تورم یکی از مهم‌ترین مسائل اقتصادی است که اثرات بسیار گسترده‌ای بر اقتصاد یک کشور و سطح رفاه مردم دارد. در میان انواع مختلف تورم، تورم نقطه به نقطه یکی از مهم‌ترین و پیچیده‌ترین آنهاست. در این نوع تورم، افزایش قیمت‌ها به صورت مداوم و مستمر اتفاق می‌افتد، که ممکن است تبعات بلندمدتی برای اقتصاد و جامعه داشته باشد.
با توجه به اهمیت بررسی تورم در بخش‌های مختلف اقتصاد و بازارهای مالی قصد داریم در این مقاله از سری مقالات آموزشی کارگزاری بیدار به بررسی مفهوم تورم نقطه به نقطه و تفاوت تورم نقطه به نقطه با تورم سالانه بپردازیم. با ما همراه باشید.
تورم نقطه به نقطه چیست؟
تورم نقطه به نقطه، یک مفهوم در اقتصاد است که به افزایش قیمت‌ها به صورت پیوسته و در طول زمان اشاره دارد. این افزایش قیمت‌ها ممکن است به دلیل عوامل مختلفی از جمله افزایش هزینه تولید، کاهش ارزش پول، یا رشد تقاضا نسبت به عرضه اتفاق بیفتد.
تورم نقطه به نقطه به زبان ساده همان تغییر درصد تغییر عدد شاخص قیمت است که با تغییرات قیمت ماه مشابه سال قبل مقایسه می‌شود. آمار تورم نقطه به نقطه به صورت ماهانه در سایت مرکز آمار به نشانیamar.org.ir منتشر می‌گردد.
بررسی ماهانه تورم نقطه به نقطه به سرمایه گذاران و عموم مردم کمک می‌کند تا دید بهتری از وضعیت اقتصادی داشته و اثرات آن را بر اقتصاد و زندگی روزمره درک کنند.
نحوه تحلیل تورم نقطه به نقطه
تورم نقطه به نقطه بهمن 1401، 53.4 درصد و تورم نقطه به نقطه بهمن 1402، 35.8 درصد است. در تفسیر تورم نقطه به نقطه بهمن ماه باید گفت که خانوارها به طور میانگین 17.6 درصد در بهمن 1402 برای خرید یک مجموعه کالا و خدمات یکسان هزینه کمتری می‌پردازند.
نرخ تورم رابطه مستقیمی با رشد نقدینگی دارد. در صورتی که 4 ماه متوالی رشد نقدینگی داشته باشیم، انتظار داریم طی 6 تا 9 ماه آینده تورم افزایش یابد.
آمار نرخ تورم نقطه به نقطه
آمار نرخ تورم نقطه به نقطه در سایت مرکز آمار و در بخش «اطلاع رسانی» و سپس «اخبار آماری» منتشر می‌شود. جهت بررسی روند نرخ تورم طی یک سال گذشته با استفاده از نرخ تورم نقطه به نقطه 1402 به جدول زیر توجه کنید.
با توجه به جدول و نمودار تورم نقطه به نقطه در می‌یابیم که تورم در سال 1402 نسبت به سال گذشته (1401) روند کاهشی داشته است. در واقع خانوارها برای خرید یک مجموعه کالا و خدمات یکسان در سال 1402 هزینه کمتری نسبت به 1401 پرداخت کردند.
تفاوت تورم نقطه به نقطه و تورم سالانه
مرکز آمار به طور ماهانه، آمار تورم نقطه به نقطه، تورم ماهانه و تورم سالانه را منتشر می‌کند. تورم نقطه به نقطه به بررسی وضعیت تورم ماه جاری نسبت به ماه مشابه سال گذشته می‌پردازد و تورم سالانه درصد تغییر میانگین شاخص قیمت در یک سال را نشان می‌دهد.
تورم سالانه میانگین تورم‌های ماهانه در طول یک سال است. از آنجایی که امکان انتظار یک ساله برای بررسی وضعیت تورم سالانه را نداریم بنابراین اقتصاددانان از تورم نقطه به نقطه برای بررسی وضعیت ماه‌های آینده استفاده می‌کنند.
اهمیت بررسی تورم نقطه به نقطه
تحلیل تورم نقطه به نقطه به وسیله بررسی عوامل مختلفی صورت می‌گیرد که می‌تواند تأثیرگذار بر این پدیده باشد. در اینجا چندین جنبه مهم برای تحلیل تورم نقطه به نقطه را بررسی می‌کنیم:
علل تورم: تحلیل تورم نقطه به نقطه شامل شناسایی علل و عواملی است که باعث افزایش قیمت‌ها می‌شوند. این علل می‌توانند شامل افزایش هزینه‌های تولید، افزایش نرخ حقوق و دستمزد، کاهش ارزش پول، تقاضا بیشتر از عرضه و ... باشند.
اندازه‌گیری تورم: برای تحلیل تورم نقطه به نقطه، نیاز است که روش‌های اندازه‌گیری تورم مورد بررسی قرار گیرد. روش‌های معمول شامل نرخ تورم مصرف کننده، نرخ تورم تولید کننده، یا شاخص مصرف کننده می‌باشند.
اثرات بر اقتصاد: تحلیل تورم نقطه به نقطه شامل بررسی اثرات این پدیده بر اقتصاد کلان و رفتار مصرف‌کنندگان، تولیدکنندگان و دیگر عوامل اقتصادی است. تورم ممکن است به کاهش قدرت خرید، افزایش هزینه‌های تولید و ... منجر شود.
سیاست‌های مقابله با تورم: برای تحلیل تورم نقطه به نقطه، باید به دنبال سیاست‌های مناسب برای کنترل و مدیریت تورم باشیم. این سیاست‌ها می‌توانند شامل سیاست‌های پولی، سیاست‌های مالی و سیاست‌های تولید باشند.
تاثیرات اجتماعی: تحلیل تورم نقطه به نقطه نیازمند بررسی تاثیرات اجتماعی و توزیع درآمد ناشی از تورم نیز است. برخی از افراد و گروه‌ها ممکن است نسبت به دیگران بیشتر از تورم آسیب ببینند، در نتیجه سیاست‌ها باید طوری طراحی شوند که این تاثیرات به حداقل ممکن رسانده شوند.
با توجه به این نکات، تحلیل تورم نقطه به نقطه نیازمند شناخت عمیقی از اقتصاد و عوامل مؤثر بر آن است تا بتوان به سیاست‌های موثری برای مقابله با آن دست یافت.