسته تقسیم می‌شوند. شرکت سهامی عام و خاص. در ادامه به شرح هر یک از این نوع شرکت‌های
سهامی می‌پردازیم.
شرکت سهامی عام چیست؟
شرکت سهامی عام شرکتی است که قسمتی از سرمایه آن از طریق فروش
سهام به مردم تامین می شود. موسسین قبلا بیست درصد سرمایه را خودشان تعهد می‌کنند
و حداقل ۳۵ درصد مبلغ تعهد شده را در حسابی به نام شرکت در آستانه تاسیس
در یکی از بانک‌ها سپرده‌گذاری می‌کنند و سپس اظهارنامه‌ای به ضمیمه طرح اساسنامه
شرکت و اعلامیه پذیره‌نویسی سهام، به مراجع ثبت شرکت‌ها تسلیم می‌نمایند. سهام
شرکت‌های سهامی عام در بازار بورس قابلیت خرید و فروش دارد. ویژگی‌های شرکت سهامی
عام به شرح زیر است:
- شرکت‌های سهامی
عام نیاز به تشکیل مجمع عمومی دارند؛
- سرمایه لازم
برای راه‌اندازی این شرکت‌ها، حداقل پنج میلیون ریال است؛
- اظهارنامه ثبت
شرکت در شرکت سهامی عام به امضای موسسین می‌رسد؛
- این شرکت‌ها
برای فروش سهام باید اقدام به انتشار اعلامیه پذیره‌نویسی کنند؛
- شرکت‌های سهامی
عام می‌توانند اوراق قرضه منتشر کنند؛
- امضای ورقه تعهد
سهم در شرکت سهامی عام نیازمند قبول اساسنامه و تصمیمات مجامع عمومی است؛
- حداقل تعداد
اعضا برای تشکیل شرکت سهامی عام ۵
نفر است.
شرکت سهامی خاص چیست؟
شرکت سهامی خاص، شرکتی است که تمام سرمایه آن از طریق موسسان
آن تامین می‌شود. راه‌اندازی شرکت‌های عام معمولا با روندها و تشریفات دشواری
همراه است به همین خاطر، شرکت‌های سهامی خاص نیز تعریف شده تا راه‌اندازی کسب و
کارها و تجارت ساده‌تر و پررونق‌تر شود. شرکت‌های سهامی خاص، مجمع عمومی ندارند و
تعداد شرکای آنها کمتر از شرکای شرکت سهامی عامی است. ویژگی‌های شرکت‌های سهامی
خاص به این شکل است:
- سرمایه شرکت در
هنگام راه‌اندازی کمتر از یک میلیون ریال نیست؛
- تعداد مدیران
این شرکت حداقل سه نفر است؛
- تعداد سهامداران
این شرکت‌ها حداقل سه نفر است؛
- اوراق قرضه قابل
انتشار در این شرکت‌ها وجود ندارد؛
- سهام شرکت را
نمی‌توان در بازار بورس خرید و فروش کرد، نقل و انتقالات سهام در گروی موافقت
مدیران خواهد بود؛
- مسئولیت صاحبان
سهام هم محدود به مبلغ اسمی سهام‌شان است.
در متن بالا با سوالاتی همچون سهام چیست؟ سهامدار کیست؟ شرکت سهامی عام چیست؟ شرکت سهامی خاص چیست؟ مجمع عمومی چیست؟ آشنا شدید در صورت وجود ابهام و سوالات بیشتر سوالات خود را برای ما ارسال کنید تا به آن ها پاسخ دهیم.