بورس یکی از مهمترین اجزای سیستم مالی یک کشور است و شرکت‌ها به وسیله آن می‌توانند اوراق بهادار خود را به فروش برسانند. همچنین مردم با هدف کسب سود در این بازار سرمایه‌گذاری می‌کنند. بازار بورس دارای دو بازار است که عملکرد متفاوتی با یکدیگر دارند. این دو بازار شامل بازار اولیه و ثانویه می‌شود که در این مقاله به تعریف و همچنین بیان تفاوت‌های آنها می‌پردازیم.
بازار اولیه بورس چیست؟
بازار اولیه، بازاری است که در آن انواع سهام، بدهی و اوراق بهادار برای اولین بار در یک فرآیند جمع‌آوری سرمایه بلندمدت فروخته می‌شود.
این بازار با صدور سهام جدید سروکار دارد؛ بنابراین به آن بازار اولیه صدور سهام نیز گفته می‌شود. وقتی سهمی برای اولین بار به بازار عرضه می‌شود، در بازار اولیه به آن رسیدگی می‌شود.
در بازارهای اولیه، وام‌گیرندگان اوراق بهادار را برای مدت زمان طولانی معامله می‌کنند؛ بنابراین بازار اولیه سبب تسهیل شکل‌گیری سرمایه می‌شود.
بازار ثانویه چیست؟
بازار ثانویه عبارت است از بازاری که اوراق بهادار پس از انتشار در آن معامله می‌شوند. به عبارت دیگر اوراق بهاداری که از بازار اولیه عبور کرده‌اند، دیگر در بازار ثانویه معامله می‌شوند.
فروش ثانویه اوراق بهادار به این معنی است که اوراق برای اولین بار در بازار اولیه دادوستد شده است. سهام و اوراقی که در بازار اولیه معامله شده‌اند، مجدداً در بازار ثانویه مورد معامله قرار می‌گیرند.
در حالت کلی، بازار ثانویه بورس بازاری مداوم و منظم برای خرید و فروش انواع اوراق بهادار است. با توجه به مکانیسم‌های موجود قیمت‌گذاری، قیمت هر سهم مشخص می‌شود و در بازار ثانویه به طور منظم داد و ستد می‌شود.
این بازار شامل کلیه شرکت های بورسی است که توسط دولت به رسمیت شناخته شده است. اصلی‌ترین هدف بازار ثانویه ایجاد نقدینگی در بازار و جامعه است.
نقدینگی به معنای تبدیل اوراق بهادار به پول نقد است، در واقع هر زمانی که نیاز به پول نقد داشتید می‌توانید در بازار ثانویه اوراق خود را بفروشید و هر زمانی که پول مازادی داشتید می‌توانید این پول را در بازار بورس سرمایه گذاری و اوراق بهادار را خریداری کنید.
روندهای خاصی برای خرید اوراق بهادار در زمان رکود بازار وجود دارد، به‌این‌ترتیب در زمان صعود بازار می‌توان سهام را فروخت و سود بیشتری کسب کرد؛ بنابراین تعادل ایجاد شده در بازار ثانویه منجر به ایجاد نقدینگی خوبی در بازار می‌شود.
تفاوت بازار اولیه و ثانویه
عرضه اولیه در بازار اولیه و عرضه دوباره در بازار ثانویه: در بازار اولیه، اوراق بهادار به صورت اولیه عرضه می‌شوند، در حالی که در بازار ثانویه بورس، اوراق بهاداری که قبلاً عرضه شده‌اند به فروش می‌رسند.
منبع تأمین سرمایه: در بازار اولیه، شرکت‌ها سرمایه نقدی جذب می‌کنند تا بتوانند کسب و کار خود را توسعه دهند. در بازار ثانویه، سرمایه‌گذاران به عنوان فروشندگان اوراق بهادار و اشخاص خریدار این اوراق عمل می‌کنند و سرمایه به دست مالکین قبلی اوراق بهادار می‌رسد.
قیمت‌گذاری: در بازار اولیه، قیمت اوراق بهادار توسط شرکت عرضه‌کننده تعیین می‌شود و معمولاً از طریق مذاکرات با بانک‌ها و سرمایه‌گذاران انجام می‌شود. در بازار ثانویه، قیمت‌ها توسط تقاضا و عرضه تعیین می‌شوند و به صورت مداوم در طول روز تغییر می‌کنند.
در کل، بازار اولیه و بازار ثانویه هر دو نقش مهمی در عملکرد بورس و اقتصاد دارند و به شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران امکان می‌دهند تا بهره‌ورتر از اوراق بهادار استفاده کنند و به توسعه اقتصاد کمک کنند.
جمع بندی
بورس دارای دو بازار اولیه و ثانویه است. اوراق بهادار شرکت‌هایی که در بورس اوراق بهادار پذیرفته شده‌اند برای نخستین بار در بازار اولیه به فروش می‌رسند. از این پس این اوراق به جهت ایجاد نقدینگی، در بازار دوم یا ثانویه معامله می‌شوند.
در این مقاله به تعریف معاملات اولیه و معاملات ثانویه چیست، پاسخ دادیم و همچنین به بیان تفاوت آنها پرداختیم.