اندیکاتور CCI مخفف Commodity Channel Index یکی از انواع اندیکاتورهای کاربردی در بازار سرمایه میباشد که همواره به تحلیلگران در بررسی سهم کمک میکند. این اندیکاتور برای اندازهگیری تغییرات قیمت در بازار به کار میرود و به اندازهگیری شتاب نوسانات قیمت میپردازد.
در این مقاله از سری مقالات آموزشی کارگزاری بیدار به آموزش اندیکاتور cci میپردازیم. با ما همراه باشید.
اندیکاتور CCI چیست؟
اندیکاتور CCI یک اسیلاتور نوسانگر پرکاربرد در بازار سهام و کالا میباشد. شاخص اندیکاتور در حوالی سطح صفر، یعنی مناطق مثبت و منفی نوسان میکند که نواحی مثبت نشاندهنده شتاب بیشتر خریداران و نواحی منفی نشاندهنده شتاب بیشتر فروشندگان است.
مانند اکثر اسیلاتورها،CCI نیز دارای 2 منطقه اشباع خرید و اشباع فروش میباشد که مهمترین بخشهای این اندیکاتور هستند. اندیکاتور CCI به دنبال آن است تا به بهترین نحو، شتاب نوسانات موجود در بازار سهام و بازار کالا را به نمایش بگذارد.
علاوه بر نمایش شتاب نوسانات، اندیکاتور CCI به نوعی میتواند نشاندهنده هیجانات موجود در سهم یا کالا باشد، چرا که قیمت فعلی سهم را با یک میانگین قیمتی مقایسه میکند. به این صورت که افزایش شاخص اندیکاتور به معنی افزایش هیجان در خریدارن و ریزش شاخص اندیکاتور به نواحی منفی به معنی افزایش هیجان در فروشندگان است.
فرمول و نحوه محاسبه اندیکاتور CCI
هنگامیکه تصمیم به استفاده از یک اندیکاتور میگیریم، علاوه بر آشنایی با سیگنالهای خرید و فروش آن، نیاز است تا با نحوه محاسبه شاخص اندیکاتور هم آشنا باشیم. زیرا شناخت نحوه محاسبه خروجی اندیکاتور، به ما در درک رفتار قیمت کمک شایانی میکند. همانطور که گفته شد، اندیکاتور CCI اقدام به مقایسهی قیمت فعلی سهم با میانگین قیمت در یک دوره زمانی مشخص میکند. سپس اختلاف قیمت فعلی با میانگین قیمت را، بر انحراف معیار آن تقسیم میکند. در پایین فرمول محاسبه شاخص کانال کالا (CCI) بهصورت ریاضی آورده شده است.
CCI=(Typical Price - MA)/(0.015*Mean Deviation)
Typical Price=∑ ((High+Low+Close)÷3)
P=Number of periods
Mean Deviation=(∑ ∣Typical Price−MA∣)÷P
در این فرمول متغیرها بیانگر موارد زیر هستند:
TP: جمع قیمت پایانی، بیشترین قیمت و کمترین قیمت، تقسیمبر 3.
MA: میانگین متحرک (Moving average) قیمت که در طول دوره محاسبه شده است.
MD: انحراف معیار قیمت از میانگین میباشد.
اندیکاتور cci روی چه موردی تمرکز دارد؟
زمانی که اندیکاتور CCI توسط دونالد لمبرت طراحی شد، هدف وی اندازهگیری شتاب نوسانات قیمت به کمک این اندیکاتور، در بازار کالا بود اما پس از استفاده از اندیکاتور CCI و مشاهده نتایج حیرتانگیز آن توسط سایر تحلیلگران، اندیکاتور CCI راه خود را به سمت بازار سهام و سایر بازارهای مالی باز کرد.
اندیکاتور شاخص کانال کالا (CCI) دارای 2 منطقهی اشباع خرید و اشباع فروش میباشد. به ناحیهی بالای سطح +100 منطقهی اشباع خرید و به ناحیهی پایین سطح -100 منطقهی اشباع فروش گفته میشود. ناحیهی رنگی میان این دو منطقه را اصطلاحاً منطقهی بیتصمیمی بازار میگویند.
اندیکاتور CCI در عمده موارد (بیش از 75%) در منطقهی بیتصمیمی نوسان میکند و زمان کمتری در مناطق اشباع خرید و اشباع فروش قرار دارد.
با کمک اندیکاتور CCI تحلیلگران میتوانند حرکات بازار را شناسایی و جهت تصمیمگیری بهتر در خصوص معاملات خود از آن استفاده کنند. همانطور که گفتیم در اکثر مواقع اندیکاتور CCI در محدوده بین -100 و +100 نوسان میکند، خروج از این محدوده میتواند نشان دهندهی آغاز تحرکات مثبت و یا منفی در سهم باشد.
در بررسی و تحلیل نمودار قیمت با کمک اندیکاتور CCI، امکان بررسی روندها و کانالهای حرکتی در نمودار اندیکاتور وجود دارد. به این صورت که شکست روند نزولی در شاخص اندیکاتور CCI میتواند نشانهای اولیه از برگشت قیمت به سمت بالا باشد.
برای مشاهدهی بهترین عملکرد اندیکاتور CCI در بازار سهام، بهتر است دوره آن را از طریق تنظیمات بر روی 20 قرار دهیم که به معنی مقایسه قیمت فعلی، با میانگین قیمت 20 روز کاری گذشته در سهم میباشد.
سیگنال گیری با اندیکاتور cci
اگر بخواهیم سیگنال خرید و فروش را در اندیکاتور CCI به سادهترین شکل ممکن بیان کنیم، باید بگوییم ورود اندیکاتور به منطقهی اشباع خرید، سیگنال خرید و ورود اندیکاتور به منطقهی اشباع فروش، سیگنال فروش است. بهصورت مفصلتر میتوان سیگنال خرید و فروش را به صورت زیر بررسی کرد.
سیگنال خرید: زمانی که شاخص اندیکاتور سطح +100 را به سمت بالا شکسته و وارد منطقهی اشباع خرید شود، سیگنال خرید صادر شده است. در این زمان خریداران با شتاب در حال ورود به سهم هستند و انتظار تداوم در رشد قیمت سهم را پس از این سیگنال داریم.
سیگنال فروش: زمانی که شاخص اندیکاتور سطح -100 را به سمت پایین شکسته و وارد منطقهی اشباع فروش شود، سیگنال فروش صادر شده است. این سیگنال نشان دهندهی خروج افراد از سهم و شتاب معاملهگران در سمت فروش میباشد و انتظار ریزش بیشتر در قیمت را داریم.
نحوه تشخیص واگرایی در اندیکاتور CCI
یکی دیگر از پرکاربردترین استفادههای اندیکاتور CCI، قابلیت تشخیص واگرایی بین نمودار قیمت و اندیکاتور است. اگر بخواهیم مفهوم واگرایی را بهصورت خلاصه توضیح دهیم، باید بگوییم واگرایی یعنی حرکت نمودار قیمت و اندیکاتور در خلاف جهت یکدیگر.
برای مثال هنگامیکه نمودار قیمت در حال رشد است اما اندیکاتور در جهت نزولی قرار دارد، واگرایی میان نمودار قیمت و اندیکاتور شکل گرفته است. تشکیل واگرایی، نشان دهندهی ضعیف شدن روند فعلی و در عمدهی موارد تغییر جهت روند است.
زمانی که جهت روند صعودی است، تشکیل قلهای بالاتر از قلهی قبلی در نمودار و تشکیل قلهای پایینتر از قلهی قبلی در اندیکاتور، به معنی تشکیل واگرایی میباشد. این واگرایی را واگرایی منفی میگویند، چرا که نشانهی ضعیف شدن روند صعودی فعلی و نشانهای منفی برای سهامداران میباشد.
زمانی که جهت روند نزولی است و نمودار قیمت یک کف (دره) پایینتر از کف (دره) قبلی تشکیل میدهد، اما در اندیکاتور شاهد تشکیل کف بالاتر از کف قبلی هستیم، واگرایی شکل گرفته است. این واگرایی را واگرایی مثبت نامگذاری کردهاند، زیرا نشانهی اتمام روند نزولی فعلی و رشد مجدد قیمت سهم میباشد.
تحلیلگران تکنیکال همواره میتوانند با استفاده از اندیکاتور CCI، واگراییهای مثبت و منفی را تشخیص داده و در خصوص ورود یا خروج تصمیم گیری کنند. در تصویر زیر یک مثال از واگرایی منفی را بین اندیکاتور CCI و نمودار قیمت مشاهده میکنیم که سهم پس از تشکیل واگرایی منفی تغییر روند داده است.
مقایسه اندیکاتور CCI با اندیکاتور RSI
این 2 اندیکاتور پرکاربرد بورسی که از دستهی اسیلاتورها هستند، دارای شباهتها و تفاوتهایی هستند که جهت ساخت استراتژی معاملاتی بهینه، آگاهی از آنها بسیار ضروری است. در ادامه به بررسی شباهتها و تفاوتهای آنها میپردازیم.
شباهتهای اندیکاتور CCI و اندیکاتور RSI :
هر دو اندیکاتور RSI و CCI از اندیکاتورهای شتاب حرکتی (Momentum Indicators) هستند که در بررسی قدرت و شتاب روند به تحلیلگران یاری میرسانند.
RSI و CCI دارای دو منطقهی اشباع خرید و اشباع فروش هستند که تکنیکالیستها از آنها جهت دریافت سیگنالهای خرید و فروش بهره میگیرند.
با کمک هر دو اندیکاتور میتوان واگراییهای مثبت و منفی را تشخیص داد و از آن جهت دریافت هشدار خرید و فروش استفاده کرد.
از RSI و CCI در استراتژیهای معاملاتی گوناگون استفاده میشود و کاربرد بسیاری در سیستمهای معاملاتی دارند. در شرایطی میتوانیم از این دو اندیکاتور در یک تحلیل بهره ببریم که آنها را هم مقیاس کنیم.
امکان بررسی روند حرکتی در شاخص اندیکاتورها وجود دارد و شکست روندهای موجود در اندیکاتورهای RSI و CCI بسیار مهم است.
تفاوتهای اندیکاتور CCI و اندیکاتور RSI:
اندیکاتور شاخص قدرت نسبی (RSI) در یک دامنهی مشخص بین صفر تا صد نوسان میکند درحالیکه اندیکاتور شاخص کانال کالاها (CCI) بدون محدودهی نوسان است.
سیگنال خرید در اندیکاتور RSI زمانی صادر میشود که شاخص اندیکاتور از منطقهی اشباع فروش خارج میشود (شکست سطح 30 به سمت بالا)، اما در اندیکاتور CCI زمانی که شاخص اندیکاتور وارد منطقهی اشباع خرید میشود (شکست سطح +100 به سمت بالا)، سیگنال خرید صادر میگردد.
سیگنال فروش در RSI زمانی صادر میشود که شاخص اندیکاتور از منطقهی اشباع خرید خارج میشود (شکست سطح 70 به سمت پایین)، اما در اندیکاتور CCI زمانی که شاخص اندیکاتور وارد منطقهی اشباع فروش میشود (شکست سطح -100 به سمت پایین) ، سیگنال فروش صادر میشود.
اندیکاتور CCI قیمت روز جاری را با میانگین متحرک آن مقایسه میکند تا با ارزیابی فاصلهی قیمت و میانگین، به قدرت روند دست پیدا کند. در حالی که اندیکاتور RSI به مقایسه میانگین رشد قیمت در روزهای مثبت و میانگین کاهش قیمت در روزهای منفی، در یک بازه زمانی (پیشفرض 14 روزه) میپردازد.
جمعبندی
در این مطلب اندیکاتور CCI را به طور کامل شناختیم و بهصورت کاربردی نحوهی کار آن را توضیح دادیم. همانطورکه می دانید هیچیک از اندیکاتورها به تنهایی نمیتوانند پاسخگوی یک تحلیل یا استراتژی معاملاتی باشند. بنابراین همواره میتوانید با ترکیب کاربردیترین اندیکاتورها مانند اندیکاتور RSI و اندیکاتور CCI یک استراتژی راهبردی طراحی کنید تا به حداکثر سود دست یابید.
استفادهی همزمان از اندیکاتورهای روندی، شتابی و حجم، میتواند به شما در درک بهتر قیمت سهم های مختلف بسیارکمک کند.
سوالات متداول:
اندیکاتور cci چه سیگنالی میدهد؟
اندیکاتور cci به زبان ساده، اندیکاتوری است که در حوالی سطح صفر، یعنی مناطق مثبت و منفی نوسان میکند که نواحی مثبت نشاندهنده شتاب بیشتر خریداران و نواحی منفی نشاندهنده شتاب بیشتر فروشندگان است. زمانی که شاخص اندیکاتور سطح 100 را به سمت بالا بشکند و وارد منطقه اشباع خرید شود، سیگنال خرید و زمانی که شاخص اندیکاتور سطح 100 را به سمت پایین بشکند و وارد منطقه اشباع فروش شود، سیگنال فروش صادر میگردد.
