عوامل موثر بر قیمت سهام در بورس

برای انتخاب سهام شرکت و سرمایه‌گذاری در آن باید بدانید کدام سهام ارزشمند هستند و چه عواملی بر قیمت سهام شرکت‌ها تاثیرگذارند. یکی از نکات با اهمیت در این باره این است که آیا باید کل پس انداز خود را به خرید سهام یک شرکت اختصاص دهید یا خیر؟

با طرح این سوالات قصد داشتیم اهمیت انتخاب یک شرکت برای سرمایه‌گذاری و میزان سرمایه‌گذاری در یک سهم را بیان کنیم. در این مقاله با ما همراه باشید تا به سوالات مختلف پیرامون عوامل تاثیرگذار بر قیمت یک سهم پاسخ دهیم.

چه سهمی بخریم سود کنیم؟

برای کسب سود در بورس باید به نکاتی توجه کنید. نخستین نکته این است که نباید تمام سرمایه خود را به خرید یک سهم خاص اختصاص دهید. برای سرمایه‌گذاری در بازار بورس باید سبد سهام متنوعی برای خود خریداری کنید.

در این صورت، سود و زیان سرمایه‌گذاری را به مدیریت خود در می‌آورید. واقعیت این است که همه شرکت‌ها با هم سود و ضرر نمی‌کنند. پس اگر در صنعت‌ها و شرکت‌های مختلف سرمایه‌گذاری کنید، امکان اینکه موفق‌تر باشید و سود و زیان را کنترل نمایید بسیار بیشتر خواهد بود.

برای طراحی سبد سرمایه گذاری و انتخاب سهام، رویکردهای مختلفی بنا به میزان و مبلغ سرمایه‌تان می‌توانید در نظر بگیرید. علاوه بر این، مدت زمان سرمایه‌گذاری، ریسک‌پذیری، مدیریت ریسک و ... نیز بر انتخاب یک سبد سهامی تاثیرگذار است.

کارشناسان توصیه می‌کنند که سبد سهام خود را به دو بخش بلندمدت و کوتاه‌مدت تقسیم‌بندی کنید. سهام کوتاه‌مدت، همان سهام زودبازدهی است که سود را سریع‌تر و شاید با مبلغ کمتری به جیب‌تان روانه کند و سهام بلندمدت، سهامی دیربازده است و برای رسیدن به آن باید صبر و تحمل زیادی به خرج داد.

پیش از خرید سهام به نکات زیر توجه کنید:

1. درباره صنایع و شرکت‌های مختلف حاضر در بازار بورس به دقت تحقیق کنید.
2. صورت‌ها و گزارش‌های مالی شرکت‌ها را مرور کنید تا اوضاع‌شان را شناسایی نمایید.
3. از هر صنعت یک یا دو شرکت مطلوب و پررونق را انتخاب کنید.
4. نحوه تحلیل سهام را یاد گرفته و کاملا بازار را تحلیل کنید.

قیمت سهام در بورس چگونه تعیین می‌شود؟

سهامداران از اختلاف قیمت سهم در زمان خرید و فروش سود یا زیان کسب می‌کنند. اما اگر می‌خواهید بدانید که قیمت سهام در بازار براساس چیست، باید بگوییم که قیمت سهام در بازار براساس عرضه و تقاضا تعیین می‌شود.

بر این اساس با افزایش عرضه، خریداران ترجیح می‌دهند سهام را با قیمت پایین‌تری خریداری کنند و در بالعکس در زمان افزایش تقاضا، فروشندگان سهام را با قیمت بالاتری به فروش می‌رسانند.

چرا ارزش سهام برخی شرکت‌ها بیشتر و ارزش برخی کمتر است

نکاتی که بالاتر گفته شد به شما کمک می‌کند که سهام مناسبی را خریداری نمایید. در ادامه از روش‌ها و ایده‌هایی برایتان خواهیم گفت که در مسیر انتخاب یک سهام ارزشمند به شما کمک بیشتری می‌کنند.

طرز تفکر و قدرت ریسک هر فرد در طراحی و چیدمان سبد سرمایه‌گذاری نقش بسیار مهمی را ایفا می‌کند. پس باید خودتان و ظرفیت‌های روحی و روانی‌تان را برای مشارکت در بازار بورس به خوبی شناسایی کنید.

اگر فردی هستید که به شدت و سرعت نگران می‌شوید و تاب و توان ضرر کردن در وجودتان نزدیک به صفر است، باید تنها اوراق صندوق‌های سرمایه گذاری با درآمد ثابت یا اوراق اجاره و مشارکت خریداری نمایید. در غیر این صورت افراد با ریسک‌پذیری‌های متفاوت می‌توانند سهام مناسبی را خریداری کنند. توجه داشته باشید که شرکت‌هایی ارزش خرید دارند که سهام آنها ارزنده باشد.

عوامل مختلفی به ارزش سهام شرکت تاثیر دارد که باعث می‌شود برخی با ارزش بالا و برخی با ارزش پایین‌تر باشند. در ادامه به شما می‌گوییم چگونه یک شرکت ارزشمند را شناسایی و سهام آن را خریداری کنید:

• نقدشوندگی سهام

یکی از مواردی که در خرید سهام باید در نظر بگیرید، نقدشوندگی سهام است. نقدشوندگی سهام به این معنی است که سهم خریداری شده را بتوان در بورس به راحتی معامله کرد. هر قدر معاملات سهام یک شرکت از رونق بیشتری در بازار برخوردار باشد، خاصیت نقدشوندگی آن هم بالاتر است.

نقدشوندگی سهام به زبان ساده‌تر، سهم در مدت زمان کمتری قابلیت تبدیل شدن به وجه نقد را داشته باشد. مواقعی که سهام یک شرکت مدام در حال خرید و فروش است، بدانید که خرید و فروش چنین سهمی بسیار آسان‌تر از موارد دیگر خواهد بود.

برای انتخاب سهام با نقدشوندگی بالا به ظرفیت رشد و سودآوری شرکت یا صنعت توجه کنید. صنایع یا سهامی را برای سرمایه‌گذاری انتخاب کنید که با در نظر گرفتن بازار و وضعیت کلی اقتصاد و سیاست کشور در وضعیت مساعدی از نظر سودآوری قرار داشته باشد.

به طور کلی برای رسیدن به انتخاب بهترین گزینه برای سرمایه گذاری نیاز به شناخت وضعیت بازار و صنایع از نظر اقتصادی، سیاسی و تحولات جهانی دارید.

• نسبت پایین قیمت به درآمد

نسبت قیمت به درآمد(P/E) هر شرکتی مخصوص به خود آن است. هر چقدر که مقدار این نسبت بیشتر باشد یعنی نسبت قیمت سهام به سود آن هم بیشتر است. زمانی این نسبت برای یک شرکت پایین است، اقدام به خرید سهام آن کنید. معمولا سهام‌هایی که از نظر شاخص‌های بنیادی وضعیت مناسبی دارند این نسبت در آن‌ها پایین‌تر بوده و نشان دهنده پایداری و بلوغ یک سهم است.

• سود تقسیمی بالا (DPS)

سود تقسیمی، سود سهامی است که به هر سهامدار عادی در یک دوره زمانی مشخص به ازای هر سهم پرداخت می‌شود. با رصد بازار به دنبال خرید سهام شرکت‌هایی باشید که سود تقسیمی بالایی دارند. البته به طور کلی سود نقدی سهام نشان می‌دهد یک شرکت از وضعیت مطلوب و پایداری برخوردار است. ضمنا تقسیم سود نقدی بالا از سوی یک شرکت هم نشان از نوسانات کمتر آن در مسیر فعالیت‌های خود دارد.

• جریان نقدی آزاد

جریان نقدی آزاد، مقداری از نقدینگی است که بعد از احتساب تمام مخارج شرکت به دست آمده است. در واقع، این عدد می‌تواند معیاری برای بررسی عملکرد شرکت‌ها باشد. جریان نقدی آزاد به مدیران شرکت اجازه می‌دهد تا به دنبال فرصت‌هایی باشند که ارزش سهام شرکت را افزایش می‌دهد.

هر چند که این معیارها می‌توانند در انتخاب سهام ارزشمند به شما کمک کنند اما باید یادتان باشد که هیچ شاخصی به تنهایی رهنمون حرکت به سوی انتخاب درست نیست. برای انتخاب بهترین سهام باید به این شاخص‌ها در کنار هم نگاه کنید یا صرفا با مرور آنها به نتیجه‌گیری کلی درباره شاخص نرسید.

• طرح‌های توسعه شرکت

برنامه‌ریزی شرکت برای اجرای طرح‌های توسعه می‌تواند نشان‌دهنده رشد و پویایی آن شرکت و ارزنده بودن سهام آن باشد. البته که سرمایه‌گذار باید هدف و اثرات انجام طرح توسعه را کاملا مورد بررسی قرار دهد، زیرا تاثیر همه طرح‌های توسعه مشابه یکدیگر نیست. مثلا راه‌اندازی خط تولید جدید نسبت به نوسازی ماشین‌آلات قطعا در کوتاه مدت اثرات بهتری بر روی سودآوری یک شرکت دارد.

• میزان سهام شناور

سهام شناور، سهامی است که در آینده‌ای که چندان دور نیست، قابلیت معامله با عموم سهامداران را داشته باشد. به عبارت دقیق‌تر به سهامی گفته می‌شود که مالکان آن در صورت دریافت پیشنهادی مناسب برای خرید، آن را سریعا به فروش می‌رسانند.هرچه سهام شناور یک شرکت بیشتر باشد، تعداد معاملات سهام و نقدشوندگی آن افزایش می‌یابد. زیاد بودن سهام شناور مزایایی از جمله واقعی بودن قیمت سهام، کاهش احتمال دستکاری در قیمت سهام، کاهش ریسک معاملات و … را به همراه دارد.

عوامل موثر بر قیمت سهام

عوامل متعددی روی سهام شرکت‌های فعال در بازار بورس نقش دارد. به طور کلی، سه دسته از عوامل می‌توانند منجر به افزایش یا کاهش قیمت سهام شرکت‌های بورسی شوند. این سه عامل شامل موارد زیر می‌شوند:

1. عوامل کلان یا محیطی؛
2. عوامل خرد یا درونی شرکت؛
3. عوامل صنعتی.

در ادامه به شرح هر یک از این موارد می‌پردازیم.

عوامل کلان یا محیطی چیست؟

عوامل کلان یا محیطی، همان عوامل اثرگذار بر فعالیت شرکت‌های بورسی هستند که از خارج از شرکت بر آنها تحمیل می‌شوند. مثلا وضعیت سیاسی و اقتصادی یک کشور، سیاست‌های پولی و مالی دولت، عناصر اقتصاد کلان مانند تورم و... می‌تواند موجبات اثرگذاری روی قیمت سهام یک شرکت را فراهم آورد.

تورم یا رسیدگی دولت به برخی از صنایع یا هر عامل دیگری که در ابعاد کلان به بروز تغییرات در وضعیت یک شرکت بورسی می‌انجامد، قیمت سهام آن را هم تحت تاثیر قرار می‌دهد.

مثلا اگر دولت تصمیم بگیرد که برای شکوفایی اقتصادی یکی از صنایع موجود در کشور به آن رسیدگی‌های بیشتری کند و بودجه بیشتری به شرکت‌های فعال در حوزه آن اختصاص بدهد، وضعیت سهام شرکت‌های آن صنعت هم بهبود پیدا می‌کند و در نتیجه ارزش و قیمت سهام‌شان بالا می‌رود.

یکی دیگراز موارد مهمی که اقتصاد کشور را تحت تاثیر می‌گذارد بودجه سالیانه و جزییات آن است. ترکیب بودجه سالیانه کشور نشان‌دهنده میزان توجه دولت به صنایع مختلف است.

عوامل خرد یا درونی شرکت کدام است؟

عواملی از داخل مجموعه‌ها و شرکت‌های بورسی بر قیمت سهام‌شان اثر می‌گذارند. برای مثال، نرخ قیمت به سود(P/E)، افزایش سرمایه شرکت‌ها، ترکیب سهامداران، طرح‌های توسعه شرکت، نوسانات قیمت سهام یک شرکت، سهام شناور، ریسک سهام و شفاف‌سازی اطلاعاتی که ارائه می‌دهد هم از جمله عوامل درونی یا خُردی است که می‌تواند قیمت سهام یک شرکت را بالا یا پایین ببرد.

عوامل صنعتی چیست؟

عوامل صنعتی هم در شکل‌گیری تغییرات در قیمت سهام شرکت‌های مختلف نقش دارند. برای مثال، رسیدگی و توجه دولت به یک صنعت می‌تواند موجبات شکوفایی آن را فراهم آورد. بدیهی است که در چنین حالتی، وضعیت شرکتی که در آن صنعت خاص مشغول به فعالیت است هم دچار تحولات مثبت می‌شود و ارزش سهام آن بالاتر می‌رود. بعضی از صنایع هم به یکدیگر وابسته هستند و بروز تغییر در یکی باعث اثرگذاری زنجیره‌ای روی صنایع مرتبط با آن می‌شود.

 مثلا اگر در صنایع مسکن تغییراتی به وجود بیاید و رونق از آن رخت بربندد، اثرات آن بر شرکت‌های تولید مصالح ساختمانی هم مشهود خواهد بود. در واقع نوع محصول یا خدماتی که توسط شرکت‌ها ارائه می‌شود هم در سودآوری شرکت بسیار اثرگذار است. برخی از شرکت‌ها محصولات انحصاری تولید می‌کنند و بازار تضمین شده‌ای دارند، اما برخی دیگر برای فروش محصولات و خدمات خود در بازار رقابت می‌کنند. شرکت‌های دارای بازار انحصاری معمولا برای فروش محصولات خود مشکلی نداشته و سودآوری مناسبی نیز دارند.

حجم سرمایه گذاری در صنعت به میزان سرمایه‌گذاری بخش‌های خصوصی و دولتی در یک صنعت خاص احتمالا خبر از چشم‌انداز مناسب آن صنعت در آینده دارد. هر چه حجم سرمایه‌گذاری در یک صنعت بیشتر باشد، نشان‌دهنده انتظار سوددهی مناسب آن در آینده خواهد بود. این دسته از عوامل می‌توانند روی قیمت سهام یک شرکت اثر بگذارند و آن را بالا یا پایین بیاورند.

سهام گران قیمت چه سهامی است؟

 سهام گران‌قیمت، سهامی است که تحت تاثیر عواملی که در بالا به آن اشاره شد دچار نوسانات قیمتی شود. اما به طور کلی باید بدانید که در بازار بورس به سهامی، سهام گران‌قیمت گفته می‌شود که به نسبت رقم EPS (درآمد هر سهم) اعلام شده برای آن یا نسبت P/E (نسبت قیمت به سود هر سهم) آن، قیمت بیش از اندازه‌ رشد پیدا کرده باشد.

سهام‌شرکت‌هایی گران‌قیمت می‌شود که سودآوری بالایی یافته‌اند و از وضعیت مناسب و با ثباتی در بازار برخوردار هستند.