در بازار بورس اصطلاحات مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرد. هرکدام از این اصطلاحات کاربرد خاص خود را دارند. اصلاح قیمتی، یکی از مفاهیم رایج در بازار بورس می‌باشد. در این حالت، قیمت سهام، بعد از طی روند خود، وارد فاز اصلاحی می‌شود. آگاهی و درک درست از اصلاح قیمتی، به انجام معاملات منطقی کمک بسزایی می‌کند. به شکلی که هر سهام‌دار در بازار بورس، نیاز به شناخت کافی از این مفهوم دارد. از همین رو تشخیص زمان اصلاح و پایان دوره اصلاح، امری مهم و ضروری به شمار می‌رود که ما در این مقاله می‌خواهیم به بررسی اصلاح قیمتی در بورس بپردازیم.
اصلاح قیمت در بورس چیست؟
هر سهم در بازار بورس، یک روند حرکتی قیمتی در طی معاملات خود دارد. زمانی که قیمت سهم به طور قابل‌ملاحظه‌ای رشد کند و پس از آن عرضه در سهم افزایش یابد، روند حرکتی سهم، تغییر جهت می‌دهد و اصطلاحاً وارد فاز اصلاحی و با افت قیمتی روبه‌رو می‌شود. این اصلاح، ممکن است با نوسان زیاد همراه باشد. برعکس این اتفاق هم ممکن است رخ بدهد. زمانی که جهت روند از حالت نزولی به سمت صعودی شدن، تغییر پیدا می‌کند. به‌طورکلی به خنثی شدن روند و یا تغییر جهت روند، اصلاح می‌گوییم. این اصلاح معمولاً به‌صورت پلکانی صورت می‌گیرد. در اصلاح قیمتی، قیمت سهم با تغییراتی مواجه می‌شود که احتمال دارد، میزان فروشندگان و یا خریداران، افزایش پیدا کند.
چه زمانی اصلاح بازار بورس اتفاق می‌افتد؟
همان طور که تا حدودی به آن اشاره شد، زمانی که تغییر جهت در روند فعلی سهام رخ می‌دهد یا سهم در یک فاز خنثی قرار می‌گیرد، انتظار اصلاح را در بازار، داریم. یکی از اولین نشانه‌های فاز اصلاحی، شکسته شدن خط روند نمودار قیمتی در سهام می‌باشد که در این شرایط، سهم با اصلاح قیمتی در روند بعدی خود مواجه می‌شود. اصلاح در بازار بورس، جزئی از ذات آن است و امکان دارد در هر مقطعی اتفاق بیفتد و گاهی اوقات حتی نیاز به اصلاح داشته باشد تا روند بعدی خود را با قدرت بیشتری ادامه بدهد.
انواع اصلاح قیمت
در بازار بورس به طور کلی، دو نوع اصلاح، اتفاق می‌افتد:
- اصلاح قیمتی: همان‌طور که گفته شد، قیمت سهام با اصلاح و یا افت، مواجه می‌شود.
- اصلاح زمانی: که طبق آن، نمودار سهام به مدت‌زمان زیادی درگیر فاز اصلاحی می‌شود.
تفاوت اصلاح قیمتی و زمانی در چیست؟
نمودار سهام در بازار بورس، از دو بُعد قیمت و زمان تشکیل شده‌اند. وقتی در مورد اصلاح در بازار بورس صحبت می‌کنیم، منظورمان می‌تواند اصلاح قیمتی و یا اصلاح زمانی باشد. اما این دو نوع اصلاح چه تفاوتی با هم دارند؟
مهم‌ترین وجه تمایز بین اصلاح قیمتی در بورس و اصلاح زمانی، در بُعد اصلاحی آن‌ها می‌باشد. در اصلاح قیمتی، قیمت سهام دچار تغییرات و نوسانات ناشی از افت یا افزایش قیمت می‌شود. از طرفی در اصلاح زمانی، معمولاً نمودار سهم در طول بازه زمانی و در واحد زمان، وارد فاز اصلاحی طولانی‌مدت می‌شود.
تفاوت دیگر در بین اصلاح قیمتی و اصلاحی زمانی در نمودار و نوع معاملات، مطرح است. در اصلاح قیمتی به‌واسطه تغییرات قیمتی، دامنه تغییرات، پرنوسان و با کندل‌های بلند و در اصلاح زمانی، دامنه تغییرات کم نوسان و با کندل‌های کوتاه، مشخص می‌شوند.
اصلاح قیمتی ممکن است در طی مدت‌زمان کوتاه پایان یابد و به الگوی قبلی خود بازگردد اما در اصلاح زمانی امکان دارد تا چند ماه، نمودار سهام خنثی و کم نوسان به روند خود ادامه دهد و زمان دقیقی برای بازگشت نداشته باشد.
پولبک چیست؟
اصطلاح پولبک به زمانی گفته می‌شود که قیمت سهام، خط روند خود را می‌شکند و بعد از چند معامله با یک یا چند کندل قیمتی، به نقطه قبلی خود بازمی‌گردد. در پولبک معمولاً قیمت سهام بعد از رد شدن از سطح مقاومتی و حمایتی خود، بعد از چند معامله دوباره به ناحیه قبلی برمی‌گردد و مجدداً با طی بازه زمانی به روند صعودی یا نزولی خود ادامه می‌دهد. شکل زیر نمونه‌ای از پولبک در سطوح مقاومتی را نشان می‌دهد.
همان‌طور که ملاحظه می‌شود، قیمت سهام بعد از عبور از ناحیه مشخص شده، دوباره به سطح قبلی برگشت زده است و بعد از پایان پولبک به روند صعودی خود ادامه داده است.
تفاوت اصلاح قیمت، ریزش و پولبک چیست؟
درست است که هم در اصلاح قیمتی و هم در پولبک و ریزش، ما شاهد افت و کاهش قیمتی و یا تغییر روند حرکتی هستیم اما تفاوت‌های چشمگیری میان این سه مفهوم وجود دارد.
در اصلاح قیمتی، کاهش نسبی قیمت در طول بازه زمانی بلندی اتفاق می‌افتد و هنوز مشخص نیست که چه زمانی پایان اصلاح صورت می‌پذیرد. اما در پولبک، تغییر روند به حالت قبلی، سریع‌تر رخ می‌دهد و بعد از لمس ناحیه قبلی فوراً به روند خود بازمی‌گردد و بعد از مشاهده نشانه بازگشت، فرصت مناسبی برای خرید است. در ریزش، این بازه زمانی، طولانی‌تر می‌شود و امکان دارد تا ماه‌ها افت قیمتی پایان نداشته باشد و مشخص نیست بعد از اتمام ریزش، چه روندی در پیش خواهد بود.
به همین ترتیب، در اصلاح قیمتی، قیمت در یک سهام مشخص به‌صورت پلکانی افت می‌کند اما در ریزش، به یکباره اکثر سهام بازار با شیب تند و در صف‌های فروش طولانی، کاهش قیمتی پیدا می‌کنند. به عبارتی در اصلاح قیمتی، امید به بازگشت، بیشتر از ریزش، وجود دارد.
برای مثال، سهام کشتیرانی (حکشتی) در قیمت 2000 تومان، ابتدای روند صعودی خود بوده و تا قیمت 9000 تومان رشد کرده است و از این قیمت، کم‌کم قیمت سهم افت می‌کند و وارد اصلاح قیمتی می‌شود. در این حالت با رسم نسبت های فیبوناچی در نمودار می‌توان تشخیص داد که سهم دچار اصلاح شده و یا ریزش.
اگر قیمت سهم تا حوالی 2000 تومان بیاید همچنان می‌توان اصلاح قیمتی در نظر گرفت. اما زمانی که این قیمت را هم رو به پایین رد کرد، باید گفت سهم دچار ریزش شده است و به عبارتی می‌تواند زنگ خطری برای کاهش بیشتر قیمت باشد تا زمانی که دوباره به روند صعودی خود برگردد.
مناسب‌ترین عکس‌العمل هنگام بروز اصلاح قیمت چیست؟
بازار بورس با هیجان و تصمیمات لحظه‌ای فراوانی همراه است. مهم‌ترین نکته در مواقع اصلاح قیمتی در بورس این است که از تصمیمات هیجانی و احساسی پرهیز کنید. چراکه ممکن است تصمیمات اشتباهی بگیرید. در زمان اصلاح، بهترین تصمیم را در دوره پایانی اصلاح، می‌توانید لحاظ کنید و یا از ابزارهای تحلیل تکنیکال برای پیش‌بینی زمان پایان اصلاح استفاده کنید. در پایان دوره اصلاح، فرصت بسیار مناسبی برای خرید است. چون نمودار سهام، هر لحظه امکان برگشت به روند صعودی قبلی را دارد؛ بنابراین با صبر و حوصله می‌توان استراتژی معاملاتی برای خود داشت.
استراتژی خرید و فروش در زمان اصلاح بازار چیست؟
از آنجایی که اصلاح در بورس، معمولاً به شکل پله‌ای رخ می‌دهد، خرید سهام در اصلاح قیمتی به‌صورت پله‌ای، می‌تواند یکی از استراتژی‌های معاملاتی مهم در زمان اصلاح باشد. اصلاح قیمتی در برخی از اوقات به قدرت روند برگشتی بعدی، کمک زیادی می‌نماید بنابراین بهتر است از فرصت پیش‌آمده برای خرید، استفاده لازم را ببرید تا در صورت برگشت به روند صعودی، وارد سود در معامله شوید و همین‌طور با خرید پله‌ای، ریسک معامله را پایین بیاورید.
همچنین در زمانی که اصلاح قیمتی رخ می‌دهد اگر در سود مناسب هستید می‌توانید راه‌های زیر را امتحان کنید.
- به مقداری که سود کردید، سفارش فروش بگذارید تا به اصطلاح سیو سود کرده باشید و مابقی سهام را برای روند بعدی، نگهداری کنید.
- ریسک را کاهش بدهید و تمام سهام را برای جلوگیری از افت قیمتی بفروشید و با سود خارج شوید.
- سهام را به دید بلندمدت ببینید و از سهام خود نگهداری کنید تا به احتمال زیاد در روند بعدی سود بیشتری کسب کنید.
در زمان اصلاح، همه این راه‌ها منطقی به نظر می‌رسد و تنها به این بستگی دارد که شما چه انتظاری از سهام خود دارید و با چه اهدافی آن را خریداری کرده‌اید. اگر قیمت سهامتان به اهداف مدنظر شما نرسیده، بهتر است همچنان با سهم بمانید تا به هدف بعدی خود برسد.
جمع‌بندی
اصلاح قیمتی یکی از مفاهیم کاربردی و مهم در بازار بورس می‌باشد. در طی این دوره، قیمت سهام با تغییراتی محسوس مواجه می‌شود. به شکلی که روند قبلی خود را خنثی می‌کند. در زمان اصلاح قیمتی، باید استراتژی معاملاتی خود را پایه‌ریزی کرد و از آن برای کسب سود در روند بعدی استفاده کرد. در این مقاله سعی کردیم تا به شرح انواع اصلاح در بازار و تعریف و بررسی اصلاح قیمتی در بورس بپردازیم و رابطه آن را با مفاهیم دیگر مثل پولبک و ریزش بیان کنیم همچنین دوره اصلاح را یک فرصت برای استراتژی خریدوفروش مطرح کردیم.
شناخت بهتر از اصطلاحات رایج بازار بورس نیاز به‌صرف زمان بیشتر و آموزش‌های مستمر دارد که کارگزاری بیدار خدمات آموزشی و مشاوره‌ای خود را در این خصوص به علاقه‌مندان به حوزه سرمایه گذاری، ارائه می‌دهد.