تحلیل تکنیکال در بورس یکی از مهم‌ترین تحلیل‌های سهام می‌باشد که با ابزارهای موجود در آن می‌توان روند بعدی سهام مختلف را پیش‌بینی کرد و طبق داده‌های آن، نقاط مهم تکنیکالی برای خرید یا فروش را به دست آورد.
در تحلیل تکنیکال، الگوهای مختلفی وجود دارد که الگوی مثلث یکی از الگوهای مهم این تحلیل می‌باشد. الگوی مثلث ساختار خاص خود را دارد و دارای انواع مختلفی است که در این مقاله سعی بر این داریم تا به تعریف الگوی مثلث و بررسی انواع آن بپردازیم.
الگوی مثلث در بورس چیست؟
هر سهم در بازار بورس، طی روز قیمتی برای خود ثبت می‌کند. مجموعه این قیمت‌ها در بازه زمانی، تشکیل نمودار قیمتی می‌دهد که در تحلیل تکنیکال برای ارزیابی حرکت سهم بسیار کاربردی است.
در الگوی مثلث، همان‌طور که از نام آن پیداست، نمودار سهام در بازه زمانی مشخص تشکیل الگویی می‌دهد که با رسم خطوط آن، شکل مثلث به خود می‌گیرد.
اگر به ساختار مثلث در علم هندسه توجه کنیم، دارای یک قاعده و دو ضلع می‌باشد که در الگوی مثلث نمودار سهام، خط عمود در راستای کندل‌های قیمتی، قاعده مثلث و شیب نمودار از بالا و پایین یعنی سقف و کف نمودار، دو ضلع دیگر مثلث را تشکیل می‌دهند.
الگوی مثلث یکی از الگوهای تحلیل تکنیکال می‌باشد که تحلیلگران زیادی از آن برای تعیین نقاط ورود یا خروج سهم، تعیین حد ضرر و حد سود، بررسی ناحیه مقاومتی و حمایتی سهام، استفاده می‌کنند.
انواع الگوی مثلث
الگوی مثلثی نسبت به ساختار شکل‌گیری خود، دارای انواع مختلفی است که بسته به شیب خطوط و ساختار الگو، تفاوت دارند. هر کدام از این الگوها به نوعی در تعیین پیش‌بینی روند بعدی سهام نقش بسیار پررنگی دارند و از داده‌های آن می‌توان به نکات مهمی از روند سهام دست پیدا کرد.
برای اینکه موقعیت مناسبی را در نمودار پیدا کنیم، سطوح بالایی و پایینی الگوهای مثلثی می‌توانند کمک بسزایی به ما کنند و طبق آنها برای خرید یا فروش سهام خود بتوانیم تصمیم‌گیری کنیم. در این قسمت به بررسی چهار نوع از الگوهای مثلثی می‌پردازیم.
الگوی مثلث متقارن
در تحلیل تکنیکال، ترسیم شیب نمودار از اهمیت بالایی برخوردار است. شیب نمودار با در نظر گرفتن حمایت‌ها و مقاومت‌های ثبت شده در کندل‌های قیمتی رسم می‌شود. در الگوی مثلث، شیب به دست آمده از حمایت‌ها، ضلع پایینی مثلث، و شیب رسم شده از مقاومت‌ها به عنوان ضلع بالایی مثلث، شناخته می‌شود.
بعد از وصل کردن سقف نوسان‌های بالا و کف نوسان‌های پایین، یک مثلث متقارن در مکانی که دو خط روند به سمت یکدیگر حرکت می‌کنند، متصور می‌شویم.
هرگاه این دو ضلع نسبت به هم متقارن باشند مثلاً شیب پایین به سمت صعود و شیب بالا به سمت نزول میل کند، الگوی مثلث متقارن مطابق شکل زیر تشکیل می‌شود.
در این الگو، زمان مناسب برای ورود به سهم، زمانی خواهد بود که کندل قیمتی با قدرت لازم، ضلع بالایی مثلث را به سمت بالا رد کند که اصطلاحاً عبور از مقاومت می‌گوییم. همچنین زمانی که کندل قیمتی، ضلع پایینی مثلث را به سمت پایین بشکند، بهترین زمان برای خروج از سهم می‌باشد که اصطلاحاً شکست حمایت سهم می‌نامیم.
به‌این‌ترتیب تعیین ناحیه مقاومتی و حمایتی در نمودار سهام، طبق الگوی مثلث متقارن، شکل می‌گیرد که معامله‌گران بتوانند درک بهتری نسبت به موقعیت سهام خود داشته باشند.
الگوی مثلث افزایشی
الگوی مثلث افزایشی یکی دیگر از ابزارهای مورد استفاده در تحلیل تکنیکال می‌باشد. در این الگو، کندل‌های قیمتی در بازه زمانی مشخص، کف‌های بالاتر از قبل می‌سازد تا شیب ضلع پایینی مثلث، به سمت بالا تمایل داشته باشد.
در این الگو، مقاومت‌های تقریباً ثابتی دارد که این امر باعث می‌شود تا ضلع بالایی مثلث تقریباً افقی و در خط ثابت شکل بگیرد. زمانی که الگوی مثلث افزایشی تشکیل شود، به احتمال بسیار زیاد یک روند صعودی در حرکت بعدی سهام به وجود می‌آید.
این روند وقتی که کندل قیمتی از مقاومت کنج مثلث عبور کند، با قدرت بیشتری ادامه پیدا می‌کند. نوسانات در کانال مثلث، از بالا به پایین حرکت می‌کند تا جایی که نزدیکی کنج مثلث کوچک و کوچک‌تر می‌شود و با عبور از مقاومت بالایی خود، الگو به اتمام می‌رسد و روند صعودی در سهم شکل می‌گیرد.
در این لحظه معمولاً شتاب خریداران از فروشندگان بیشتر خواهد شد. زمانی که قدرت خریداران به مقدار کافی برسد، خط روند، نمودار را به سمت روندی صعودی هدایت می‌نماید و در اکثر موارد سیگنال خرید صادر می‌شود.
الگوی مثلث نزولی
در الگوی مثلث نزولی، همه چیز برعکس مثلث افزایشی رخ می‌دهد. در این الگو، خط روند با وصل کردن مقاومت‌های کانال، به سمت کاهش قیمت شکل می‌گیرد؛ بنابراین ضلع بالایی مثلث به وجود می‌آید که در آن مقاومت‌ها، پایین‌تر از مقاومت‌های قبلی خود قرار می‌گیرند.
در الگوی مثلث کاهشی، ضلع پایینی با ترسیم کف‌های قیمتی به دست می‌آید که تشکیل یک خط ثابت و افقی می‌دهد و ازآنجایی‌که خط روند مثلث، به سمت پایین در حرکت است، انتظار تشکیل روند کاهشی را برای حرکت بعدی سهام داریم.
نوسانات قیمتی در مثلث از نوسانات بالا به پایین حرکت می‌کند تا جایی که در کنج مثلث کمترین نوسان قیمتی به وجود می‌آید. در این حالت هرگاه کندل قیمتی با قدرت لازم به سمت پایین و شکستن حمایت پیش برود، معمولاً قدرت فروشندگان بیشتر از خریداران می‌شود به صورتی که نقطه مهمی برای خروج از سهم تعیین می‌شود چرا که بعد از عبور از الگوی مثلث کاهشی، شاهد روند نزولی در سهام خواهیم بود و در اکثر موارد سیگنال فروش صادر می‌گردد.
الگوی مثلث انبساطی (پهن شونده)
تشخیص الگوی مثلث پهن شونده (انبساطی) به آسانی صورت می‌گیرد. در این الگو دو ضلع مثلث در خلاف جهت هم در حرکت هستند که دو ضلع مثلث را تشکیل می‌دهند و شکلی مانند مثلث در حال توسعه و منبسط را به خود می‌گیرد.
این الگو به ندرت اتفاق می‌افتد و تقریباً حرکتی غیرمعمول و کمیاب محسوب می‌شود اما با این حال در برخی اوقات شاهد این دست از حرکات در نمودار سهام می‌باشیم. به طور معمول در نزدیکی کنج مثلث، حجم معاملات افزایش پیدا می‌کند و تا حدودی معاملات احساساتی بر نوسانات غلبه می‌کند.
خطوط روند در الگوی مثلث انبساطی در جایی به قدری از هم دور می‌شوند که مقاومت‌های نمودار، یک سقف قدرتمند بالا از خود می‌سازند. همچنین به دلیل اینکه این خطوط به طور مداوم نسبت به هم منبسط می‌شوند، حمایت‌های سهم نیز بلندتر و بزرگ‌تر می‌شوند به نحوی که اگر کندل قیمتی از این حمایت به سمت پایین بشکنند، شرایط دشواری برای روند بعدی سهام رخ خواهد داد. اما به طور کلی تشکیل این الگو به ندرت در نمودار سهام پدید می‌آید.
اهمیت حجم معاملات در الگوی مثلث ادامه دهنده در بورس
به طور کلی بررسی حجم معاملات در بازار بورس از پارامترهای مهم به شمار می‌رود و تحلیلگران به طور مداوم حجم معاملات را در طول روز رصد می‌کنند. حجم معاملات از شاخصه‌های ضروری برای بررسی تمایلات بازار و قدرت خریداران یا فروشندگان محسوب می‌شود.
معمولا وقتی حجم معاملات در سهمی به یکباره افزایش یا کاهش پیدا می‌کند اتفاق خاصی در حال رخ دادن است که تحلیلگران برای بررسی آن دست به کار می‌شوند.
در الگوی مثلث زمان تشکیل الگو، با برقراری خط روند، حجم معاملات به طور نسبی افزایش پیدا می‌کند اما هرچقدر به سمت کنج یا راس مثلث نزدیک‌تر می‌شویم شاهد افت حجم معاملات خواهیم بود.
در این نقاط معمولاً معاملات با نوسانات کمتری مواجه هستند تا زمانی که با افزایش اقبال برای خرید یا فروش، حجم معاملات به شکل چشمگیری افزایش یابد و از راس مثلث خارج و الگو به اتمام برسد.
برای مثال در الگوی مثلث صعودی به احتمال بسیار زیاد در لحظه صعود و خروج از کنج مثلث، حجم معاملات و نوسانات قیمت نسبت به قبل سنگین‌تر و با قدرت بیشتری انجام بپذیرد و بالارفتن حجم معاملات، سیگنالی را به سهام‌داران و یا تحلیلگران بدهد. به همین دلیل حجم معاملات در الگو مثلث اهمیت بالایی دارد و می‌تواند داده‌های مهمی را انتقال دهد.
جمع‌بندی
معامله‌گران و تحلیلگران به طور معمول از الگوهای تکنیکالی برای پیش‌بینی روند سهام و حرکت قیمتی آنها در بازه‌های زمانی مختلف، استفاده می‌کنند تا تصمیم بهتری برای خرید، نگهداری و یا فروش سهام مدنظر خود بگیرند.
الگوی مثلث یکی از کاربردی‌ترین الگوهای موجود در تحلیل تکنیکال می‌باشد که با استفاده از آن می‌توان شناخت بهتری از معاملات، نوسانات و وضعیت کلی سهام در بازار بورس به دست آورد. به همین منظور در این مقاله در مورد الگوی مثلث در بازار بورس صحبت کردیم و به بررسی ساختار و انواع آن پرداختیم.
