مدیریت سرمایه (CM) چیست؟
مدیریت سرمایه (Capital Management) یک استراتژی مالی است که باهدف تضمین حداکثر کارایی و بازدهی انجام می‌شود.
هدف آن این است که معامله‌گر با کنترل ریسک و حفظ دارایی، از امکانات کافی برای تأمین هزینه‌های روزانه خود و همچنین تعهدات مالی در کوتاه‌مدت برخوردار باشد. به همین خاطر، مدیریت سرمایه را مدیریت ریسک نیز می‌دانیم.
معامله‌گر پیش از ورود به بازار و موقعیت معاملاتی، بازده و ریسک را در نظر می‌گیرد و باهدف کسب بازدهی موردنظر، ریسک مشخصی را می‌پذیرد. بدین ترتیب از ضررهای غیرقابل‌جبران و سنگین جلوگیری می‌کند.
هدف دیگر مدیریت سرمایه این است که بین دارایی‌ها و بدهی‌های نسبت خوبی حفظ شود.
مدیرت سرمایه (CM) مؤثر تضمین می‌کند که معامله‌گر می‌تواند به‌راحتی هزینه‌ها و بدهی‌های خود را بدون هیچ‌گونه ریسکی اداره کند.
مدیریت سرمایه بر اساس تجزیه‌وتحلیل دقیق دارایی‌ها و بدهی‌ها انجام می‌شود و هر جزء، به‌منظور بهبود کارایی و درآمد مدیریت می‌شود.
با اعمال تغییری کوچک در یکی از فاکتورهای اصلی معامله، می‌توان درآمد را افزایش داد.
در این حالت، دارایی‌های شما هر چیزی است که به‌راحتی در یک دوره 12 ماهه به پول نقد تبدیل می‌شود که اغلب شامل حساب‌های دریافتنی، پول نقد و موجودی می‌باشد.
وقتی مدیریت سرمایه به‌درستی انجام شود، باید شاهد افزایش سطوح مالی باشید، مگر اینکه در حال حاضر حداکثر بازده و سودآوری دارایی را داشته باشید که در بیشتر موارد بعید است.
مدیریت سرمایه در امور مالی مهم است زیرا حتی اگر در اقتصاد رقابتی امروز می‌خواهید در کسب‌وکار خود هم باقی بمانید، باید پول کافی برای تأمین نیازهای کوتاه‌مدت خود را تأمین کنید.
اهمیت مدیریت سرمایه (Capital Management)
سرمایه‌گذاری نیاز به آموزش و آگاهی از ارکان اصلی معامله‌گری را دارد.
مدیریت سرمایه سنگ بنای اصلی موفقیت در بازار مالی است، به دلیل آنکه تضمین‌کننده بقایای سرمایه‌گذاران و حافظ رشد و سرمایه آن ها می‌باشد، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
معامله‌گری که مدیریت سرمایه خود را به‌خوبی انجام می‌دهد و از آن آگاهی دارد، به هنگام معاملات از آرامش روحی نیز برخوردار است زیرا تمام ریسک‌های ممکن را در نظر گرفته و سپس اقدام به سرمایه‌گذاری کرده است.
چیزی که هرگز نباید از آن بگذرید، جریان نقدینگی و مدیریت سرمایه است.
نداشتن مهارت مدیریت سرمایه می‌تواند صدمات جدی (و به طور بالقوه غیرقابل‌جبران) به کسب‌وکار شما وارد کنند که جبران آن دشوار است.
بیایید نگاهی بیندازیم که چگونه مدیریت سرمایه می‌تواند از کسب‌وکار شما محافظت کند و به شما کمک کند تا به یکباره پیشرفت کنید.
چرا مدیریت سرمایه اهمیت دارد؟
مسائل مربوط به جریان نقدی یک نگرانی عمده برای مشاغل در هر اندازه ای است و می‌تواند به‌عنوان یک مشکل باشد.
حتی مطالعه‌ای نشان داده است که 82 درصد از مشاغل کوچک که مجبور به تعطیلی کسب‌وکار خود شده‌اند، به دلیل عدم داشتن مدیریت سرمایه و مشکلات مربوط به جریان نقد، شکست خورده‌اند.
هیچ‌کس نمی‌خواهد پولش تمام شود، حتی اگر این بدان معنا باشد که وجوه شما در دارایی‌های دیگر جمع شده است.
برای مثال، یک مکانیکی که از تمام بودجه خود برای استفاده از بالابر جدید ماشین استفاده می‌کند، ناگهان هیچ وجهی برای سفارش قطعات جدید، پرداخت هزینه کمپین‌های بازاریابی، حفظ هزینه مجوز سالانه یا حتی پرداخت حقوق کارکنان خود نخواهد داشت. زیرا مدیریت سرمایه خوبی نداشته است.
این یک مثال بیش از حد ساده است، اما برای نشان دادن عدم داشتن مدیریت سرمایه درست مثال واضحی می‌باشد.
هنگامی که مدیریت سرمایه به‌خوبی اجرا شود، می‌تواند به شما در دستیابی به نرخ بازگشت سرمایه بیشتر، افزایش سودآوری، افزایش ارزش و نقدینگی کمک کند.
هدف از مدیریت سرمایه
مدیریت سرمایه به‌منظور مؤثر بودن نیازمند دستورالعمل‌ها و اهداف مشخصی است.
دو هدف اصلی مدیریت سرمایه:
- افزایش سودآوری و سیو سود
- حفظ سرمایه و اطمینان از اینکه نقدینگی کافی همیشه در دسترس است.
سرمایه‌گذاری در دارایی‌های جاری، تنها در صورت پیش‌بینی بازده قابل‌قبول انجام می‌شود. سودآوری شرکت و افزایش ثروت سهام‌داران به همان اندازه نیز مهم است.
اهداف هم‌زمان نقدینگی و سودآوری با یکدیگر در تعارض هستند. زیرا دارایی‌های نقد بیشتر، کمترین بازده را ارائه می‌دهند و پول نقد به‌تنهایی بازدهی ایجاد نمی‌کند.
مدیریت سرمایه در بورس
مدیریت ریسک و سرمایه در بازار معاملات سهام و دیگر ابزارهای مالی از قوانین مشخص و واحدی پیروی نمی‌کنند.
میزان ریسک‌پذیری باتوجه‌به دیدگاه معاملاتی که کوتاه مدتی است یا بلند مدتی، متفاوت است، به همین خاطر همه افراد نمی‌توانند از نسخه واحدی پیروی کنند.
مدیریت ریسک و سرمایه به دیدگاه سرمایه‌گذاری، روحیات و طرز تفکر شخص، اهداف مالی سرمایه‌گذار و... بستگی دارد.
سرمایه‌گذاران باتوجه به میزان قبول ریسک به دو دسته کلی؛ ریسک‌پذیر و ریسک‌گریز تقسیم می‌شوند.
- ریسک سیستماتیک
این ریسک، به‌نوعی غیر قابل اجتناب است و به نوع سرمایه گذاری و میزان ریسک پذیری سرمایه گذاران ربطی ندارد. به عبارتی، بر تمام بازارها تاثیر خواهد گذاشت و راه فراری از آن وجود ندارد. مانند اتفاقات و خبرهای سیاسی، نرخ تورم.
- ریسک غیر سیستماتیک
این نوع ریسک تنها تأثیرش را بر سهم یا گروه مشخصی از سرمایه خواهد داشت و کاملاً بستگی به نوع مدیریت سرمایه فرد دارد. افراد هوشمند می‌توانند از ریسک اجتناب کنند. مانند: تغییر نرخ دلار.
بسیاری از افراد با امید یک‌شبه پول‌دار شدن وارد بازار بورس می‌شوند، با این هدف که در مدت زمانی کوتاه، بیشترین بازده را به دست آوردند تا سرمایه خود را افزایش دهند.
این افراد صرفاً به سود می‌اندیشند و ریسک برای آن ها معنا ندارد. در چنین مواردی ممکن است در کوتاه‌مدت فرد سود مناسبی کسب کند اما به دلیل نداشتن مدیریت سرمایه درست و روحیه ریسک‌پذیری بالایی که دارند، سرمایه خود را از دست خواهند داد.
بنابراین وجه تمایز معامله گران موفق و ناموفق را رعایت اصل مدیریت سرمایه می‌دانیم.
در نظر گرفتن ریسک به خطر (Risk/Revard) یکی از روش‌های متداول در بازار سرمایه برای مدیریت صحیح سرمایه است.
فرمول محاسبه نسبت بازده به ریسک:
| مقدار سود لازم برای بازگشت سرمایه به حالت اول | درصد افزایش سرمایه |
| 11% | 10% |
| 25% | 20% |
| 43% | 30% |
| 67% | 40% |
| 100% | 50% |
| 150% | 60% |
| 233% | 70% |
| 400% | 80% |
| 900% | 90% |
ریسک‌های سرمایه‌گذاری و مدیریت ریسک
در مفهوم عام، ریسک یا خطر موقعیتی است که ترکیبی از مفهوم فرصت و خطر است.
وقتی فردی ریسک می‌کند یعنی به امید کسب فرصتی و بازدهی بهتر، خطر آن کار را می‌پذیرد.
افراد حرفه‌ای ریسک را کمک کننده برای شکار فرصت‌های مناسب و کسب سود بیشتر می‌دانند.
رابطه ریسک و بازده صعودی است یعنی ریسک بیشتر، بازدهی و سود بیشتری را به همراه دارد.
افراد ریسک‌پذیر سود بیشتری نیز کسب خواهند کرد.
بیشتر سرمایه‌گذاری‌ها به‌جز سرمایه‌گذاری در بانک و صندوق‌های درآمد ثابت و اوراق که با ریسک کمی همراه هستند، بازده مشخص ولی محدودی دارند.
تنوع‌بخشی به سبد سرمایه‌گذاری یکی از راه‌های کاهش ریسک و افزایش بازده پورتفو می‌باشد.
آشنایی با مفاهیم و اصول اساسی آن موجب تشکیل سبد بهینه سهام و مدیریت سرمایه صحیح می‌شود. سپس بعد از آشنایی با این مفاهیم، برای تشکیل یک سبد سرمایه‌گذاری می‌توانید اقدام کنید.
تشکیل یک سبد بهینه و متناسب نیاز به دانش و تجربه کافی دارد که شرکت‌های سبدگردان و مدیران سرمایه وظیفه دارد باتوجه به روحیات و میزان ریسک‌پذیری افراد، سن آن ها، سبد سرمایه‌گذاری متناسبی را تشکیل دهند و در صورت لزوم برای اصلاح آن اقدام کنند.
سبدگردان‌ها ترکیبی از دارایی‌ها را در نظر می‌گیرند که برای هر یک از دارایی‌های با ریسک بالا و ریسک کم تر، درصدی را در نظر می‌گیرند و این‌گونه ریسک کل سبد سرمایه‌گذاری را کاهش می‌دهند.
فرمول مدیریت سرمایه
در بازار، سهام داشتن استراتژی معاملاتی درست، به کسب سود منجر خواهد شد.
- اولین و مهم‌ترین نکته، داشتن سبد معاملاتی است. یعنی به‌اصطلاح همه تخم‌مرغ‌های خود را در یک سبد نچینید.
- خریدوفروش پله‌ای داشته باشید. به این صورت که اگر قصد خرید سهمی را دارید ابتدا آن را به سه قسمت تبدیل کرده و در قیمت‌های مختلف سفارش خود را ثبت کنید.
- در سبد سهام خود بیش از 5 الی 6 سهم نداشته باشید.
- سهامی را انتخاب کنید که زیان‌ده نباشند و بازدهی مناسبی در دوره‌های اخیر محقق کرده باشند.
- سهام با نقدشوندگی بالا را انتخاب کنید.
- دیگر فرمول مدیریت سرمایه، تشخیص درست نقاط ورود و خروج و داشتن حد سود و ضرر مشخص می‌باشد.
- توجه به این نکته که اگر ارزش سهمی نسبت به ارزش ماکزیمم خود 25 درصد کاهش یافت، آن را فروخته و خارج شود. به‌این‌ترتیب از وقوع ضررهای بزرگ جلوگیری خواهد شد.
جدول زیر، درصدهای جبران ضرر برای رسیدن به نقطه سربه‌سر را نشان می‌دهد:
اگر سهمی 50 درصد از ارزش زمان خرید خود فاصله پیدا کرده، برای رسیدن به نقطه سربه‌سر باید 100 درصد سود کسب کنید تا جبران ضرر شود.
پیش از انجام معاملات درصد ریسک و بازده را به‌درستی بسنجید.
سرمایه‌گذاران موفق طبق اصول سرمایه‌گذاری، حداکثر ریسک در هر معامله را حداکثر 3 درصد در نظر می‌گیرند و حداقل مقدار نسبت بازده به ریسک را عدد 1 می‌دانند. درصورتی‌که از 1 پایین‌تر بشد، ریسک معامله را نمی‌پذیرند.
جمع‌بندی
در این مقاله مفهوم مدیریت ریسک و سرمایه توضیح داده شد. سپس به معرفی دو نوع ریسک بازار سرمایه که شامل ریسک سیستماتیک و غیرسیستماتیک می‌باشد پرداختیم.
دانستیم که سرمایه‌گذاران دارای دو دید کوتاه‌مدت و بلند مدتی هستند که باتوجه‌به روحیات و سن و شخصیت میزان ریسک‌پذیری افراد متفاوت است.
مدیریت سرمایه می‌تواند بر اعتبار و ماندگاری سهام گران در بازار تأثیر گذارد و می‌تواند در تعیین موفقیت یا شکست یک معامله کمک کند.
دانستن دانش مدیریت سرمایه به شما کمک خواهد کرد که از ضرر اجتناب کنید و سراغ معاملات سودآور بروید و حتی ضررهای خود را جبران کنید.
مدیریت سرمایه بدون داشتن دانش و اطلاعات کافی امکان‌پذیر نخواهد بود. در صورتی که شخصی اطلاعات کافی را ندارد یا از میزان ریسک‌پذیری خود اطلاعی ندارد، توصیه می‌شود برای جلوگیری از ضرر، به کسب اطلاعات و گذراندن دوره‌های آموزشی بپردازد و از کارشناس مدیریت سرمایه برای مدیریت سبد سرمایه‌گذاری خود راهنمایی بگیرد.
