در بازار بورس برای انجام معاملات سودمند و موفق، نیاز به
شناخت دقیق و کافی و نیز کسب تجربه و مهارت‌های خاص داریم. در بازار سرمایه، تحلیل
تکنیکال و تحلیل بنیادی از اهمیت بالایی برخوردار هستند. هر کدام از این تحلیل‌ها
دارای مفاهیم خود می‌باشند که به‌ضرورت از آنها استفاده می‌شود. هر شرکتی که در
بورس به‌عنوان سهام، خریدوفروش می‌شود و همچنین صندوق‌های مالی، ارزش خالص دارایی دارد
که به طور مخفف NAV می‌خوانیم.
داده‌های NAV
در بورس به تحلیلگران بازار کمک می‌کند تا آنالیز بهتری نسبت به تحلیل بنیادی سهم‌ها
داشته باشند. به همین خاطر ما در این مقاله سعی داریم تا به بررسی این موضوع
بپردازیم و مطالبی که می‌خواهیم در ادامه مورد بررسی قرار بدهیم:
ارزش خالص دارایی یا
NAV چیست
؟
نسبت p/nav در بورس چیست؟
ارتباط NAV با شرکت‌ها
کاربرد NAV هر سهم
فرمول محاسبه
NAV چیست
؟
مثالی از محاسبه
NAV
NAV و صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک
NAV و صندوق‌های قابل معامله
NAV صدور چیست؟
NAV ابطال چیست؟
نکات
مهم در خصوص NAV
ارزش خالص دارایی یا NAV چیست ؟
ارزش خالص دارایی از واژه انگلیسی Net
Asset Value
گرفته شده است و به‌اختصار (NAV) نوشته
می‌شود. ارزش خالص دارایی به‌منظور ارزش‌گذاری شرکت‌ها، نهادهای مالی و صندوق‌های
مالی مورد استفاده قرار می‌گیرد و در بازار بورس نیز، NAV به‌عنوان معیاری برای تحلیل سهام کارایی دارد. هر
واحد مالی، برای ارزش‌گذاری خود نیاز به محاسبه NAV دارد. از NAV برای محاسبه ارزش سهام و صندوق‌های قابل
معامله در بورس استفاده‌های فراوانی می‌شود که در تعیین قیمت برای خریدوفروش، نقش مؤثری
دارد.
در محاسبه ارزش خالص دارایی، اطلاعات
موجود در صورت‌ها و نسبت‌های مالی شرکت‌ها و صندوق‌ها، داده‌های لازم را به تحلیل
گران بازار ارائه می‌دهد تا نسبت به NAV محاسبه شده تحلیل خود را پیش ببرند.
نسبت p/nav در بورس چیست؟
منظور از این نسبت، انحراف از ارزش
ذاتی دارایی یا سهام می‌باشد. P در اینجا قیمت،
معرفی می‌شود. این نسبت می‌تواند به تشخیص میزان سودآوری در سهم کمک زیادی کند. در
این نسبت هر چقدر عددی کمتر از 1 را به دست بیاوریم، می‌توانیم انتظار سوددهی
بیشتری از سهام داشته باشیم. به همین ترتیب با ضرب این نسبت به 100، میزان انحراف
به درصد مشخص می‌شود.
ارتباط NAV با شرکت‌ها
به‌صورت کلی دو نوع شرکت در بازار سرمایه
مطرح هستند. شرکت‌های تولیدی و شرکت‌های سرمایه‌گذاری.
در مورد شرکت‌های سرمایه‌گذاری دو دسته
فعالیت می‌کنند. شرکت‌هایی هستند که در خصوص خریدوفروش سهام و میزان تملک آنها
فعال هستند و شرکت‌های که به‌نوعی هلدینگ می‌باشند و سهم‌هایی را در زیرمجموعه خود
زیر نظر دارند.
NAV، به‌واقع محاسبات ارزش‌گذاری این شرکت‌ها را
بر اساس معیارهای سرمایه‌گذاری، مالکیت دارایی‌ها، مطالبات و وام‌ها بررسی می‌کند
و به‌عنوان یک داده رقمی برای تحلیل میزان سودآوری و ارزش خرید و سرمایه‌گذاری،
بسیار کارآمد است.
کاربرد NAV هر سهم
محاسبه NAV
هر سهم در بورس، کاربرد زیادی در ارزش‌گذاری قیمتی سهام دارد. به‌خصوص برای ارزش‌گذاری
سهام سرمایه‌گذاری که از تعداد سهام و حجم معاملاتی بالایی برخوردار هستند و
نقدینگی قابل توجهی در آن در جریان است، کاربرد ویژه‌ای داراست.
به‌واقع محاسبه NAV
در بورس به معامله‌گران کمک می‌کند تا قیمت سهام را نسبت به دارایی خالص آن مورد
ارزیابی قرار دهند تا نسبت به ارزنده بودن سهم در آن قیمت و یا بالا بودن قیمت
نسبت به ارزش ذاتی، تصمیم‌گیری نمایند؛ بنابراین ممکن است، NAV داده‌هایی به تحلیلگران بدهد
تا متوجه شوند سهم موردنظر قیمت بالایی برای خرید دارد و یا بالعکس نسبت به قیمتی
که معامله می‌شود، ارزش ذاتی نسبتاً خوبی دارد و برای سرمایه‌گذاری گزینه مناسبی
است.
همین‌طور محاسبه NAV
هر سهم در تحلیل بنیادی آن کاربرد مؤثری دارد که باعث می‌شود تا نسبت به میزان سرمایه‌گذاری‌ها،
سودآوری‌های شرکت و داده‌های آماری ماهانه و سالیانه، ارزش‌گذاری گردند و در صورت
داشتن ارزش ذاتی بالا نسبت به قیمت تابلو، معامله شوند.
کاربرد دیگری که می‌توان برای NAV هر سهم در نظر گرفت، نسبت‌های مالی شرکت‌ها و صندوق‌هاست که تعیین
NAV، باعث می‌شود
تا فرد معامله‌گر با توجه به آن ارزیابی خود را از ارزش‌گذاری سهم، داشته باشد.
فرمول محاسبه NAV چیست ؟
محاسبه NAV،
فرمول نسبتاً ساده‌ای دارد. این فرمول طبق تعریف به‌صورت زیر قابل محاسبه می‌باشد:
تعداد
کل سهام منتشر شده / (بدهی‌ها - دارایی‌ها) NAV=
همان‌طور که ملاحظه می‌شود در محاسبه NAV، باید داده‌های شرکت از قبیل دارایی‌های کل، بدهی‌ها و کل سهام را
بررسی کرد که نیاز به شناخت کافی از تحلیل بنیادی و تحلیل آماری صورت‌حساب‌های
مالی شرکت‌ها دارد.
مثالی از محاسبه NAV
فرض کنید سهام موردنظر
شما چیزی حدود 200 میلیارد تومان ارزش سرمایه‌گذاری اوراق بهادار داشته باشد. همچنین
8 میلیون نقدینگی با قدرت نقدشوندگی و کل مطالبات آن 5 میلیارد تومان است. درآمد
روزانه هم حدود 80 میلیون تومان باشد. از طرفی شرکت و یا صندوق مالی، حدود 15
میلیارد بدهی کوتاه مدت و 7 میلیارد بدهی بلندمدت دارد. هزینه‌های روزانه شرکت هم برفرض
12 میلیون تومان است. از طرف دیگر کل سهام منتشر شده شرکت، برابر با 4 میلیون سهم
است.
با احتساب فرمول
ذکر شده، NAV سهام به‌صورت
زیر محاسبه می‌شود:
کل دارایی‌ها:
285.008.000.000=200.000.000.000+ 8.000.000+ 5.000.000.000+80.000.0000
کل بدهی‌ها:
15.000.000.000+ 7.000.000.000 + 12.000.000 = 22.012.000.000
کل سهام منتشر شده:
4.000.000
NAV = (285.008.000.000 – 22.012.000.000)/ 4.000.000 = 65,749
NAV و صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک
صندوق‌های مالی سرمایه‌گذاری مشترک، به طور معمول از جمع‌شدن سرمایه توسط سرمایه‌گذاران
مختلف به وجود می‌آید. سپس با توجه به میزان پول نقد جمع شده، نسبت به سرمایه‌گذاری‌ها
با اصول تعیین شده صندوق، اقدام می‌شود. هر سرمایه‌گذار بعد از راه‌اندازی صندوق می‌تواند
سهام‌دار باشد و سهم خود را در صورت لزوم بعد از گذشت زمان، به فروش برساند. به
همین خاطر فرایند تعیین قیمت‌گذاری صندوق انجام می‌گیرد. محاسبات ارزش‌گذاری قیمت
صندوق بر پایه NAV
صورت می‌پذیرد و از همین رو محاسبه کل دارایی‌های صندوق و کل مطالبات و بدهی‌ها
برای NAV صندوق، لازم
است.
صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک، به‌صورت آنلاین معامله نمی‌شوند و قیمت‌گذاری
آن بر اساس دارایی‌ها و بدهی‌ها انجام می‌گیرد. این صندوق‌ها درآمد حاصل از سرمایه‌گذاری
و نیز سود حاصل از سرمایه انباشته خود را بین سرمایه‌گذاران و سهام‌داران تقسیم می‌کنند.
NAV و صندوق‌های
قابل معامله
صندوق‌های قابل معامله مثل ETFها و صندوق‌های سرمایه‌گذاری محدود، در بازار بورس و به شکل
آنلاین معامله می‌شوند. این باعث می‌شود تا بر اساس قیمت‌گذاری روز در بازار مورد
معامله قرار بگیرند و براین‌اساس ممکن است بالاتر و پایین‌تر از NAV خود خریدوفروش
شوند. این صندوق‌ها با توجه به نوع معامله در بازار، می‌توانند نسبت به NAV، بررسی شوند تا
برای ارزندگی خرید، مورد تحلیل و ارزیابی قرار بگیرند؛ بنابراین در صندوق‌های قابل
معامله NAV
نقش تعیین‌کننده‌ای برای سرمایه‌گذاران و خریداران دارد.
NAV صدور چیست؟
هر صندوق مالی، یک واحدی دارد که برای خرید آن، سرمایه‌گذاران می‌بایست هزینه‌ای
پرداخت کنند. به‌واقع به این هزینه که معمولاً با کارمزد نیز همراه است NAV صدور می‌گوییم.
این NAV معمولاً کمی بیشتر از ارزش خالص هر واحد
خواهد بود.
NAV
ابطال چیست؟
سرمایه‌گذار، برای فروش هر واحد صندوق، هزینه‌ای به دست می‌آورد که اصطلاحاً NAV ابطال می‌نامیم.
این NAV بر اساس ارزش‌گذاری
NAV روز بعد از
درخواست فروش تعیین می‌گردد و کمتر از NAV هر واحد می‌باشد.
نکات مهم در خصوص NAV
طبق آن چیزی که مورد بحث قرار دادیم، بهتر است نکات زیر را در مورد NAV، مطرح کنیم:
- برای محاسبه ارزش خالص دارایی سهام باید ارزش دفتری، میزان افزایش سرمایه،
میزان سود تخصیص‌یافته به‌ازای هر سهم و ارزش افزوده را ارزیابی نمود.
- NAV، در ارزش‌گذاری
سهام در بورس نقش مهمی ایفا می‌کند به شکلی که با استفاده از آن می‌توان حدس زد که
سهم، قیمت متناسب با ارزش خود را دارد یا قیمت معامله آن در تابلو، بالاتر و به
عبارتی گران است.
- از ارزش خالص دارایی شرکت‌ها می‌توان به‌عنوان ابزاری مناسب برای در نظر
گرفتن ارزش ذاتی و ارزش روز صاحبان سهام استفاده کرد.
- بر اساس ترازنامه‌های شرکت‌ها نیز می‌توان ارزش خالص دارایی را محاسبه و
تحلیل کرد.
- محاسبه NAV شرکت‌های
هلدینگی که علاوه بر اوراق بهادار در زمینه‌های غیر بورسی نیز سرمایه‌گذاری می‌کنند،
با مشکلات پیچیده‌ای مواجه است که به‌واقع محاسبه NAV آنها چندان دقیق به نظر نمی‌رسد.
- در صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک، قیمت هر سهم برابر با NAV هر سهم می‌باشد.
جمع‌بندی
در تحلیل بنیادی سهام در بازار بورس، داده‌های آماری شرکت‌ها و میزان دارایی‌ها
و ارزش آنها بسیار اهمیت دارد و تحلیلگران این حوزه با بررسی ترازنامه‌ها و صورت‌های
مالی منتشر شده از طرف شرکت‌ها، این اطلاعات آماری را آنالیز می‌کنند تا به ارزش
ذاتی و واقعی سهام مورد نظر پی ببرند. در بین این داده‌ها، ارزش خالص دارایی NAV می‌تواند در تشخیص ارزش‌گذاری
قیمت سهام نقش تعیین‌کننده‌ای داشته باشد. به همین منظور ما سعی کردیم تا به بررسی
مفهوم ارزش خالص دارایی بپردازیم و چگونگی محاسبه آن و عملکرد آن را شرح دهیم.
ضمناً ذکر این نکته حائز اهمیت می‌باشد که شناخت دقیق از مفاهیم بازار بورس و
نیز کسب مهارت در تحلیل‌های سهام نیاز به گذراندن دوره‌های آموزشی و افزایش آگاهی
و تجربه دارد. از این رو کارگزاری اقتصاد بیدار با داشتن سوابق طولانی در بازار
سرمایه، خدمات آموزشی و تحلیلی خود را به سرمایه‌گذاران و علاقه‌مندان به فعالیت
در بورس، ارائه می‌دهد و برای اطلاع بیشتر از آنها کافی است با سایت یا دفتر
کارگزاری در ارتباط باشید.