به طور کلی سرمایهگذاری در بازارهای مالی و مخصوصا بورس، بدون داشتن آگاهی و مهارت در این زمینه، اقدامی بسیار پرریسک است که به ضررهای جبرانناپذیر ختم شود.
بنابراین یادگیری مهارتها و توانایی تحلیل بازارهای مالی مورد نظر، اهمیت بسیاری دارد. یکی از مفاهیمی که تسلط به آن میتواند تاثیر قابل توجهای بر معاملات شما داشته باشد، مفهوم اشباع خرید میباشد.
در این مقاله از سری مقالات آموزشی کارگزاری بیدار به مفهوم اشباع خرید در بورس و نکات آن میپردازیم. با ما همراه باشید.
اشباع خرید چیست؟
هنگامی که یک اوراق بهادار یا به طور کلی شاخص یک بازار مالی بیش از ارزش واقعی آن معامله میشود، به آن وضعیت اشباع خرید سهم گفته میشود.
بعضی از تحلیلگران برای تشخیص این که در سهم مورد نظر وضعیت اشباع خرید به وجود آمده است، از ابزار آماری به نام نسبت قیمت به درآمد (P/E) استفاده میکنند، درحالی که برخی دیگر از معاملهگران از اندیکاتورهایی همچون شاخص قدرت نسبی (RSI) استفاده میکنند.
در واقع اشباع خرید Overbought، نشانگر موقعیتی از بازار و سهم است که به صورت کلی نماد سهم یا شاخص، بدون اصلاح قیمتی به حرکات افزایشی و رو به رشد خود ادامه داده است.
این حرکت صعودی بدون توجه به تحلیلهای تکنیکال و شرایط بنیادی بوده و به همین خاطر هر لحظه احتمال بازگشت و شروع روند نزولی بازار یا سهم وجود دارد.
به بیان دیگر، هنگامی که تعداد خریداران نسبت به فروشندگان بسیار زیاد شده و به دنبالهی آن نسبت تقاضا به عرضه نیز افزایش پیدا میکند، اشباع خرید رخ میدهد.
تفاوت اشباع خرید و اشباع فروش
اشباع فروش وضعیتی است که نماد مورد نظر پایینتر از ارزش واقعی خود در حال معامله است و با توجه به بنیاد و اخبار مثبت موجود، انتظار میرود روند قیمتی حمایت شود و روند صعودی آغاز گردد. این در حالی است که اشباع خرید همانطور که در بالا ذکر شد، هنگامی رخ میدهد که یک اوراق بهادار بیش از ارزش واقعی آن معامله میشود.
بهترین اندیکاتور اشباع خرید و فروش
تشخیص و شناسایی سطوح اشباع خرید میتواند کمک شایانی به سودآوری تریدرها کند. تسلط و آگاهی به سطوح اشباع خرید باعث میشود، فرد، سهم را در زمان مناسب و قبل از ریزش و شروع موج اصلاحی بفروشد. همچنین تحلیلگری که منتظر فرصت مناسب برای ورود به سهم است با آگاهی به این سطوح، بتواند به دور از هیجانات تصمیم بگیرد.
به طور کلی 2 روش جهت شناسایی و تشخیص سطوح اشباح خرید وجود دارد:
تشخیص اشباع خرید از طریق تحلیل بنیادی
به طور کلی، نسبت قیمت به درآمد (P/E) را استاندارد سنجش ارزنده بودن سهام میدانند. تحلیلگران و صاحبان شرکتها برای ارزیابی و تشخیص قیمت مناسب برای یک نماد مشخص، ترجیحا از گزارشها یا برآورد درآمد آن شرکت استفاده میکنند.
چنانچه نسبت قیمت به درآمد (P/E) سهام بیشتر از صنعت یا شاخص مربوط به خود باشد، تحلیلگران بنیادی (فاندامنتال) ارزش آن نماد را بیش از حد میدانند. در این حالت با توجه به همین فاکتور گفته شده و دیگر گزارشات بنیادی (داراییها و صورت حساب مالی شرکت) میتوان تشخیص داد که نماد مورد نظر در وضعیت اشباع خرید قرار دارد.
تشخیص اشباع خرید از طریق اندیکاتور و تحلیل تکنیکال
یکی دیگر از روشهای شناسایی نقاط و سطوح اشباع خرید، تحلیل تکنیکال و بررسی چارت نمادها است. این روش برای افرادی که تجربه زیادی در بررسی بنیاد نمادها و شرکتها ندارند، بهترین گزینه است. در ادامه به 2 اندیکاتور بسیار قدرتمند RSI، اندیکاتور استوکاستیک و روش شناسایی سطوح اشباع خرید خواهیم پرداخت.
اشباع خرید در RSI
اندیکاتور RSI یک ابزار نوسانی با 2 محدوده بالا و پایین و یک اندیکاتور روندی ما بین این محدوده است که میزان و شتاب نوسانات قیمتی را اندازهگیری و به طور کلی گرایش ممنتوم بازار(Momentum) را تجزیه و تحلیل میکند. شاخص آر اس آی میتواند ابزار بسیار سودمندی برای تشخیص ارزندگی و وضعیت نماد مورد نظر هم باشد.
اندیکاتور RSI در بین دو سطح صفر و ١٠٠ در حال حرکت است و در بین این دو خط، عدد مهم 70 وجود دارد که سطح اشباع خرید را نشان میدهد. هنگامی که اندیکاتور RSI از سطح ٧٠ بیشتر شود این بدان معناست که بازار هیجانی است و این احتمال وجود دارد که هیجانات بدون تحلیل، به پایان برسد و شروع روند نزولی را شاهد باشید.
همانطور که در چارت بالا مشخص است بعد از زمانی که بر اثر هیجانات بازار، مقدار اندیکاتور RSI به بالای 70 رسیده، تقاضا کاهش یافته و قیمت سهم با نزول مواجه شده است.
اندیکاتور استوکاستیک (stochastic)
اندیکاتور استوکاستیک با سنجش ارتباط میان قیمت پایانی (بسته شدن) سهم و بازه قیمتی آن را طی تایم فریم مشخص، شتاب روند قیمتی بازار یا سهم مورد نظر را بررسی میکنند.
اندیکاتور استوکاستیک میتواند ابزار بسیار سودمندی برای تشخیص ارزندگی و وضعیت نماد مورد نظر هم باشد.
در این اندیکاتور سطح 80 و بالاتر را، ناحیه اشباع خرید مینامند. قیمت بعد از وارد شدن به این ناحیه، در این اندیکاتور سیگنال فروش صادر میکند و میتوان انتظار شروع روند نزولی را داشت.
نکات تکمیلی شناسایی سطوح اشباع خرید
زمانی که کلیت بازار روند صعودی قوی دارد، نباید انتظار داشت به محض رسیدن به محدوده اشباع خرید، نماد روند نزولی پیدا کند؛ چرا که سرانه خرید میتواند نشانگر قدرت خریداران باشد و به همین علت روند صعودی ادامهدار باشد.
بهترین دوره برای بهرهگیری از سطوح اشباع خرید RSI، در روندهای خنثی میباشد. روند خنثی نشاندهنده این موضوع است که قدرت خریداران و فروشندگان با هم برابر است و هنوز فشار فروش یا خرید هیجانی در بازار وجود ندارد، به همین جهت بازار حالت نوسانی دارد. در چنین وضعیتی از بازار میتوان از اندیکاتور RSI و اندیکاتور استوکاستیک برای ورود یا خروج از معاملات استفاده کرد.
تشخیص اشباع خرید با فیلترنویسی
همانطور که تا الان متوجه شدید، شناسایی نقاط اشباع خرید در صدور سیگنالهای فروش و خروج از معامله، اهمیت غیر قابل انکاری دارد. یکی از ابزارهای مالی هوشمند جهت تحلیل و دریافت این سیگنالها فیلترنویسی است. در ادامه دو فیلتر برای تشخیص نقاط اشباع خرید معرفی شدهاند:
فیلترنویسی اشباع خرید با استفاده از اندیکاتور استوکستیک
true==function()
{
// Stoch Astic 14
var max = [ih][0].PriceMax;
var min = [ih][0].PriceMin;
for (var ipos = 0; ipos < 14; ipos++)
{ if (max < [ih][ipos].PriceMax) max = [ih][ipos].PriceMax; }
for (var ipos = 0; ipos < 14; ipos++)
{ if (min > [ih][ipos].PriceMin) min = [ih][ipos].PriceMin; }
K = ((((pc)-min) / (max - min)) * 100);
D=(K +((([ih][0].PClosing-min)/(max - min))*100)+((([ih][1].PClosing-min)/(max-min))*100))/3;
// Stoch Astic 14
if (2*((ct).Buy_CountI) <= (ct).Sell_CountI) {
if(Math.round(K)>=70){
return true;
}
}
}()
//=END FUNCTION
فیلترنویسی اشباع خرید و فروش با استفاده از اندیکاتور RSI
true==function()
{
var CalculateRSI =function(period){
var len=20;
for (var i = 0; i < len ; i++) { var rec=[ih][len-1-i]; var change=rec.PClosing-rec.PriceYesterday; if (change> 0) {
rec.gain=change;
rec.loss=0;
}
else
{
rec.gain=0;
rec.loss=-change;
}
}
// Calculate first "average gain" and "average loss"
var gainSum=0;
var lossSum=0;
for (var i = 0; i < period; i++) {
var rec=[ih][len-1-i];
gainSum += rec.gain;
lossSum += rec.loss;
}
var averageGain=gainSum /period;
var averageLoss=lossSum / period;
// Calculate subsequent "average gain" and "average loss" values
for (var i = period + 1; i < len; i++) {
var rec=[ih][len-1-i];
averageGain=(averageGain* (period - 1) + rec.gain) / period;
averageLoss=(averageLoss* (period - 1) + rec. loss)/ period;
rec.averageGain=averageGain;
rec.averageLoss=averageLoss;
}
// Calculate RSI
var RS = 0; // Relative strength
var RSIndex = 0; // Relative strength index
for (var i = period + 1; i < len; i++) { var rec=[ih][len-1-i]; RS = rec.averageGain/ rec.averageLoss; RSIndex = 100 - 100 / (1 + RS); rec.rsi=RSIndex; } }; if(typeof [ih][0].rsi=="undefined") CalculateRSI(14); (cfield0)=Math.floor([ih][0].rsi); if( [ih][0].rsi>80 || [ih][0].rsi<20)
return true;
else
return false;
}()
جمعبندی
گاها یک نماد در قیمتی فراتر از ارزش واقعی و ذاتی خرید و فروش میشود. روند حرکتی سهم در این وضعیت به علت تقاضای موجود، بدون اصلاح زمانی یا قیمتی به روند صعودی خود ادامه میدهد. به این شرایط به وجود آمده اشباع خرید میگویند.
در سطوح اشباع خرید انتظار شروع روند اصلاحی را داریم. تشخیص سطوح اشباع خرید با 2 روش تحلیل بنیادی و تکنیکال امکانپذیر است. به طور کلی در تحلیل تکنیکال هنگام استفاده از ابزارهای تحلیل تکنیکال و یا بنیادی بهتر است به سایر چهارچوبها و اندیکاتورها نیز توجه شود تا تحلیل صورت گرفته قابل اعتمادتر و کم ریسکتر باشد.
به منظور آشنایی بیشتر با سایر الگوها و اندیکاتورها در تحلیل تکنیکال، میتوانید مقالات موجود در سایت کارگزاری بیدار را مطالعه بفرمایید.