یکی از اصول مهم در تحلیل تکنیکال این است که طبق روند گذشته می‌توان تا حد زیادی آینده را پیش‌بینی کرد. پایه شکل‌گیری تحلیل تکنیکال نیز بر همین اساس قرار دارد که اگر نظمی و روندی در گذشته بارها تکرار شده باشد، در آینده نیز تکرار خواهد شد.
یکی از ابزارهای مهم در تحلیل تکنیکال، الگوها هستند. الگوها، به طرح‌های شماتیکی می‌گویند که در نمودارهای قیمتی ایجاد شده و بر اساس اصل گذشته‌نگری و آینده‌خوانی، الگوها به ما می‌گویند که چه حرکتی در نمودار احتمال وقوع بیشتری دارد. یکی از این الگوها مثلث پهن‌شونده نام دارد که در ادامه به معرفی و بررسی آن می‌پردازیم.
الگوی مثلث پهن شونده چیست؟
الگوی مثلث انبساطی (پهن شونده) که به آن الگوی مثلث واگرا و مثبت باز شونده نیز می‌گویند، از الگوهای نادری است که گاهی در بازار دیده می‌شود.
این الگو اغلب باعث ایجاد یک بازار متلاطم شده که می‌تواند باعث برگشت روند شود. بنابراین لازم است که به خوبی با هدف الگوی مثلث پهن شونده آشنا شویم تا در صورت مشاهده آن، احتیاط بیشتری در معاملات داشته باشیم.
این الگو یک مثلث واگرا در تحلیل تکنیکال است یعنی مانند یک الگوی مثلث برعکس که دو ضلع آن از هم واگرا می‌شوند. در چنین حالتی هر حرکت قیمتی، بلندتر از حرکت قبلی خواهد بود تا جایی که آخرین حرکت باید از همه بلندتر باشد.
چه زمانی این الگو ظاهر می‌شود؟
زمانی که بازار به یک قله یا کف مهم برسد، قدرت معامله‌گران معکوس زیاد می‌شود. برای مثال در یک قله مهم، در صورتی که خریداران قدرتمند دوباره وارد بازار شوند و بعد از آن‌ها فروشندگان قدرتمندتر دست به فروش بزنند و به همین ترتیب خرید و فروش ادامه یافته و این الگو شکل می‌گیرد.
حضور متوالی خریداران و فروشندگان قوی، باعث ایجاد حرکت‌هایی می‌شود که یکی از دیگری بلندتر و قوی‌تر است. زمانی که حرکت آخر این مثلث شکل گیرد، بازار باید تصمیم بگیرد که جهت حرکت خود را به سمت بالا حفظ کند یا وارد فاز نزولی شود. از آنجایی که الگو واگرا اغلب در قله‌های اصلی بازار شکل می‌گیرد و حجم معاملات را افزایش می‌دهد، بیشتر اوقات به عنوان الگویی نزولی شناخته می‌شود.
انواع الگوی مثلث پهن شونده
الگوهای مثلثی اغلب در وضعیت‌های گوناگونی ظاهر می‌شوند. گاهی شیب دو خط با هم قرینه‌اند و گاهی نیز در یک سو قرار می‌گیرند. در الگوی مثلث پهن‌شونده نیز شاهد این موضوع هستیم. در ادامه با انواع الگوی مثلث پهن‌شونده بیشتر آشنا می‌شویم.
- الگوی متقارن
- مثلث افزایشی
- مثلث کاهشی
الگوی متقارن
الگوی متقارن حالتی رایج از الگوی مثلث پهن‌شونده است. در این حالت، دو ضلع مثلث به صورت واگرا از همدیگر در دو شیب متقارن و قرینه، دور می‌شوند.
در این الگو به صورت عمومی سه برخورد به ضلع بالایی مثلث و دو برخورد به ضلع پایینی را شاهد هستیم. بدین ترتیب موج‌های قیمتی بلندتر می‌شوند تا جایی که موج آخر از همه بلندتر خواهد بود.
این الگو هم در کف و هم در سقف‌های مهم می‌تواند شکل بگیرد اما از آنجایی که این الگو نوعی الگوی هیجانی است، شکل‌گیری آن در سقف قیمت احتمال بیشتری دارد. تصویر این نوع از الگوی مثلث پهن شونده را در زیر مشاهده می‌کنید.
مثلث افزایشی
در این الگو شاهد افزایش قدرت خریداران هستیم اما در حد ایجاد افزایش قیمت نیست. خط مقاومت در مثلث افزایش افقی بوده و خط پایینی به سمت خط بالا حرکت می‌کند.
روند در الگوی مثلث افزایشی صعودی است و اگر در ادامه یک روند نزولی ایجاد شود، یک الگوی بازگشتی محسوب می‌شود. در صورتی که خط مقاومت شکسته شود، و این شکست همراه با افزایش حجم معاملات باشد زمان مناسبی برای ورود به سهم است.
مثلث کاهشی
این الگو در ادامه روند نزولی تشکیل می‌شود و در صورت شکست الگو روند نزولی ادامه می‌یابد. الگوی مثلث کاهشی عکس الگوی افزایشی است؛ در این الگو قیمت از سقف کانال (مقاومت) به سمت خط حمایت حرکت می‌کند.
الگوی نامتقارن مثلث پهن‌شونده
در این حالت از الگو نیز دو ضلع مثلث به صورت واگرا از همدیگر دور می‌شوند. با این تفاوت که شیب هر دو ضلع، یا به صورت افزایشی خواهد بود یا کاهشی. این الگو با وجود شباهتی که به الگوی ک نج مثلثی دارد، اما نباید با آن اشتباه گرفته شود.
این حالت از الگو نیز به ندرت در بازار مشاهده می‌شود، اما می‌تواند نوعی حرکت اصلاحی محسوب شده و بعد از کامل شدن الگو، قیمت سهم به مسیر قبلی خود ادامه دهد. با این حال باید دقت کنید که ممکن است باعث تغییر روند بازار شود و قیمت بعد از الگو خلاف جهت قبلی حرکت کند.
تصویر شماتیک این مدل را در زیر مشاهده می‌کنید. همانطور که مشاهده می‌شود، هر دو ضلع مثلث شیب صعودی دارند، اما از همدیگر دور می‌شوند.
پیام الگوی مثلث باز شونده چیست؟
مثلث باز شونده در تحلیل تکنیکال به ما اخطار می‌دهد که دقت زیادی در معاملات خود داشته باشیم. چرا که نشان‌دهنده هیجان زیاد بازار و خارج شدن روند آن از کنترل می‌باشد.
این الگو اغلب در پایان مسیر بازار صعودی ظاهر می‌شود و با ایجاد یک جو هیجانی و درگیر کردن معامله‌گران در موج‌های بلند خود، آن‌ها را با یک حرکت نزولی غافلگیر می‌کند! بنابراین اگر شاهد الگوی مثلث انبساطی بودید، سعی کنید از معاملات هیجانی خودداری کرده و حواستان به حد ضرر و سود خود باشد.
جمع‌بندی
الگوهای کلاسیک از جمله الگوهای مثلثی از مهم‌ترین و کاربردی‌ترین الگوهای بازار هستند. ظاهر شدن این الگوها می‌تواند افق بازار را برای معامله‌گر روشن کرده تا بتواند بهتر از قبل به استراتژی معاملاتی خود پایبند باشد.
الگوی کنج پهن شونده که به الگوی مثلث انبساطی نیز نامیده می‌شود، از الگوهایی است که کم ظاهر می‌شود و شرایط معاملاتی در موج‌های بلند آن دشوار است. اما حالا می‌دانیم که در صورت پدیدار شدن آن باید از معاملات هیجانی بپرهیزیم و با احتیاط بیشتری گام برداریم.
حضور این الگو در قله‌های بازار صعودی می‌تواند باعث تغییر روند شده و بازار را نزولی کند. بنابراین شناخت این الگو می‌تواند سبب بروز رفتار صحیح معاملاتی شود.
