همه کسانی که با بورس سروکار دارند، قطعاً می‌دانند که در این بازار انواعی از صنایع مختلف فعالیت می‌کنند که هرکدام از آن‌ها نیز شرایط اقتصادی خاص خود را دارند. تنوع صنایعی که در این حوزه فعالیت می‌کنند شرایط را به‌گونه‌ای فراهم کرده است که سرمایه‌گذاران با تحلیل‌هایی که دارند، در هر شرایط اقتصادی بتوانند سهم‌های موردنظر خود را پیدا کنند. اگر قصد دارید انواع صنایع بورسی حاکم بر بازار بورس ایران را بشناسید و همچنین با نحوه تحلیل این صنایع آشنا شوید، با ما همراه باشید.
خدمات فنی و مهندسی
شرکت‌های فنی مهندسی قابلیت عقد قراردادهای کلان را با دیگر بخش‌ها دارند و به همین دلیل معمولاً دامنه فعالیت بسیار گسترده‌ای دارند. از جمله شرکت‌های فعال در این گروه صنایع فنی مهندسی می‌توان به رمپنا، رنیک، رتکو، خفولا، تاپا و تپولا اشاره کرد که هرکدام از این شرکت‌ها بر اساس سیاست‌های اتخاذ شده توسط مسئولین خود، از سهام‌داران بورس ایران محسوب می‌شوند.
اطلاعات و ارتباطات
یکی دیگر از صنایع بورسی ایران، صنعت اطلاعات و ارتباطات است که تا حدودی می‌توان گفت هنوز به‌صورت کامل شکل نگرفته است و به همین دلیل آینده درخشانی برای آن پیش‌بینی می‌شود. شرکت‌های فعال در زمینه فناوری اطلاعات مانند "های وب"، "اپرداز" و "آوان" از جمله فعالین این حوزه محسوب می‌شوند که به دنبال خلق تکنولوژی‌های به‌روز دنیا هستند.
رایانه و فعالیت‌های وابسته به آن
شرکت‌هایی که در صنایع بورسی مربوط به رایانه و فعالیت‌های وابسته به آن فعالیت می‌کنند، در حدود ۱۳ شرکت هستند که 30 هزار میلیارد تومان از ارزش صنایع بورسی را در ایران به خود اختصاص داده‌اند. "فن آوا"، "رانفور"، "آپ"، "پرداخت"، "سپ"، "رکیش" از جمله شرکت‌های حاضر در این صنعت هستند که در قالب عرضه اولیه به سهام‌داران ارائه شده‌اند. به دلیل امکان عقد قراردادهای داخلی و خارجی شرکت‌های فعال در صنعت رایانه و همچنین رونمایی از فناوری‌های جدید در کشور، آینده‌ای روشنی برای این شرکت‌ها پیش‌بینی می‌شود.
انبوه سازی، املاک و مستغلات
فعالیت شرکت‌های مختلف ساختمان‌سازی در صنعت املاک موجب شده است تا این صنعت در دسته صنایع گسترده در کشور جای بگیرد. درحال حاضر حدود ۳۳ شرکت در این صنعت فعالیت می‌کنند که از جمله بزرگ‌ترین آن‌ها می‌توان به دو نماد "و شساخت" و "ثمسکن" اشاره کرد. لازم به ذکر است که فعالیت شرکت‌ها در این صنعت دچار نوسانات زیادی می‌شود که این نوسانات به دلایل مختلفی از جمله نوسانات بخش مسکن در کشور رخ می‌دهد. میزان دارایی که شرکت در بدو شروع به کار دارد، یکی از عوامل نوسانات قیمت سهام در بازار بورس است تا جایی که تصمیمات اقتصادی و سیاسی دولت نیز تأثیر مستقیمی بر روند صعود و یا نزول بازار خواهد داشت.
بیمه و صندوق‌های بازنشستگی
یکی دیگر از صنایع بورسی فعال در ایران، مربوط به بیمه و صندوق‌های بازنشستگی است که به قراردادهای داخلی و خارجی وابستگی دارد. از لحاظ گستردگی صنعت باید بگوییم که بیمه و صندوق‌های بازنشستگی در دسته صنایع متوسط رو به پایین قرار می‌گیرد چرا که خصوصی‌سازی دراین‌رابطه صورت نگرفته است و این موضوع نشان از طولانی بودن راه آینده توسعه در این صنعت دارد. در مجموع حدود ۲۵ شرکت مختلف در صنعت بیمه و صندوق‌های بازنشستگی فعالیت دارد که از این ۲۵ شرکت، تعداد ۱۰ شرکت فعالیت خود را در بازار پایه پیگیری می‌کنند. بیمه پاسارگاد و بیمه کوثر، دو شرکت مهم و البته بزرگ در این صنعت هستند که حجم عظیمی از ارزش بازار بیمه‌ای را به خود اختصاص داده‌اند.
مخابرات
صنعت مخابرات از جمله صنایع بورسی با کارکرد قابل‌توجه است به این صورت که تنها دو شرکت در این صنعت فعالیت می‌کنند اما دارایی آن‌ها سهم قابل‌توجهی از بازار بورسی را تشکیل می‌دهد؛ براین‌اساس دو شرکت اخابر و همراه، رقمی به ارزش ۴۵ هزار میلیارد تومان از بودجه کل ارزش سهام بورس را به خود اختصاص داده‌اند. صنعت مخابرات یک صنعت تکمیل شده و به عبارتی به بلوغ رسیده است به همین دلیل می‌توان به‌عنوان یک سهم مناسب برای دریافت سوددهی معقول روی آن حساب کرد.
حمل و نقل آبی
به سراغ یکی دیگر از صنایع بورسی با تعداد کم شرکت‌های فعال و البته دارایی بالا می‌رویم؛ جایی که دو شرکت معتبر کشتیرانی دریای خزر و کشتیرانی آریا، دارایی به مبلغ حدودی ۲ هزار میلیارد تومان را به بازار صنایع بورسی وارد کرده‌اند و این یک سهم نسبتاً بزرگ خواهد بود!
معمولاً چندین المان مختلف بر فعالیت و همچنین میزان سوددهی شرکت‌ها در صنایع بورسی حمل‌ونقل آبی تأثیر می‌گذارند که از جمله این عوامل می‌توان به میزان تقاضا برای حمل‌ونقل آبی، نوسانات قیمت سوخت، رقبای داخلی و همچنین تعداد مشتریان ثابت اشاره کرد.
بانک ها و مؤسسات اعتباری
به‌جرئت می‌توان که یکی از مهم‌ترین صنایع بورسی که اکثریت جامعه نیز با آن آشنایی دارند، صنعت بانک‌ها و مؤسسات اعتباری کشور است. در درجه اول، نرخ بهره متغیری است که در این صنعت بر میزان سوددهی سهام تأثیر می‌گذارد و در مرحله بعد پارامتری که بر نوسانات این صنعت تأثیر می‌گذارد، سپرده بانک‌ها و شرایط بازپرداخت تسهیلات است.
در واقع مسئله را این‌گونه می‌توانیم شرح دهیم که سیاست‌های به کار گرفته شده این صنایع در مسائلی مربوط به نرخ بهره و همچنین تسهیلات بانکی، بر میزان سوددهی صنایع بورسی مربوط به بانک‌ها تأثیر می‌گذارد تا در نهایت بر حسب این نوسانات سرمایه‌گذاران بورسی نیز به سود خود برسند. صنعت بانک‌ها و مؤسسات اعتباری در بورس از لحاظ دارایی حدود ۷ درصد از ارزش کل بازار را به خود اختصاص داده‌اند که ازاین‌حیث جایگاه ویژه‌ای دارند.
محصولات شیمیایی
حال به سراغ بزرگ‌ترین صنایع بورسی ایران به نام صنعت محصولات شیمیایی می‌رویم؛ جایی که ۵۷ شرکت مختلف سرمایه‌ای به ارزش ۳۱۸ هزار میلیارد تومان را به بازار بورس تزریق کرده‌اند. همان‌طور که می‌دانید تنوع محصولات شیمیایی در کشور بسیار بالا است و به همین دلیل فضای مانور برای شرکت‌های تولیدکننده به‌راحتی پیدا می‌شود.
حال شاید این سؤال برای شما هم پیش بیاید که چه عواملی بر میزان سوددهی این صنایع بورسی تأثیر می‌گذارند؟ در پاسخ به این سؤال باید بگوییم که نوسانات قیمت جهانی فرآورده‌های شیمیایی و همچنین نوسانات ارزش ارز از جمله مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بر سوددهی شرکت‌های حاضر در صنعت مواد شیمیایی خواهد بود.
فلزات اساسی
از دیگر صنایع بورسی بزرگ در بازار بورسی ایران می‌توان به صنعت فلزات اساسی اشاره کرد که ارزشی معادل با ۱۴ درصد از کل ارزش بازار بورس را تشکیل می‌دهد. فولاد مبارکه، صنایع مس، صنایع معدنی خاورمیانه، فولاد خوزستان، فولاد خراسان، مس شهید باهنر، روی ایران و... از مهم‌ترین و البته بزرگ‌ترین سهام‌داران صنایع بورسی ایران در حوزه صنعت فلزات اساسی هستند که هرکدام از آن‌ها نیز دارای ارزش و دارایی متفاوتی هستند.
حال به سراغ عوامل تأثیرگذار بر سوددهی این حوزه از صنایع بورسی بپردازیم؛ براین‌اساس قیمت جهانی انواع فلزات و همچنین نوسانات نرخ ارز، دو عامل مهم تعیین‌کننده مقدار سوددهی بازار هستند که شرکت‌های مذکور باتوجه‌به سیاست‌های اتخاذ شده می‌تواند روند بازار را به سود خود و سهام‌داران خود، کنترل کنند.
استخراج کانه های فلزی
صنعت استخراج کانه‌های فلزی، یکی از ۵ صنایع بورسی باارزش بالا در میان همه صنایع بورسی در ایران است. در مجموع ۱۲ شرکت در این صنعت فعالیت می‌کنند که دارایی به ارزش ۱۰۵ هزار میلیارد را شامل می‌شوند. قیمت جهانی سنگ‌آهن، سرب و روی در نهایت از عوامل تعیین‌کننده نوسانات این بازار خواهد بود.
دیگر صنایع بورسی
علاوه بر صنایعی که در بالا از آن‌ها نام بردیم، صنایع دیگری نیز در صنعت فعالیت می‌کنند که هرکدام از آن‌ها به‌نوعی دارای شرایط اقتصادی خاص خود هستند. این صنایع عبارت‌اند از:
- شرکت‌های سرمایه‌گذاری
- هتل و رستوران
- سیمان، آهک و گچ
- کاشی و سرامیک
- خرده‌فروشی
- تجارت عمده‌فروشی
- پیمانکاری صنعتی
- مواد و محصولات دارویی
- محصولات غذایی و آشامیدنی
- عرضه برق، گاز، بخار و آب گرم
- شرکت‌های چندرشته‌ای صنعتی
- قند و شکر
- خودرو و ساخت قطعات
- ساخت دستگاه و وسایل ارتباطی
- ماشین‌آلات و دستگاه‌های برقی
- ماشین‌آلات و تجهیزات
- ساخت محصولات فلزی
- تولید محصولات کامپیوتری
- لاستیک و پلاستیک
- فرآورده‌های نفتی
- انتشار، چاپ و تکثیر
- محصولات کاغذی
- محصولات چوبی
- دباغی و بازار چرم
- فعالیت مهندسی
- فعالیت‌های هنری
- زراعت
- استخراج زغال‌سنگ
- استخراج نفت و گاز
- منسوجات
- استخراج سایر معادن
اهمیت تحلیل صنایع بورسی ایران
همان‌طور که گفته شد، صنایع بورسی ایران شامل چندین صنعت مختلف است که هرکدام از آن‌ها روند کاری متفاوتی را دارند. سرمایه‌گذار پیش از ورود به بازار معاملاتی بورس، باید شناخت کاملی از انواع صنایع بورسی و عوامل تأثیرگذار بر نوسانات آن به دست آورد تا در نهایت بتواند بر حسب این اطلاعات و همچنین تحلیل های تکنیکال و تحلیل بنیادی اقدام به بهترین نتیجه‌گیری برای معامله سهام نماید.
بازار بورس به‌هیچ‌وجه جای تصمیم‌های بی‌پایه و هیجانی نیست، به همین دلیل کسب علم به‌روز درباره صنایع مختلف و شرایط اقتصادی آن‌ها می‌تواند زمینه‌ساز فعالیت هوشمندانه در این بازار باشد.
