افزایش سرمایه از محل آورده نقدی و مطالبات حال شده

یکی از راه‌های افزایش سرمایه برای سهامداران، افزایش سرمایه از محل آورده نقدی و افزایش سرمایه از محل مطالبات حال شده است. در این نمونه از افزایش سرمایه شرکت از سهامدارانش درخواست می‌کند که مبلغی را به حساب شرکت‌ واریز کنند یا اینکه به عبارت دیگر سرمایه جدیدی به شرکت تزریق شود.

بعد از اینکه افزایش سرمایه صورت گرفت به سهامداران حق تقدم تعلق می‌گیرد. اگر تمایل دارید که در مورد افزایش سرمایه از آورده نقدی و مطالبات حال شده بیشتر بدانید مطالعه این مقاله از سایت کارگزاری بیدار را از دست ندهید.

شرکت‌های سهامی معمولا به منظور پیشبرد اهداف و همچنین اصلاح ساختار مالی یا اجرای طرح‌های توسعه، اقدام به افزایش سرمایه می‌کنند. افزایش سرمایه شرکت‌های سهامی از چهار طریق امکان‌پذیر است که یکی از آن‌ها، افزایش سرمایه از محل مطالبات و آورده نقدی است.

انواع افزایش سرمایه

به طور کلی شرکت‌های سهامی از چهار طریق سرمایه خود را افزایش می‌دهند که عبارتند از:

• افزایش سرمایه از محل صرف سهام
• افزایش سرمایه از سود انباشته (جهت کسب اطلاعات بیشتر در خصوص این نوع افزایش سرمایه به مقاله «افزایش سرمایه از محل سود انباشته» مراجعه کنید)
• افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها
• افزایش سرمایه از محل آورده نقدی سهامداران
• افزایش سرمایه از محل آورده نقدی و مطالبات حال شده

در این نوع افزایش سرمایه، شرکت سهامی به تمامی سهامداران به نسبت تعداد سهامی که در اختیار دارند و همچنین افزایش سرمایه، امتیازی برای شرکت در افزایش سرمایه می‌دهد. به این امتیاز، سهام حق تقدم گفته می‌شود.

اگر سهامداران تمایل داشته باشند که در افزایش سرمایه شرکت کنند، در ازای هر برگ سهم حق تقدم، باید مبلغ هزار ریال یا صد تومان به حساب شرکت ‌واریز کنند.

پرداخت مبلغ اسمی سهام چیست؟

تنها تعهدی که متوجه سهامداران شرکت است، پرداخت مبلغ اسمی سهام است. در صورتی‌ که سهامدار به این تعهد خود عمل کند، دیگر هیچ تعهدی نخواهد داشت.

در واقع سهامداران هیچ تعهدی در مقابل طلبکاران شرکت جز پرداخت مبلغ اسمی سهام ندارند. در صورتی که شرکت نتواند بدهی‌هایش را پرداخت کند، نمی‌تواند برای پرداخت به سهامداران مراجعه کند. تعهد سهامداران در مقابل شرکت به میزان سهم آن‌هاست.

مطالبات حال شده سهامداران چیست؟

هنگام تشکیل و همچنین تقسیم و تصویب سود سالیانه، سهامداران عمده که قسمت زیادی از سود شرکت به آن‌ها تعلق می‌گیرد، به خاطر خارج نشدن نقدینگی شرکت، معمولا سودی دریافت نمی‌کنند.

در این شرایط دیگر نیازی به پرداخت 100 تومان به ازای هر برگ سهم توسط سهامداران نیست، چرا که آن‌ها از قبل این مبلغ را پرداخت کرده‌اند. به همین دلیل به آن‌ها مطالبات حال شده یا به عبارت دیگر مطالبات دریافت شده می‌گویند.

نکته: البته در نظر داشته باشید که هنگام تشکیل مجمع فوق‌العاده در خصوص تصمیم‌گیری در مورد افزایش سرمایه، باید سهامدار شرکت باشید تا حق تقدم به شما تعلق بگیرد.

در غیر این صورت بعد از بازگشایی سهام حق تقدم و معامله آن، باید حق تقدم نماد مورد نظر را خریداری کنید. یعنی به ازای هر برگ سهم حق تقدم، مبلغ هزار ریال یا صد تومان به حسابی که توسط شرکت معرفی شده ‌واریز کنید.

سهامداران به سه روش از عواید حق تقدم بهره‌مند می‌شوند که عبارتند از:

با پرداخت مبلغ هر سهم (هزار ریال یا صد تومان) به حساب شرکت و به میزان مبلغ ‌واریزی به سهامدار، سهم تعلق می‌گیرد.

فروش حق تقدم سهام، سهامدار می‌تواند در عرض 2 ماه حق تقدم خود را به سایر سرمایه‌گذاران بفروشد.

نهایتا بعد از گذشته 2 ماه اگر سهامدار حق تقدم خود را پرداخت نکند، شرکت با استفاده از اختیارات خود می‌تواند حق تقدم آن‌ها را به فروش برساند و بعد از کسر کارمزد و مبلغ اسمی هر سهم مبلغ باقیمانده را به حساب سهامدار ‌واریز کند.

فروش حق تقدم سهام چگونه است؟

بعد از اضافه شدن حق تقدم‌ها به سبد سهامداران، سهامداران باید در عرض دو الی سه هفته مبلغ اسمی حق تقدم‌ها (مبلغ هزار ریال معادل صد تومان به ازای هر حق تقدم) را پرداخت کنند. کلیه سهامدارانی که به هر دلیلی نمی‌خواهند از حق تقدم سهامشان استفاده کنند، می‌توانند حق تقدم خود را به فروش برسانند.

سایر سهامداران هم می‌توانند این حق تقدم را خریداری کنند و در مهلت‌های مقرر مبلغ اسمی حق تقدم‌هایی را که خریدای کرده‌اند پرداخت کنند تا حق تقدم‌ها به سهام معمولی تبدیل شود.

محاسبه قیمت سهام پس از افزایش سرمایه از محل آورده نقدی

برای اینکه میزان سرمایه سهامداران قبل از تصمیم برای افزایش و بعد از به تصویب رسیدن آن تغییر نکند، با اختصاص سهام حق تقدم و یا افزایش تعداد سهام، قیمت سهم کاهش پیدا می‌کند.

معمولا قیمت جدید هر سهم با استفاده از فرمول زیر محاسبه می‌شود:

مزایا و معایب افزایش سرمایه از محل آورده نقدی

افزایش سرمایه از محل آورده نقدی و مطالبات حال شده مانند هر افزایش سرمایه دیگری مزایا و معایبی دارد که ابتدا به بیان مزایای افزایش سرمایه آورده نقدی می‌پردازیم.

مزایا:

تسریع فرآیند‌های توسعه شرکت

کمک به بهبود روند سود‌آوری شرکت در بلند مدت

تزریق نقدینگی به ساختار‌های درون شرکت

معایب:

افزایش سرمایه از طریق محل آورده نقدی و مطالبات حال شده فرآیندی زمان‌بر است.

بسیاری از سهامداران از ‌واریز وجه نقد به منظور ارزش اسمی سهم مقاومت می‌کنند.

پرداخت مبلغ اسمی سهام از چند طریق امکان پذیر است؟

• پرداخت نقدی مبلغ اسمی سهم
• تبدیل مطالبات نقدی اشخاص از شرکت به سهام جدید
• انتقال سود اندوخته یا تقسیم نشده یا عواید حاصل از ارزش سهم جدید به سرمایه شرکت
• تبدیل اوراق به سهام

به 2 نکته توجه کنید:

در شرکت‌های سهامی خاص، پرداخت مبلغ اسمی سهام جدید غیر نقدی مجاز است.

افزایش سرمایه از محل اندوخته ممنوع است.

جمع‌بندی

به طور کلی با توجه به ساختار شرکت‌ها و همچنین تفاوت آن‌ها با یکدیگر نمی‌توان روش قطعی و خاصی را در مورد افزایش سرمایه اعلام کرد، اما قطعا روش‌هایی که در آن‌ها سرمایه جدیدی به شرکت تزریق می‌شود.

بنابراین افزایش میزان سرمایه از طریق آورده نقدی و مطالبات حال شده به طور کلی نسبت به سایر روش های افزایش سرمایه بهتر است.