اگر فعال بازار سرمایه یا علاقه‌مند به آن باشید، حتما اصلاح نقاط یا سطوح اشباع فروش به گوشتان خورده است. تشخیص و شناسایی سطوح اشباع فروش برای سرمایه‌گذاران از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است چرا که شناسایی این نقاط اشباع فروش می‌تواند منجر به خریدی کم‌ریسک شود. سطوح اشباع فروش در هر دو منظر تحلیل بنیادی و تکنیکال مورد بررسی قرار می‌گیرد.
برای آشنایی بیشتر با اصطلاح اشباع فروش و نحوه سیگنال‌گیری از آن تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
اشباع فروش چیست؟
زمانی که یک نماد در بازار‌های مالی همچون بورس به واسطه هیجانات در تصمیم‌گیری کمتر از ارزش واقعی خود معامله می‌شود، این شرایط را اشباع فروش (Oversold) می‌نامیم.
به زبان ساده سطوح اشباع فروش سطوحی هستند که با توجه به ارزندگی‌های بنیادی و تکنیکالی سهم انتظار داریم روند نزولی و اصلاحی نماد به پایان رسد اما اهالی بازار سرمایه به اشتباه در پوزیشن فروش قرار دارند و حاضر به خرید یا نگهداری سهم نیستند. در نتیجه سهم با فشار فروش قابل توجه‌ای روبه رو می‌شود.
اشباع فروش تنها مختص به بازار بورس نیست و بررسی اشباع فروش در فارکس نیز کاربرد دارد.
تفاوت اشباع خرید و فروش چیست؟
اشباع خرید وضعیتی است که نماد مورد نظر بالاتر از ارزش واقعی خود معامله شود و با توجه به عدم وجود ریشه بنیادی و شرایط تکنیکالی، انتظار می‌رود روند قیمتی عوض شود و روند اصلاحی و نزولی شروع شود.
این درحالی است که اشباع فروش همان‌طور که در توضیح داده شد، هنگامی رخ می‌دهد که یک اوراق بهادار کمتر از ارزش واقعی خود معامله شود.
تشخیص سطوح اشباع فروش در بورس
بررسی و شناسایی نقاط اشباع فروش می‌تواند کمک غیر قابل انکاری به روند معاملاتی نماید. تحلیلگرانی که نقاط اشباع فروش را شناسایی کرده‌اند، هنگامی که اکثریت بازار تصمیم به فروش دارند با آگاهی در بهترین فرصت و با کم‌ترین قیمت، سهم را خریداری کرده و سود خوبی کسب می‌کنند.
تشخیص سطوح اشباع فروش به سهامداران خسته و کم صبر کمک می‌کند تا سهم ارزنده خود را با قیمتی پایین‌تر برای فروش نگذارند. بنابراین آموزش و یادگیری شناسایی نقاط اشباع فروش از اهمیت زیادی برخوردار است. برای تشخیص سطوح اشباع فروش در بورس میتوان از تحلیل بنیادی و تحلیل تکنیکال با کمک اندیکاتور استفاده نمود.
بهترین اندیکاتور تشخیص اشباع فروش
یکی از روش‌های شناسایی نقاطی که سهم در آن سطح ارزندگی دارد اما زیر قیمت واقعی معامله می‌شود، استفاده از تحلیل تکنیکال و بهره‌گیری از شاخص‌های آماری (اندیکاتورها) است.
اندیکاتورها این امکان را برای تحلیگران فراهم می‌کنند تا با تحلیل شرایط تکنیکالی نماد، ارزندگی آن سهم و روند قیمتی آینده را پیش‌بینی کنند. در نتیجه سیگنال خرید و ورود به سهم حتی در شرایط اشباع فروش نیز برای تحلیلگران محقق می‌شود. در ادامه به چگونگی شناسایی سطوح اشباع فروش با سه اندیکاتورRSI، استوکاستیک و اندیکاتور CCI خواهیم پرداخت.
اشباع فروش در اندیکاتور rsi
اندیکاتور RSI در بین دو سطح صفر و ١٠٠ در حال حرکت است. در این بین در یک سوم پایینی، عدد مهم 30 وجود دارد که سطح اشباع فروش را نشان می‌دهد.
هنگامی که اندیکاتور RSI از سطح 3٠ کمتر شود بدان معناست که هیجان در بازار وجود دارد و این نماد علی‌رغم ارزش ذاتی خود، در قیمتی بسیار پایین‌تر در حال معامله شدن است.
تحلیلگران تکنیکال با استفاده از اندیکاتور RSI این سطح را شناسایی و با توجه به دیگر ابزار‌های بازار مالی مانند تابلوخوانی و حجم معاملات به صورت پلهای دست به خرید می‌زنند و انتظار رشد را دارند.
اشباع فروش در اندیکاتور استوکاستیک (stochastic)
اندیکاتور استوکاستیک می‌تواند ابزار بسیار سودمندی برای تشخیص ارزندگی و وضعیت نماد مورد نظر باشد. در این اندیکاتور سطح 20 و پایین‌تر را سطح اشباع فروش می‌گوییم.
قیمت بعد از وارد شدن به این ناحیه در این اندیکاتور سیگنال خرید صادر کرده و میتوان انتظار شروع روند صعودی را داشت. البته اقدام به خرید درست پس از رسیدن اندیکاتور استوکاستیک به عدد 20 انتخاب هوشمندی نیست و باید به دیگر فاکتو‌های تکنیکال نیز توجه شود تا تصمیم گرفته شده کم ریسک‌تر باشد.
اشباع فروش در اندیکاتور CCI
زمانی که بازار در یک محدوده خاص نوسان می‌کند، بهترین فرصت برای استفاده از شاخص CCI جهت تشخیص اشباع فروش است.
در یک بازار خنثی و بدون روند، زمانی که مقدار اندیکاتور CCI زیر منفی 100 قرار داشته باشد، اصطلاحا اشباع فروش رخ داده است. پس انتظار داریم پس از این اتفاق شاهد یک روند صعودی در قیمت باشیم.
فیلترنویسی برای تشخیص اشباع فروش
همان‌طور که تا الان متوجه شدید، شناسایی نقاط اشباع فروش در صدور سیگنال‌های خرید و ورود به سهم، اهمیت غیرقابل انکاری دارد.
یکی از ابزار‌های مالی هوشمند جهت تحلیل و دریافت این سیگنال‌ها فیلترنویسی است. در ادامه دو فیلتر برای تشخیص نقاط اشباع فروش معرفی شده‌اند:
فیلترنویسی اشباع فروش در rsi
true==function()
{
var CalculateRSI =function(period){
var len=20;
for (var i = 0; i < len ; i++) { var rec=[ih][len-1-i]; var change=rec.PClosing-rec.PriceYesterday; if (change> 0) {
rec.gain=change;
rec.loss=0;
}
else
{
rec.gain=0;
rec.loss=-change;
}
}
// Calculate first "average gain" and "average loss"
var gainSum=0;
var lossSum=0;
for (var i = 0; i < period; i++) {
var rec=[ih][len-1-i];
gainSum += rec.gain;
lossSum += rec.loss;
}
var averageGain=gainSum /period;
var averageLoss=lossSum / period;
// Calculate subsequent "average gain" and "average loss" values
for (var i = period + 1; i < len; i++) {
var rec=[ih][len-1-i];
averageGain=(averageGain* (period - 1) + rec.gain) / period;
averageLoss=(averageLoss* (period - 1) + rec. loss)/ period;
rec.averageGain=averageGain;
rec.averageLoss=averageLoss;
}
// Calculate RSI
var RS = 0; // Relative strength
var RSIndex = 0; // Relative strength index
for (var i = period + 1; i < len; i++) { var rec=[ih][len-1-i]; RS = rec.averageGain/ rec.averageLoss; RSIndex = 100 - 100 / (1 + RS); rec.rsi=RSIndex; } }; if(typeof [ih][0].rsi=="undefined") CalculateRSI(14); (cfield0)=Math.floor([ih][0].rsi); if( [ih][0].rsi>80 || [ih][0].rsi<20)
return true;
else
return false;
}()
فیلترنویسی اشباع فروش با استفاده اندیکاتور استوکاستیک
function(period){
var max = [ih][0].PriceMax;
var min = [ih][0].PriceMin;
for (var ipos = 0; ipos < period; ipos++) { if (max < [ih][ipos].PriceMax) max = [ih][ipos].PriceMax; } for (var ipos = 0; ipos < period; ipos++) { if (min > [ih][ipos].PriceMin) min = [ih][ipos].PriceMin; }
K = ((((pc)-min) / (max – min)) * 100);
D=(K +((([ih][0].PClosing-min)/(max – min))۱۰۰)+((([ih][1].PClosing-min)/(max-min))۱۰۰))/۳;
return [K,D];
تشخیص اشباع فروش از طریق تحلیل بنیادی
یکی دیگر از راه‌های شناسایی نقاط اشباع فروش بررسی بنیاد سهم است. در این تحلیل که به آن تحلیل فاندامنتال هم می‌گویند نسبت قیمت به درآمد مهم است.
اگر P/E سهامی از میانگین P/E صنعت کمتر شود یا به زیر مینیمم تاریخی سهم برسد، آنگاه میتوان ادعا کرد نماد مورد نظر به نقطه اشباع فروش رسیده است.
مثلا فرض کنید P/E سهمی در طول بازه‌ای مشخص بین 20 تا 30 بوده است و بعد از مدتی این نسبت به 15 رسیده است. بعد از بررسی‌های مجدد و دقیق اگر هم‌چنان بتوان از قدرت شرکت اطمینان ایجاد کرد، این موقعیت موجب می‌شود به این سهم به چشم یک گزینه مطلوب نگاه کنیم که پایین‌تر از ارزش ذاتی خود می‌باشد. البته همان‌طور که بالاتر بیان شد اقدام به خرید درست پس از رخ دادن این اتفاق تصمیم هوشمندی نیست و باید به دیگر فاکتو‌های تکنیکال نیز توجه شود تا تصمیم گرفته شده کم ریسک‌تر باشد.
جمع‌بندی
شناسایی نقاط اشباع فروش از پرکاربردترین ابزار‌ها در تحلیل تکنیکال است که تحلیلگران برای تشخیص نقاط مناسب برای ورود و حتی خطوط حمایتی از آن استفاده می‌کنند.
اشباع فروش به طور خلاصه هنگامی رخ می‌دهد که یک اوراق بهادار کمتر از ارزش واقعی خود معامله شود. برای شناسایی این نقاط میتوان از تحلیل تکنیکال یا بنیادی بهره گرفت.
به منظور آشنایی بیشتر با الگوها و اندیکاتورها در تحلیل تکنیکال، می‌توانید مقالات موجود در سایت کارگزاری بیدار را مطالعه بفرمایید.
