الگوهای تحلیل تکنیکال در بورس، همیشه مورد توجه تحلیلگران بازار بوده و از آن برای استراتژی معاملاتی خود استفاده می‌کنند و در خرید و فروش سهام با استفاده از این الگوها می‌توانند درک درستی از وضعیت سهم و حرکت آن به دست بیاورند. الگوی خرچنگ از مهم‌ترین الگوهای هارمونیک موجود در تحلیل تکنیکال می‌باشد که در تمامی بازارهای مالی کاربرد گسترده‌ای دارد و می‌توان بر اساس داده‌های آن، موقعیت مناسبی برای ورود و خروج انواع سهام در بازار بورس، اتخاذ کرد.
در این مقاله به بررسی ساختار الگوی خرچنگ می‌پردازیم و نحوه معامله بر اساس این الگو را آموزش خواهیم داد.
الگوی هارمونیک خرچنگ چیست؟
الگوی خرچنگ جزو الگوهای بازگشتی تحلیل تکنیکال محسوب می‌شود و از اعداد و درصدهای فیبوناچی برای تحلیل نمودار استفاده می‌کند.
این الگو با استفاده از نسبت‌های فیبوناچی می‌تواند نواحی مناسب برای بازگشت قیمت در نمودار را پیش‌بینی کند. ساختار الگوی خرچنگ به گونه‌ای است که می‌تواند به دو شکل صعودی و نزولی در نمودار دیده شود.
بر اساس این ساختار می‌توان نقاطی که در آن‌ها تغییر جهت حرکت قیمتی رخ می‌دهد را تشخیص داد تا در معاملات خود مد نظر قرار دهیم. ساختار این الگو به صورت شکل زیر در نمودار مشاهده می‌شود. اما برای درک بهتر از نحوه عملکرد الگوی خرچنگ بهتر است تا با انواع الگوی هارمونیک خرچنگ آشنا شویم.
انواع الگوی خرچنگ
الگوی خرچنگ با توجه به ساختار خود به دو شکل صعودی و نزولی تقسیم می‌شود. خرچنگ صعودی با نماد M و خرچنگ نزولی با نماد W در تحلیل تکنیکال مشخص می‌گردد. به طور کلی الگوی خرچنگ صعودی می‌تواند نشان از رشد قیمتی سهم و در مقابل الگوی خرچنگ نزولی نشان از افت قیمتی سهم در نمودار باشد.
تغییر جهت حرکت قیمت سهم بستگی کامل به موقعیت قرار گیری قیمت در نمودار دارد که با بررسی صعودی یا نزولی بودن این الگو می‌توانیم جهت بازگشت قیمت را تشخیص دهیم.
الگوی خرچنگ صعودی
در این الگو همان‌طور که تا حدی اشاره کردیم، در انتهای الگو، قیمت سهم با رشد نسبی همراه خواهد بود و به روند صعودی تبدیل خواهد شد. ساختار الگوی خرچنگ صعودی به گونه‌ای است که معمولاً با روند صعودی سهم آغاز می‌شود و پس از یک اصلاح قیمتی دوباره سهم شروع به حرکت صعودی می‌کند و در ادامه در صورت اصلاح عمیق تر، در جایی از نمودار تغییر جهت می‌دهد و دوباره تا هدف قیمتی خود، صعود می‌کند. می‌توان گفت در این الگو، اصلاح‌های قیمتی نقش تعیین کننده ای در معاملات ما خواهند داشت و وظیفه این الگو اینست که با نسبت‌های فیبوناچی، نقاطی را برای ورود به سهم و همچنین خروج از سهم مشخص نماید تا در انتهای اصلاح خرید خود را انجام دهیم. در الگوی خرچنگ صعودی، اگر خطوط حرکتی قیمت در نمودار را توسط خط به هم وصل کنیم، شبیه حرف M در نمودار دیده می‌شود.
الگوی خرچنگ نزولی
این الگو نیز همان‌طور که تا حدودی مشخص است، در انتهای الگو، قیمت سهم با افت همراه خواهد شد و روند نزولی قدرتمندی در نمودار سهم اتفاق می‌افتد. ساختار این الگو به گونه‌ای است که معمولاً با اصلاح قیمتی در روندی نزولی آغاز می‌شود و با چند افت و خیز در حرکت نموداری خود به نقطه ای از سقف نمودار می‌رسد که در آن نقطه به سمت پایین تغییر جهت می‌دهد و افت قیمتی شدیدی را به همراه خواهد داشت. الگوی خرچنگ نزولی نیز با نسبت‌های فیبوناچی، نقاطی را که احتمال تغییر جهت حرکت سهم می‌رود را مشخص می‌کند تا سهامداران برای خروج از سهم در سقف نمودار اقدام کنند. در الگوی خرچنگ نزولی، اگر خطوط حرکتی قیمت در نمودار را توسط خط به هم وصل کنیم، شبیه حرف W در نمودار دیده می‌شود.
آموزش معامله با الگوی خرچنگ
در نحوه انجام معامله با استفاده از الگوی خرچنگ، پارامترهایی مثل زمان پایان اصلاح و نقطه رسیدن به سقف نمودار حائز اهمیت می‌باشند. به طور معمول زمانی که نمودار به نزدیکی پایان اصلاح خود نزدیک می‌شود، بهترین زمان برای خرید و هنگامی که به سقف قیمت نزدیک می‌شود، بهترین زمان برای فروش سهم در نظر گرفته می‌شود. در الگوی خرچنگ همان‌طور که ساختار آن را بررسی کردیم، زمان پایان اصلاح قیمت و همچنین زمان رسیدن به سقف قیمت توسط نسبت‌های فیبوناچی اندازه‌گیری می‌شود و با توجه به ترازهای آن می‌توان پایان اصلاح را در امواج نمودار تخمین زد و در صورت رسیدن به آن نسبت، موقعیت خرید را برای سهم یا دارایی خود انتخاب کنید.
حد سود و ضرر در الگوی خرچنگ
برای انجام هر معامله‌ای در بازار بورس بهتر است برای سهم خود یک حد سود و یک حد ضرر تعریف کنید.
زمانی که با استفاده از الگوی خرچنگ موقعیت خرید را انتخاب می‌کنید، به اندازه خط بین ناحیه خرید تا سقف قبلی نمودار که از آنجا اصلاح آغاز شده است، حد سود تعیین کنید تا در صورت رسیدن به آن نقطه، با حفظ سود مناسب از سهم خارج شوید یا بخشی از سهام خود را به فروش برسانید.
حد ضرر در الگوی خرچنگ صعودی، زمانی است که در ناحیه حمایت سهم، خرید خود را انجام داده‌اید اما سهم به جای صعودی، دوباره افت می‌کند و حمایت خود را به سمت پایین می‌شکند. در این صورت 5% الی 10% پایین‌تر از نقطه خرید، حد ضرر را تعیین می‌کنید تا در صورت رسیدن به آن نقطه از سهم خارج شوید تا متحمل ضرر بیشتری نشوید.
زمانی که قیمت سهم به سقف قیمتی خود می‌رسد و الگوی خرچنگ نزولی تشکیل شده است هر لحظه نشانه‌ای از افت سهم دیده شود، بهتر است از سهم خود خارج شوید چرا که به احتمال زیاد تا نسبت 8/61 فیبوناچی افت قیمتی خواهید داشت. در بعضی مواقع به اندازه خط صعود قبلی، قیمت سهام افت می‌کند. در این حالت هر نشانه‌ای از شکست حمایت‌های قبلی نمودار می‌تواند گزینه‌ای برای فروش سهم به حساب بیاید.
رسم الگوی خرچنگ در پلتفرم معاملاتی اکسیر بیدار
- گزینه مشخص شده در کادر بنفش را انتخاب کنید.
- گزینه XABCD را انتخاب کنید و طبق نسبت‌های ریاضی گفته شده، الگوی خرچنگ را رسم کنید.
پیدا کردن و محاسبه نسبت‌های فیبوناچی در نمودار کاری خسته کننده به نظر می‌رسد. از همین رو با درنظرگرفتن سقف‌های نمودار و نیز کف‌های نمودار می‌توان الگوی هارمونیک خرچنگ را ترسیم کرد.
برای رسم الگوی خرچنگ، کف نمودار و سقف آن اهمیت خاصی پیدا می‌کند. در رسم الگوی خرچنگ صعودی، پیدا کردن کف نمودار برای شروع رسم الگو بسیار مهم است. همواره بعد از کف قیمت، یک حرکت صعودی تا مقاومت سهم شکل می‌گیرد.
فاصله این کف تا سقف با استفاده از رسم خط مشخص می‌شود. همین طور بعد از رسیدن به مقاومت یک موج اصلاحی در سهم اتفاق می‌افتد که باعث می‌شود تا قیمت افت داشته باشد. این موج خط کوتاه تری نسبت به روند اولیه خواهد داشت.
این فاصله را نیز می‌توان به کمک رسم خط در نمودار مشخص کرد. مجموعه این حرکت‌ها در نمودار تشکیل الگویی می‌دهد که به شکل M انگلیسی مشاهده می‌شود. در این الگو، دورترین نقطه در انتهای حرکت آخر دیده می‌شود که افت نهایی قیمت در آن خط صورت می‌گیرد.
برای رسم الگوی خرچنگ نزولی نیز، سقف قیمتی اهمیت دارد. برای شروع رسم از سقف نمودار کمک می‌گیریم و خطی را رسم می‌کنیم که از سقف به سمت کف نمودار در حرکت بوده است.
همین طور بعد از برخورد به کف، سهم دوباره تا حدی شروع به رشد می‌کند موج دوم طبیعتاً کوتاه‌تر از خط اول خواهد بود و بعد دوباره نمودار قیمتی وارد فاز اصلاحی می‌شود تا اینکه در جایی رشد قدرتمندی را آغاز می‌کند. مجموعه این حرکت‌ها در نمودار تشکیل الگویی می‌دهد که به شکل W انگلیسی مشاهده می‌شود. در این الگو، آخرین حرکت قیمتی، بلندترین خط را شامل می‌شود که هدف الگو محسوب خواهد شد.
نکات معاملاتی الگوی خرچنگ
همواره در تشخیص الگوی خرچنگ، ابتدا از قدرت روند و تغییر جهت آن در نمودار مطمئن شوید، سپس برای خرید یا فروش اقدام کنید.
با نزدیک شدن به سقف قیمتی بخشی از سود خود را از سهم خارج کنید تا ریسک کمتری برای روند بعدی سهم داشته باشید.
تعیین هدف قیمتی معمولاً طبق حرکت اول الگو سنجیده می‌شود و نسبت 8/161 فیبوناچی آن خط، می‌تواند به عنوان هدف تعیین شود و با رسیدن به آن نقطه از سهم خارج می‌شوید.
از اندیکاتورهای دیگر تحلیل تکنیکال مثل اندیکاتورهای روند، می‌توان برای اعتبار بیشتر تحلیل خود استفاده کرد تا نتیجه مطلوبی بگیرید.
الگوی خرچنگ عمیق (Deep Crab(
در ساختار الگوی خرچنگ معمولی، موج دوم حرکت آن تا تراز نزدیک به 2/38 نسبت به روند اولیه ادامه پیدا می‌کند که معمولاً آن را نقطه B الگو می‌نامند. اما اگر این نقطه نسبت به خط اولیه، عمق بیشتری داشته باشد یعنی در ترازهای بالاتر فیبوناچی شکل بگیرد یا تا نزدیکی‌های سقف قبلی پیش برود، الگوی خرچنگ عمیق شکل خواهد گرفت. این الگو به طور معمول به ندرت اتفاق می‌افتد اما توجه به آن می‌تواند در روند معامله‌گری نقش مؤثری داشته باشد.
تفاوت الگوی خرچنگ و الگوی پروانه
با وجود شباهت‌های ظاهری بین دو الگوی خرچنگ و الگوی پروانه، این دو الگو تفاوت‌هایی نیز دارند. اصلی‌ترین تفاوت بین این دو الگو، در نسبت ترازهای فیبوناچی آن‌هاست. در الگوی خرچنگ همان‌طور که اشاره کردیم هدف نهایی الگو بر اساس تراز 8/161 نسبت به روند اولیه محاسبه می‌شود در صورتی که در الگوی پروانه این تراز عدد 2/127 می‌باشد.
همچنین در الگوی خرچنگ موج اصلاحی تا تراز 2/38 و 8/61 فیبوناچی اتفاق می‌افتد در حالی که در الگوی پروانه این اصلاح در تراز 6/78 از موج اول شکل می‌گیرد.
جمع‌بندی
الگوی خرچنگ در تحلیل تکنیکال از کاربردی‌ترین الگوها برای معامله در بورس به شمار می‌رود که طبق آن می‌توان خرید و فروش مطمئنی در بازار بورس داشت. مشاهده این الگو در نمودار، به درک ما از روند حرکتی سهام مختلف کمک بسیار مؤثری می‌کند و طبق ساختار آن، موقعیت‌های مناسبی برای ورود به سهم و خروج از آن انتخاب می‌کنیم. در این مقاله به بررسی ساختار کلی الگوی خرچنگ و نحوه معامله با استفاده از این الگو را بیان کردیم و نکات معاملاتی آن و ترسیم صحیح الگو را شرح دادیم.
استفاده درست از الگوهای تحلیل تکنیکال نیاز به آموزش بورس و کسب تجربه دارد که در این راستا، کارگزاری بیدار خدمات آموزشی خود را به علاقه‌مندان این حوزه ارائه می‌دهد.
