سطح‌های حمایت و مقاومت در بازارهای مالی یکی از موضوعات حیاتی در تحلیل تکنیکال می‌باشد. تشخیص نقاط حمایت و مقاومت جزو اساسی‌ترین و همچنین پر اهمیت‌ترین نکاتی است که باید معامله‌گران به آن تسلط داشته باشند.
اساس و پایه معاملات در بازارهای مالی و بورس به این صورت است که سهم را در حمایت می‌خرند و اگر روند صعودی برای شکستن مقاومت از قدرت کافی برخوردار نباشد، آن سهم را در مقاومت می‌فروشند.
در این مقاله از سری مقاله‌های آموزشی کارگزاری بیدار، قصد داریم موضوع مهم مقاومت و حمایت در بورس و کاربردشان را بررسی کنیم. با ما همراه باشید.
حمایت و مقاومت چیست؟
قیمت یک سهم به نوعی توسط معاملات خریداران و فروشندگان تعیین می‌شود. در واقع قیمت سهم، با فشار خریداران به سمت بالا و با فشار فروشندگان به سمت پایین حرکت می‌کند. این امر به سطوح حمایت و مقومت در تحلیل تکنیکال اشاره می‌کند.
خط حمایت(Support) (سطح تقاضا)
حمایت خطی است که چند نقطه کف قیمتی در یک فریم زمانی مشخص را قطع کرده است و همگی در یک راستا و یک خط هستند.
این خط از نظر تکنیکالی به گونه‌ای است که در ناحیه آن، قیمت سهام نسبت به این خط واکنش مثبت نشان می‌دهد و روند نزولی به صعودی تغییر می‌کند، به همین علت تحلیلگران اعتقاد دارند آن نماد به این خط حمایتی همین واکنش مثبت را در آینده هم نشان خواهد داد.
در خط حمایت فشار خرید به فشار فروش غلبه می‌کند، بنابراین از آنجایی که گرایش به خرید سهام در خط حمایتی بیشتر از تمایل به فروش سهام است، قیمت سهام با رشد مواجه خواهد شد. به همین دلایل ذکر شده این خطوط حمایتی برای تحلیلگران تکنیکالی جذابیت بسیاری دارد. در تصویر زیر نمونه‌ای از خط حمایت را مشاهده می‌کنید.
خط مقاومت (Resistance) (سطح عرضه)
مقاومت خطی است که چند نقطه سقف قیمتی در یک فریم زمانی مشخص را قطع کرده است و همگی در یک راستا و یک خط هستند.
این خط از نظر تکنیکالی به گونه‌ای است که در ناحیه آن، قیمت سهام نسبت به این خط واکنش منفی نشان می‌دهد و روند رو به رشد به نزولی تغییر حالت می‌دهد به همین علت تحلیلگران اعتقاد دارند آن نماد به این خط مقاومت همین واکنش منفی را در آینده هم نشان خواهد داد.
در خط مقاومت فشار فروش به فشار خرید غلبه می‌کند، بنابراین از آنجایی که گرایش به فروش سهام در خط مقاومت بیشتر از تمایل به خرید سهام است، قیمت سهام با افت مواجه خواهد شد. در چارت زیر نمونه ای از خط مقاومت را مشاهده می‌کنید.
ترسیم خطوط حمایت و مقاومت
برای رسم خط حمایت باید پایین‌ترین نقاط نمودار قیمت سهام را به هم متصل کنیم (افقی یا شیب‌دار) و برای خط مقاومت نیز کافی است چند کندل سقف قیمتی که بالاترین نقاط نمودار قیمت نماد هستند را به هم وصل کنیم.
در این بین باید دقت داشت که هنگامی که خط حمایت و مقاومت را رسم می‌کنیم این خطوط نباید کندل‌های قیمت را قطع کنند؛ چرا که اگر نمودار قیمت سهام، خط مقاومت یا خط حمایت را قطع کند و از آنها بگذرند یعنی سهام با قیمتی بیشتر و بالاتر از مقاومت و یا پایین‌تر از خط حمایت، خرید و فروش شده است بنابراین این خطوط، حمایت و مقاومت نیستند.
گفتنی است که عبور از سایه و ناحیهی کندل به معنی شکست حمایت یا مقاومت نیست.
انواع حمایت و مقاومت
در تحلیل تکنیکال با توجه به روند بازار مالی 3 نوع خطوط وجود دارد که عبارتند از:
- حمایت و مقاومت افقی
- صعودی
- نزولی
اعتبار خطوط حمایت و مقاومت
اعتبار و استحکام خطوط حمایت مقاومت به فاکتورهای متفاوتی بستگی دارد. یکی از موثرترین این عوامل، تعداد دفعاتی است که قیمت سهم نسبت به آن خط واکنش مثبت یا منفی نشان داده و باعث ایجاد بازگشت قیمتی (چه مثبت و چه منفی) در روند قیمتی سهام شده است.
به طور کلی هرچه قیمت نماد، این خطوط را بیشتر لمس کرده باشند، استحکام و اعتبار حمایت و مقاومت پر‌‌رنگ‌‌تر می‌شود. برای مثال خط مقاومتی که روند قیمتی بعد از 5 بار برخورد نتوانسته آن را بشکند، در تحلیل تکنیکال قطعا اعتبار بیشتری نسبت به خط مقاومتی که تنها 1 بار به عنوان مقاومت عمل کرده است، دارد.
نکات تکمیلی برای اعتبار خطوط حمایت و مقاومت
1- تایم فریم
یکی دیگر از فاکتورهای اساسی و تاثیر‌گذار در اعتبار خطوط، تایم فریم و بازه تحلیل است. خطوط حمایت و مقاومت شکل گرفته در بلندمدت و میان‌مدت از اعتبار بیشتری نسبت به خطوط حمایت و مقاومت کوتاه‌مدت برخوردار هستند.
برای مثال اگر سهمی نسبت به خط حمایت 5 ساله، همواره واکنش مثبت نشان دهد، می‌توان ادعا کرد که میزان استحکام این ناحیهی حمایتی بسیار بیشتر از یک ناحیه حمایتی ماهانه است.
2- شیب خط
میزان شیب خطوط حمایت و مقاومت، با اعتبار این خطوط رابطه عکس دارد. به طوری که هرچه شیب بیشتر باشد، ناحیه حمایتی و مقاومتی از ارزش کمتری برخوردار خواهد بود.
شیب زیاد نشانگر هیجانی بودن معاملات است درنتیجه هر چه خطوط حمایت و مقاومت افقی‌تر باشند از ارزش و قدرت بیشتری در تحلیل تکنیکال برخوردار هستند.
شکست و تبدیل سطوح حمایت و مقاومت به یکدیگر
قبل از بررسی تبدیل سطوح حمایت و مقاومت به یکدیگر باید به خوبی با مفهوم شکستن این دو آشنا شویم. شکست خط مقاومت به این معناست که سهامداران با توجه به شرایط بنیادی و تکنیکال سهم و روند کلی بازار، معتقدند ارزش آن سهم بیشتر از قیمت موجود است.
به عبارتی ساده‌تر، آنها سهم را نمی‌فروشند و علاوه بر این خریداران نیز طالب سهم هستند. در این صورت نماد از آن قیمت عبور خواهد کرد و اصطلاحا خط مقاومت تکنیکالی شکسته خواهد شد. خط حمایتی نیز با شرایط برعکس بالا اتفاق خواهد افتاد و شاهد شکست خط حمایت خواهیم بود.
تبدیل مقاومت به حمایت
همان‌طور که گفته شد، شکست خط مقاومت بدان معناست که سهامداران حاضر به فروش سهم در مقاومت نیستند و باور دارند ارزش سهم آنها باید بیشتر باشد.
در این صورت قیمت بالاتر از مقاومت می‌شود و از آن به بعد همان خط مقاومتی به مانند ناحیه حمایتی عمل خواهد کرد و پولبک به آن خط زده خواهد شد.
تبدیل حمایت به مقاومت
شکست خط حمایت به معنی این است که خریداران تفکری حول ارزشمند بودن سهم در قیمت ناحیهی خط حمایتی ندارند و بر این باورند که قیمت سهام باید پایین‌تر باشد و سهامداران آن سهم هم در قیمت‌های پایین‌تر از خط حمایت پوزیشن فروش می‌گیرند.
درنتیجه خط و ناحیهی حمایتی شکسته می‌شود و قیمت سهام پایین‌تر از محدوده حمایتی خرید و فروش خواهد شد. در این صورت پس از دست دادن خط حمایت، این خط در آینده به عنوان خط مقاومت عمل خواهد کرد.
در تصویر زیر پیکان‌هایی که رو به بالا هستند به عنوان خط حمایت عمل کرده‌اند اما به مرور زمان و شکستن این خط حمایت، این خط همانند یک خط مقاومتی عمل کرده است.
استراتژی معاملاتی با خطوط حمایت و مقاومت
حال با تسلط به اطلاعات ذکر شده، به بررسی و آموزش استراتژی معاملاتی با خطوط حمایت و مقاومت می‌پردازیم. در این استراتژی، 2 حالت کلی داریم:
برخورد قیمت با محدوده حمایتی سهم
هنگام نزدیک شدن کندل‌های قیمت به خط و ناحیه حمایتی، تحلیلگران می‌توانند استراتژی‌های متفاوتی نسبت به میزان ریسک‌پذیریشان اتخاذ کنند.
اگر در معاملات خود فردی ریسک‌پذیر هستید بعد از اطمینان از رسم درست خطوط حمایتی، اقدام به خرید کنید و با تکنیک‌های تابلو خوانی منتظر سیگنال‌های مثبت بازار به سهم خریداری شده باشید.
در هنگام خرید باید حداکثر تا 10 درصد پایین‌تر برای معامله خود حد ضرر قرار دهید تا در صورتی که خط حمایت شکست خورد، بتوانید با حداقل ضرر از معامله خارج شوید.
درصورتی که می‌خواهید میزان ریسک معامله خود را کاهش دهید، می‌توانید منتظر سیگنال‌های مثبت بازار نسبت به سهم مورد نظر باشید و پس از اطمینان از بازگشت روند سهم با خیالی آسوده وارد سهم شوید.
برخورد قیمت با محدوده مقاومتی سهم
هنگام نزدیک شدن کندل‌های قیمت به خط و ناحیه مقاومت، تحلیلگران می‌توانند استراتژی‌های متفاوتی نسبت به میزان ریسک‌پذیریشان اتخاذ کنند.
اگر فردی محتاط یا نوسانگیر هستید، بعد از اطمینان از رسم درست خطوط مقاومتی، اقدام به فروش کنید. اگر از بعد از فروش سیگنال‌های مثبت از سهم دریافت کردید و سهم مقاومت را با حجم سنگین شکست، در آن صورت می‌توانید در پولبک به مقاومت شکسته شده مجددا وارد سهم شوید.
درصورتی که در معاملات خود فردی ریسک‌پذیر هستید، می‌توانید سهم را در هنگام مواجه با مقاومت نفروشید و منتظر سیگنال‌های مثبت و یا منفی احتمالی بمانید و بعد از آن پوزیشن مناسب را اتخاذ کنید.
جمع‌بندی
چهارچوب اصلی شکل‌گیری الگوهای تکنیکالی بر اساس خطوط حمایت و مقاومت می‌باشد. رسم و تشخیص نقاط حمایت و مقاومت در معامله‌گری و تحلیل تکنیکال بسیار حیاتی است به گونه‌ای که مدرسان تحلیل تکنیکال در بازارهای مالی بعد از توضیحات ابتدایی مشغول به تدریس این مفهوم می‌شوند.
به عنوان نکته نهایی توجه داشته باشید که در شکسته شدن حمایت یا مقاومت‌ها، حجم معاملات انجام شده بسیار مهم است. هرچه قدر شکست خط با حجم بالاتری صورت گیرد، آن شکست از اعتبار بیشتری برخوردار خواهد شد. در این مقاله به بررسی جزییات این خطوط پرداختیم.
علاوه بر این می‌توانید برای آشنایی با سایر الگوها و اندیکاتورها در تحلیل تکنیکال، مقالات موجود در سایت کارگزاری بیدار را مطالعه بفرمایید.
