یکی از جذابیت‌های بازار سهام امکان خرید اعتباری است. به صورتی که شما با دریافت اعتبار از کارگزاری اقدام به سرمایه‌گذاری و معامله‌گری می‌کنید و سود حاصله از آن شماست. مساله مبهم در اینجا این است که کارگزاری بر چه اساسی اعتبار می‌دهد؟ چه تضمینی وجود دارد که متقاضی اعتبار تخصیص‌داده شده را در موعد مقرر بازگرداند؟ پاسخ این سوالات، داشتن ارزش تضمین است.
برخی ارزش تضمین سهام را با وجه تضمین اختیار معامله اشتباه می‌گیرند در حالی که کارکرد این دو با یکدیگر متفاوت است. در این مقاله از سری مقالات آموزشی کارگزاری بیدار به ارزش تضمین کارگزاری به تشریح ارزش تضمین سهام و تفاوت آن با وجه تضمین اختیار معامله می‌پردازیم. با ما همراه باشید.
حساب تضمین در بورس چیست؟
معامله‌گرانی که سودهای خوبی از بورس دریافت می‌کنند و یا اینکه نقدینگی کمی برای سرمایه‌گذاری دارند، دریافت اعتبار از کارگزاری برایشان جذاب است. جهت اعطای اعتبار هر فرد باید یک ارزش تضمین در پرتفوی خود داشته باشند.
حساب تضمین در بورس به زبان ساده‌تر، همانند معدل حساب بانکی، مبنای سنجش مبلغ اعتبار است. کارگزاری‌ها برای اینکه بتوانند اعتماد کنند و اعتبار اختصاص دهند، نیاز به وجه تضمین یا ارزش تضمین دارند. بنابراین کاربرد ارزش تضمین سهام در مواقعی مشخص می‌شود که سرمایه‌گذار نیاز به دریافت اعتبار پیدا می‌کند.
ارزش تضمین نماد نشان می‌دهد که پرتفوی متقاضی تا چه میزان می‌تواند اعتبار دریافت کند. به ارزش تضمین سهام، وجه تضمین نیز می‌گویند.
یعنی اگر متقاضی نتواند اعتبار را با کارگزاری در موعد مقرر تسویه کند، سهام وی به عنوان تضمین در اختیار کارگزاری قرار می‌گیرد تا به میزان لازم به فروش برساند.
برای کسانی که برای نخستین بار قصد دریافت اعتبار از کارگزاری را دارند سوال پیش می‌آید که کدام دارایی‌ها در بازار بورس به عنوان ارزش تضمین محسوب نمی‌شوند؟ در پاسخ این سوال باید بگوییم که گواهی سپرده کالا، گواهی سپرده طلا و گواهی زعفران به عنوان ارزش تضمین محسوب نمی‌گردد.
ارزش تضمین پرتفوی چگونه محاسبه می‌شود؟
ارزش تضمین در بورس توسط سازمان بورس و اوراق بهادار ابلاغ می‌شود. این مقدار تعیین می‌کند که کارگزاری تا چه درصدی از پرتفوی شما را می‌تواند به عنوان اعتبار به شما پرداخت کند. البته مقداری که تعیین می‌شود سقف تخصیص اعتبار است و هر کارگزاری مختار است تا شرایطی جداگانه نیز برای ارزش تضمین سهام شما در نظر بگیرد.
البته اینکه چه میزان اعتبار به متقاضی اختصاص یابد، به شرایط کارگزاری مدنظر مربوط می‌شود. بنابراین برای جزئیات بیشتر به شرایط دریافت اعتبار کارگزاری توجه کنید.
ارزش تضمین چه شرایطی را برای پرتفو ایجاد می‌کند؟
ارزش تضمین یا وجه تضمین نشان دهنده میزان اعتبار متقاضی نزد کارگزاری است. کارگزاری متناسب با سرمایه‌گذاری هر فرد در اوراق بهادار و شرایط اختصاصی دیگر اعتبار اختصاص می‌دهد.
در صورتی که در موعد قرارداد اعتبار تسویه نشود، کارگزاری این اختیار را دارد تا از ارزش تضمین برداشت کند. بدین صورت که این اختیار به کارگزاری داده می‌شود که سهام فرد را بفروشد.
همچنین هر فرد در زمانی که اعتبار دریافت می‌کند، به مقدار اعتبار دریافتی به کارگزاری بدهکار محسوب می‌شود. برای همین دریافت وجه شرایط ویژه‌ای پیدا می‌کند. فرد باید بیش از مبلغ اعتبار اقدام به فروش سهم نماید تا مازاد آن را بتواند دریافت کند.
وجه تضمین اختیار معامله چیست؟
جهت شروع معامله یک فرد در اختیار معامله‌ها باید یک وجه تضمین اولیه در حساب خود نزد کارگزاری واریز کند. این وجه تضمین پس از اتمام جلسه معاملاتی هر روز محاسبه و اعلام می‌گردد. وجه تضمین اختیار معامله با ارزش تضمین سهام با یکدیگر متفاوت است.
پیش از این در مقاله « تسویه معاملات در بورس ایران» درباره وجه تضمین اختیار معامله بیشتر توضیح داد‌ه‌ایم. جهت کسب اطلاعات بیشتر به مقاله مراجعه کنید.
جمع‌بندی
ارزش تضمین در بورس با مفهوم دریافت اعتبار معاملاتی گره خورده است. معامله‌گرانی که سودهای خوبی از بورس کسب می‌کنند، دریافت اعتبار معاملاتی برایشان جذاب است.
شما هم اگر به دریافت اعتبار علاقه‌مند هستید، می‌توانید با پیگیری شرایط دریافت اعتبار اقدام به سنجیدن ارزش تضمین سهام خود کرده و به میزان مشخص شده اعتبار معاملاتی دریافت کنید.
