افراد فعال در بازار سرمایه حتماً واژه‌های مختلفی از ارزش سهم به گوش‌شان رسیده است. ارزش اسمی اوراق بهادار که اغلب به‌عنوان ارزش اسمی یا قیمت اسمی شناخته می‌شود، قیمت بازخرید آن است. به عبارتی می‌توان گفت؛ ارزش اسمی هر سهم، برابر با سهام سرمایه مورد نظر تقسیم بر کل تعداد برگه‌های سهام است.
سهام دارای ارزش‌های مختلفی در بازار هستند. در زیر به انواع ارزش سهام اشاره شده است:
- ارزش اسمی
- ارزش واقعی
- ارزش دفتری
- ارزش ذاتی
مقدار اسمی چیست؟
ارزش اسمی اوراق بهادار که اغلب به‌عنوان ارزش اسمی یا قیمت اسمی شناخته می‌شود، قیمت بازخرید آن است.
باتوجه‌به اوراق قرضه و سهام، این مقدار ارزش اعلام شده یک اوراق بهادار منتشر شده، در مقابل ارزش بازار است. در اقتصاد، مقادیر اسمی بدون درنظرگرفتن تورم یا سایر عوامل در مقابل مقادیر واقعی، به نرخ اصلاح نشده یا قیمت فعلی اشاره دارد.
مفهوم ارزش اسمی Nominal Value یا par value
ارزش اسمی یکی از اجزای مهم بسیاری از محاسبات اوراق قرضه و سهام ترجیحی از جمله پرداخت سود، ارزش بازار است. ارزش اسمی سهام عادی معمولاً به دلیل ملاحظات عرضه / تقاضا بسیار کمتر از ارزش بازار آن خواهد بود درحالی‌که ارزش اسمی سهام ممتاز باید باارزش بازار آن همخوانی بیشتری داشته باشد.
ارزش اسمی یک اوراق از ارزش بازار آن بر اساس نرخ بهره بازار متفاوت خواهد بود.
مقادیر اسمی و واقعی نیز در اقتصاد نقش مهمی دارند، چه تولید ناخالص داخلی اسمی در مقابل تولید ناخالص داخلی واقعی را در نظر بگیرند و چه نرخ بهره اسمی را در مقابل نرخ بهره واقعی.
مقدار اسمی، ارزش اعلام شده اوراق بهادار صادر شده است. ارزش اسمی که دررابطه‌با اوراق بهادار به‌عنوان ارزش اسمی یا قیمت اسمی در بورس نیز شناخته می‌شود، ارزش بازاری را نادیده می‌گیرد.
مقدار اسمی همان‌طور که از نام آن مشخص است، مقداری است که روی گواهی سهم و در اساسنامه نوشته شده است که ارزش دفتری واقعی یک سهم را نشان می‌دهد.
برای اوراق قرضه، ارزش اسمی یا قیمت اسمی است و از نظر ارزش بازار بر اساس نرخ بهره بازار متفاوت خواهد بود.
درحالی‌که نرخ بازدهی اسمی منعکس‌کننده سود سرمایه‌گذار به‌عنوان درصدی از سرمایه‌گذاری اولیه وی است، نرخ واقعی بازده تورم و قدرت خرید واقعی درآمد سرمایه‌گذار را در نظر می‌گیرد.
ارزش اسمی سهام شرکت ارزش دلخواهی است که در هنگام صدور سرمایه سهام برای ترازنامه تعیین می‌شود و معمولاً ۱۰۰۰ ریال است.
ارزش اسمی هیچ تأثیری در قیمت بازار سهام ندارد. به‌عنوان‌مثال، اگر شرکتی برای جمع‌آوری ۵۰۰ میلیون تومان مجوز کسب کند و ارزش سهام آن ۱۰۰ نومان باشد، ممکن است تا ۵۰۰ میلیون سهام را منتشر و بفروشد.
برای محاسبه تفاوت بین مقادیر اسمی و واقعی، کافی است مقدار کمتر را از مقدار بیشتر کم کنید. مقدار اسمی ممکن است در سهم ذکر شده باشد یا از داده‌های موجود در دسترس عمومی باشد.
ارزش اسمی در مقابل ارزش واقعی بازار
هنگام درنظرگرفتن سرمایه‌گذاری‌ها مانند سهم (سهام) و اوراق قرضه (درآمد ثابت) ، تشخیص ارزش اسمی از ارزش بازار مهم است. مقدار اسمی سهام معمولاً قیمت اولیه خرید اوراق بهادار است و ثابت می‌ماند.
مقدار اسمی برای درآمد ثابت ارزش اسمی اوراق بهادار است و همچنین ثابت است. از طرف دیگر، ارزش بازار ثابت نیست. ارزش‌های بازار بر اساس عرضه و تقاضای سرمایه‌گذاران برای اوراق بهادار دچار نوسان می‌شوند.
در اقتصاد، تمایز بین این دو مهم است. ارزش اسمی یک مقدار پولی است بدون تنظیم نرخ تورم، درحالی‌که ارزش واقعی منعکس‌کننده ارزش واقعی تحقق‌یافته است.
مقادیر اسمی برای تولید ناخالص داخلی نیز اعمال می‌شود. تولید ناخالص داخلی اسمی یک کشور ممکن است رشد اقتصادی قوی را نشان دهد، اما پس از تعدیل تورم، تولید ناخالص داخلی واقعی ممکن است بسیار کمتر باشد.
تولید ناخالص داخلی اسمی منعکس‌کننده رشد اقتصاد است که صرفاً از طریق افزایش سطح قیمت صورت می‌گیرد و افزایش قیمت‌ها به‌تنهایی نشان‌دهنده یک اقتصاد قوی نیست. بااین‌حال، تولید ناخالص داخلی واقعی قیمت‌ها را ثابت نگه می‌دارد تا تصویری واقعی از اقتصاد ارائه دهد.
ارزش اسمی هر سهم چند ریال است؟
در کشورهای خارجی ارزش اسمی اوراق قرضه معمولاً ۱۰۰ یا یک هزار دلاراست اما سهام آن‌ها یا ارزش اسمی کمی دارد (حدود 1 سنت)، یا ارزش اسمی ندارند. در ایران ارزش اسمی هر سهم ۱۰۰۰ ریال (۱۰۰ تومان) است. معمولاً ارزش اسمی باارزش بازار سهام اختلاف دارد.
مبلغ اسمی هر سهم در شرکت‌های سهامی عام نباید از ده‌هزار ریال بیشتر باشد .در شرکت‌های سهامی خاص اما محدودیتی برای ارزش سهم وجود ندارد. یعنی مبلغ حداکثر و حداقل برای آن مشخص نشده است.
در بازارهای مالی ارزش روزانه اوراق مشارکت یا قرضه از ارزش اسمی آن‌ها می‌تواند کمتر یا بیشتر باشد.
ارزش اسمی به عواملی مانند اعتبار اوراق قرضه و نرخ عمومی بهره بازار بستگی دارد.
قیمت گداری ارزش سهام شرکت‌هایی که در بورس عرضه اولیه می‌شوند، بر اساس ارزش اسمی آن‌ها می‌باشد.
ارزش اسمی و قیمت بازار
در بازار کمتر سهمی را می‌بینید که معادل ارزش اسمی آن معامله شود. در واقع وضعیت و عملکرد شرکت مشخص می‌کند که سهم بیشتر و یا کمتر از ارزش اسمی معامله شود.
بنابراین ارزش اسمی تأثیری بر قیمت سهم در بازار ندارد و ابن ارزش بیشتر برای حسابداران مفید می‌باشد.
کاربرد ارزش اسمی چیست؟
به اختلاف بین ارزش اسمی و قیمت فروش سهم، اصطلاحاً صرف سهام (share premium) گفته می‌شود.
زمانی که شرکتی قصد افزایش سرمایه دارد، به مبلغ افزایش سرمایه، سهم منتشر می‌کند. به طور مثال شرکتی قصد افزایش ۵۰۰ میلیون‌تومانی سرمایه را دارد.
شرکت ۵۰۰ میلیون سهم به ارزش ۱۰۰ تومان منتشر می‌کند، اما قیمت فروش سهام منتشر شده بیش از ۱۰۰ تومان (به‌ازای هر سهم) خواهد بود. مثلاً هر سهم به قیمت ۳۰۰ تومان به فروش می‌رسد، بنابراین ۱۰۰۰۰۰ میلیون تومان صرف سهام می‌باشد.
با تقسیم سرمایه شرکت بر تعداد سهام، ارزش اسمی شرکت محاسبه می‌شود.
