سامانه ذینفعان بازار سرمایه در حقیقت یکی از سامانه‌های زیرمجموعه‌‌ی شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه (سمات) است که به ارائه خدمات آنلاین به ذینفعان بازار سرمایه در قالب اپلیکیشن‌های تلفن همراه و نسخه تحت وب می‌پردازد تا بتواند شفافیت و اطلاع رسانی صحیح به سرمایه گذاران را تحقق ببخشد درگاه یکپارچه ذینفعان با سامانه DDN شناخته میشود و با آدرس ddn.csdiran.ir در دسترس سرمایه گذاران قرار دارد.
در این مقاله از سری مقالات آموزشی کارگزاری بیدار به معرفی خدمات گوناگون درگاه یکپارچه ذینفعان می‌پردازیم. با ما همراه باشید.
درگاه یکپارچه ذینفعان بازار سرمایه چیست؟
درگاه یکپارچه ذینفعان جهت انجام عملیات‌های پس از معاملات بازارهای بورس و خارج بورس ایجاد شده است. وظیفه درگاه یکپارچه ذینفعان بازار سرمایه به زبان ساده انجام امور انتقال دارایی سهام به خریدار و حذف دارایی فروشنده و همچنین ثبت و نگهداری تاریخچه معاملات را بر عهده دارد. یکی از ویژگی‌های بارز این درگاه مشاهده وضعیت دارایی سهام با کد ملی است. سهامداران می‌توانند با کد ملی در سایت ddn.csdiran ثبت نام و سپس سبد دارایی و ارزش روز دارایی خود را مشاهده کنند.
درگاه یکپارچه ذینفعان بازار سرمایه DDN به منظور خدمات دهی به ذی نفع بازار سرمایه، شامل 3 گروه سهامداران، ناشران و نهادهای نظارتی و حاکمیتی (ناظران) در سامانه سمات ایجاد شده است.
تمام ذینفعان (stakeholder) ملزم به ثبت نام در سامانه سجام هستند و افرادی که سجامی نیستند، نمی‌توانند از خدمات این درگاه استفاده کنند. به منظور افزایش سرعت و بهره‌وری، خدمات مربوط به این درگاه در سامانه‌های جداگانه و تحت سیستم عامل اندروید، ios و همچنین نسخه تحت وب ارائه میشود.
خدمات درگاه DDN توسط 3 سامانه زیر در اختیار ذینفع بازار سرمایه قرار داده می شود:
- درگاه الکترونیکی سهامداران (دارا)
- درگاه اکترونیکی ناشران (دانا)
- درگاه الکترونیکی ارکان بازار سرمایه و نهادهای نظارتی و حاکمیتی (ناظر)
خدمات ارائه شده در سامانه یکپارچه ذینفعان بازار سرمایه
درگاه الکترونیکی سهامداران (دارا)
درگاه دارا یکی از سامانه‌های خدمت رسانی سامانه سمات می‌باشد. هدف از تشکیل درگاه دارا (DDN) ارائه خدمات آنلاین به تمام سهامداران حقیقی و حقوقی با رویکرد اطلاع رسانی دقیق و به موقع می باشد. با توجه به افزایش سرعت انتقال اطلاعات در زمان کنونی و انتشار شایعات زیاد، وجود رسانه‌های اطلاع‌رسانی معتبر و سریع از اهمیت بالایی برخوردار است.
دامنه گسترده خدماتی که درگاه دارا در اختیار سهامداران حقیقی و حقوقی قرار میدهد، سبب شده تا استفاده از این اپلیکیشن در کنار پنل کارگزاری، تقریبا تمام نیازهای مربوط به اطلاعات و اخبار دارایی‌های فرد را پوشش دهد. به صورتی که شما می‌توانید با استفاده از پنل کارگزاری اقدام به مشاهده پرتفوی لحظه‌ای، سبد سهام و ... کنید. اما موردی که همیشه ذهن سرمایه گذاران را به خود مشغول کرده است، میزان سود نقدی دریافتی و تاریخ دریافت سود است. اکنون توسط درگاه دارا امکان مشاهده تاریخچه سود نقدی تعلق گرفته به فرد فراهم گردیده و این درگاه را به مکمل پنل کارگزاری تبدیل کرده است.
از جمله خدماتی که در درگاه یکپارچه ذینفعان بازار سرمایه به سهامداران ارائه می‌گردد، امکان مشاهده صورت وضعیت دارایی (شامل نماد، تعداد سهام، کارگزار ناظر و همچنین درصد هر نماد از کل سبد دارایی)، تاریخچه گردش معاملات، مشاهده سود نقدی سهام تعلق گرفته به فرد و ... را میتوان نام برد. از میان سه درگاه ذکر شده، تنها درگاهی که به سهامداران امکان استفاده از خدمات را میدهد، درگاه دارا می‌باشد. دو درگاه دیگر جهت دسترسی سایر ذینفعان بازار یعنی ناشران و ناظران به سامانه ذینفعان است.
در ادامه با بخش ها و خدمات گوناگون سایت به طور مفصل آشنا میشویم.
درگاه الکترونیکی ناشران (دانا)
این درگاه جهت ارائه خدمات آنلاین به ناشران اوراق بهادار تشکیل شده است. ناشران اوراق بهادار عموما شرکت‌های پذیرفته شده در بازارهای بورس و فرابورس می‌باشند. ناشران با استفاده از این درگاه می‌توانند فرایندهای مرتبط با عملیات زیرساختی ثبت و سپرده گذاری، برگزاری مجامع، توزیع سود، افزایش سرمایه و گزارش گیری را با سرعت بیشتری طی کنند. برای مثال پرداخت سود نقدی که در مجمع عمومی سالیانه تصویب و از طریق سامانه سجام به حساب افراد پرداخت می شود، نمونه خدمات الکترونیکی این درگاه است.
درگاه الکترونیکی ارکان بازار سرمایه و نهادهای نظارتی و حاکمیتی (ناظر)
این درگاه جهت ارائه خدمات آنلاین به نهاد نظارتی بازار و نهادهای حاکمیتی مانند دفتر ریاست جمهوری، بانک مرکزی، سازمان امور مالیاتی، بیمه مرکزی و حتی قوه قضائیه تشکیل شده است.
از کاربردی‌ترین خدماتی که به نهادهای ذکر شده ارائه می‌گردد، امکان اخذ گزارش‌های متنوع می‌باشد. برای مثال بانک مرکزی با استفاده از خروجی این گزارشات می‌تواند سیاست‌های مالی انبساطی و انقباضی را مطابق با شرایط اقتصادی در دستور اجرا قرار دهد.
همچنین نهاد دولت می‌تواند با استفاده از این آمارها در خصوص واگذاری بخشی از شرکت‌های دولتی به بخش خصوصی تصمیم‌گیری کند و درآمد حاصل از این واگذاری را در بودجه دولت شناسایی کند.
چگونه وارد درگاه دانا شویم؟
برای اینکه بتوانیم وارد سامانه DDN (سامانه یکپارچه ذینفعان بازار سرمایه) شویم، نیاز است ثبت نام و احراز هویت در سامانه سجام انجام شده باشد. اگر در سجام ثبت‌نام کرده‌اید، می توانید به مقاله: بعد از ثبت نام و احراز هویت سجام چه باید کرد؟ مراجعه کنید و سپس طبق آموزش گام به گام زیر پیش بروید.
نحوه ورود به سایت ذینفعان بازار سرمایه
1. ابتدا اپلیکیشن مربوط با سیستم عامل تلفن همراه خود را با کمک لینک مربوط اندروید یا ios دریافت کنید و یا از طریق کلیک به نسخه تحت وب وارد شوید.
2. پس از نصب لازم است کد ملی خود و سپس کد امنیتی را در کادر مربوطه وارد کنید.
3. پس از وارد کردن کد ملی، یک پیامک حاوی کد تاییدیه به شماره همراه ثبت شده در سامانه سجام ارسال میشود، لازم است آن را در کادر وارد کنید.
4. اگر تا اینجا درست پیش رفته باشید، لازم است تا یک رمز عبور امن انتخاب کنید، سپس در کادر پایین آن را مجددا وارد کنید. (رمز عبور انتخابی می‌بایست حداقل 8 کاراکتر باشد و شامل حروف بزرگ، حروف کوچک، اعداد و کاراکترهای نگارشی موجود در صفحه کلید (مانند @، #، $ و ...) باشد.)
بخش‌های مختلف سامانه ذینفعان بازار سرمایه
1. سبد دارایی
2. گزارش روزانه گردش معاملات
3. مجامع
4. اطلاعیه های نماد
5. گزارش دارایی
6. گزارش سود سهام های تعلق گرفته
7. بازار
8. مجامع الکترونیک
9. میز خدمت الکترونیک
10. بخش های پنل سمت راست سامانه دارا
سبد دارایی
پس از طی کردن مراحل ورود به سایت طبق توضیحات گام به گام، اولین صفحه‌ای که برای شما نمایش داده میشود، سبد دارایی است. در این صفحه آخرین وضعیت دارایی‌های خود را مشاهده می‌کنید. از قسمت بالای صفحه و سمت چپ می‌توانید تاریخ را تغییر دهید و سبد سهام خود را در زمان دلخواه بررسی کنید. در سمت چپ سبد دارایی، نمودار دایره‌ای سهام به صورت درصد از کل سبد نشان داده شده است.
در این قسمت می‌توانید به مشاهده سهام عدالت بپردازید. بنابراین بدون ورود به سامانه سهام عدالت می‌توانید از ارزش روز سهام خود مطلع شوید.
گزارش روزانه گردش معاملات
در این بخش که یکی دیگر از خدمات درگاه دارا می باشد، می‌توانید گردش معاملات (خرید و فروش سهام) خود را بررسی کنید.
مجامع
در این قسمت می توانید لیست شرکت هایی که سهامدار آن هستید و مجمع آن ها تشکیل شده را ببینید. تاریخ برگزاری و همچنین نوع مجمع برگزار شده در این قسمت گنجانده شده است.
اطلاعیه‌های نماد
در این بخش تمام اطلاعیه هایی که در رابطه با سبد دارایی بر روی کدال قرار گرفته است، را میتوان مشاهده کرد. اگر خبر و اعلامیه ای از طرف شرکت صادر شود، توسط سامانه دارا در سامانه ذینفعان قابل مشاهده است.
گزارش دارایی
در این قسمت امکان تهیه گواهی سهام، برای سهامداران مهیا شده است. کافی است با ورود به این بخش پس از نمایش لیست نمادهای سبد دارایی، بر روی گزینه دریافت در جلوی هر نماد کلیک کرده و فایل مربوط به گواهی سهام را دریافت کنید.
گزارش سود سهام تعلق گرفته
این بخش یکی از جذاب ترین خدمات سایتDDN و سامانه دارا به حساب می آید. امکان مشاهده تمامی سود های نقدی تعلق گرفته به فرد از سال 1396 به بعد وجود دارد. با وجود این بخش دیگر نگرانی بابت فراموشی سود نقدی تعلق گرفته وجود ندارد. برای مشاهده کافیست در سامانه دارا بر زبانه گزارش سود سهام تعلق گرفته کلیک کنید.
بازار
در این بخش میتوانیم خلاصه وضعیت بازار را مشاهده کنیم. این گزارش به تفکیک بازار اوراق شامل بورس و فرابورس، بازار اوراق بدهی و بازار اوراق مشتقه می باشد.
مجامع الکترونیک
با شیوع کرونا یک توفیق اجباری برای شرکت‌ها اتفاق افتاد و آن برگزاری مجامع بورسی به صورت الکترونیکی بود. می‌توانید در این بخش لیست مجامعی که تاریخ برگزاری آن فرا رسیده است، را ببینید. در فصل زمستان که مجامع به ندرت تشکیل می‌شوند، این لیست معمولا خالی می‌باشد.
میز خدمت الکترونیکی
در این بخش تمام درخواست های الکترونیکی را میتوان به صورت آنلاین و بدون مراجعه حضوری ثبت کرد. همانطور که قبل‌تر اعلام کردیم، یکی از اهداف شکل گیری درگاه یکپارچه ذینفعان بازار سرمایه ارائه خدمات الکترونیکی به صورت آنلاین بود. این بخش بسیاری از نیازهای سهامداران را مرتفع می سازد.
لیست خدمات موجود، در تصویر زیر آورده شده است.
بخش های پنل سمت راست سامانه دارا
همانطور که در تصویر بالا می بینید، تمام خدماتی که قبل تر توضیح دادیم، از این قسمت نیز قابل دسترس اند. با انتخاب بخش درگاه الکترونیکی سهامداران 3 بخش اوراق بهادار، بورس انرژی و بورس کالا را نمایش میدهد. با کلیک بر روی اوراق بهادار خدمات مربوط نمایش داده می شوند که توضیحات آن‌ها پیش‌‌تر گفته شد.
جمع بندی
درگاه یکپارچه ذینفعان بازار سرمایه یکی از کاربردی‌ترین سایت‌های بورسی است که توسط ارکان بازار سرمایه ارائه شده است. همانطور که با بخش‌های مختلف سامانه ذینفعان آشنا شدید، میتوان گفت که این سامانه توانسته اهداف اصلی خود که همانا ارائه خدمات الکترونیکی به صورت آنلاین در راستای حفظ شفافیت و اطلاع رسانی صحیح به ذینفعان می‌باشد را به درستی تحقق ببخشد.