در بازار بورس از تحلیل تکنیکال برای تشخیص نقاط ورود و خروج و همین طور شناسایی نواحی اشباع خرید و فروش استفاده میشود. تحلیل تکنیکال ابزارهای مختلفی دارد که یکی از مهمترین و پرکاربردترین آنها اسیلاتورها (نوسانسازها) هستند.
حال در پاسخ به سوال اینکه نوسان ساز چیست، باید بگوییم که اسیلاتورها (نوسان سازها) به مجموعهای از اندیکاتورها گفته میشود که کاربرد اصلیشان، سنجش و اندازهگیری هیجان فروشندگان و خریداران در انجام معامله است. در راستای همین سنجش است که اسیلاتورها نواحی اشباع خرید و فروش را مشخص میکنند. در این مقاله به معرفی انواع اسیلاتورها میپردازیم با ما همراه باشید.
اسیلاتور oscillator چیست؟
اسیلاتورها که در ایران با نامهای نوسان ساز یا ارتعاش سنج هم شناخته میشوند، یکی از ابزارهای تحلیل تکنیکال هستند که از دادههای قیمتی فرمول سازی شده حاصل میشوند.
اسیلاتورها (نوسان سازها) در بین محدوده نوسانی حد بالا و حد پایین حرکت میکنند و با بررسی نوسانات آن سهم، مومنتوم قیمت و میزان هیجانی بازار و سهامداران را میسنجند و خروجی این بررسی را در قالب عدد یا نمودار در پایین چارت تحلیل تکنیکال به شما نشان میدهد.
استفاده از اسیلاتورها در بازارهای رنج و بدون روند برای افرادی که دید سرمایه گذاری کوتاه مدت دارند، بهترین اثربخشی و نتیجه را به همراه دارد.
فرق اسیلاتور و اندیکاتور
با وجود اینکه اسیلاتورها (نوسان سازها) زیرمجموعه اندیکاتورها هستند اما تفاوتهای قابل توجهای بین این ۲ ابزار تحلیل تکنیکال وجود دارد. در ادامه به چند تفاوت اندیکاتور و اسیلاتور میپردازیم:
1- نحوه قرار گرفتن در نمودار قیمت
از تفاوتهای بسیار آشکار اسیلاتور و اندیکاتور میتوان به نحوه قرار گرفتن در نمودار قیمت اشاره کرد که به صورت پیش فرض اسیلاتورها (نوسان سازها) در یک لایهی جداگانه در پایین کندلهای قیمتی قابل رویت هستند.
این در حالی است که اندیکاتورها معمولاً در پسزمینه نمودار قیمت قرار میگیرند. بنابراین اولین تفاوتی که با یک نگاه قابل تشخیص است مکان قرارگیری این ۲ ابزار است.
2- نواحی اشباع خرید و فروش
در اسیلاتورها محدوده نوسانی وجود دارد که از آن به عنوان نواحی اشباع خرید و فروش یاد میشود. نواحی اشباع خرید و فروش که توسط اسیلاتورها مشخص میشود، هیجان کاذب خریداران در خرید و همین طور ترس فروشندگان و فروش سهم در حمایتهای مهم را نمایان میسازد. بنابراین دومین تفاوت اندیکاتورها و اسیلاتورها وجود این قابلیت مهم میباشد.
3- واگرایی
یکی از قابل اعتمادترین سیگنالهای خرید و فروش در بازار بورس، واگرایی است. این سیگنال آنقدر مهم و قابل اعتماد است که میتوانید این ساختار نموداری را به عنوان استراتژی معاملاتی اتخاذ کنید و طبق آن عمل کنید. تفاوت سوم اندیکاتورها و اسیلاتورها، در وجود این ساختار و قابلیت است؛ چرا که تشکیل واگرایی صرفاً با مقایسه قیمت و اسیلاتورهای پرکاربردی همچون مکدی، استوکاستیک و RSI قابل تشخیص است.
پرکاربردترین اسیلاتورها
تعداد اسیلاتورهای مختلف مورد استفاده در بازار بورس ایران کم نیست. انتخاب یک اسیلاتور از میان تعداد زیادی از آنها، به استراتژیهای معاملاتی شما بستگی دارد. در ادامه به پرکاربردترین اسیلاتورها میپردازیم.
1- اسیلاتور مکدی (MACD)
یکی از مهمترین عضوهای اسیلاتورها که با قابلیت شناسایی مومنتوم و جهت روند بازار را دارد، مکدی یا میانگین متحرک همگرایی واگرایی (Moving Average Convergence Divergence) میباشد. تفاوت بین میانگینهای متحرک نمایی ۱۲ و ۲۶ و میانگین نمایی خط مکدی با دوره ۹ ، دو رکن اساسی اسیلاتور مکدی را تشکیل میدهند که به ترتیب با نامهای خط مکدی و خط سیگنال شناخته میشوند.
همچنین از اختلاف این ۲ خط، هیستوگرام مکدی حاصل میشود. با برخورد خط سیگنال و خط مکدی، سیگنالهای خرید و فروش صادر میشوند که با بررسی عوامل و نکات دیگر در تحلیل تکنیکال ارزش و اعتبار بیشتری نیز کسب میکنند.
2- اسیلاتور استوکاستیک (Stochastic)
استوکاستیک (Stochastic) یکی دیگر از پرکاربردترین اسیلاتورهای بازار بورس است که با سنجش مونتوم حرکت قیمت، ادامه روند را پیشبینی میکند.
استفاده از اسیلاتور استوکاستیک در بازار خنثی و اصلاحی برای تشخیص نقاط بازگشت روند بسیار موثر و مفید است. به همین جهت در بازار بورس به دفعات از این اسیلاتور استفاده میشود. اسیلاتور استوکاستیک بین بازهی ۰ تا ۱۰۰ نوسان میکند.
3- اندیکاتور RSI
یکی از ابزارهای تحلیل تکنیکال برای تشخیص جهت و قدرت روند و تعیین نقاط بازگشتی بازار، اسیلاتور شاخص قدرت نسبی (Relative Strength Index) یا به اختصار RSI است.
Rsi همواره یکی از قدرتمندترین اسیلاتورهای تکنیکالی و مورد توجه بسیاری از تحلیلگران تکنیکال بازار بوده است. همانند استوکاستیک، اسیلاتور RSI نیز در یک بازه ۰ تا ۱۰۰ نوسان میکند و محدودهی ۷۰ تا ۱۰۰ و ۰ تا ۳۰ به ترتیب نواحی اشباع خرید و فروش را نشان میدهند. پیش از این در مقاله «آموزش اندیکاتور RSI در تحلیل تکنیکال» در خصوص این اندیکاتور توضیح دادهایم.
اسیلاتور بهتر است یا اندیکاتور؟
سوالی که ممکن است ذهن بسیاری را درگیر کند این است که از میان این ۲ ابزار شناخته شده در تحلیل تکنیکال، کدام یک از دیگری برتری دارد یا دقیقتر است؟
برای پاسخ به این سوال باید گفت که اسیلاتور و اندیکاتور هر ۲ به عنوان یک ابزار تأیید به کار میرود و باید از تصمیمگیری فقط بر مبنای اسیلاتور و اندیکاتور اجتناب کنید. به یاد داشته باشید که نمیتوان اسیلاتورها و اندیکاتورها را به صورت کیفی مقایسه کرد و یکی را بر دیگری برتر دانست. برای تحلیلی دقیق و حساب شده باید از همه ابزارهای تحلیل تکنیکال و فاندامنتال بهره ببرید.
جمعبندی
اسیلاتورها ابزارهای تحلیلی هستند که تحلیل نمودارها و دسترسی به آنها را آسان نمودهاند. اسیلاتورها به دلیل سهولت کاربری، زیبایی گرافیکی و سرعت تحلیل، در میان فعالان بازار بورس اوراق و بهادار از محبوبیت خاصی برخوردار هستند. اسیلاتورها نواحی اشباع خرید و اشباع فروش را تشخیص و به شما نشان میدهند.
با استفاده از دیگر ابزارهای تحلیل تکنیکال میتوانید تحلیل صورت گرفته با انواع اسیلاتورها را تایید و از صحت آن اطمینان بیشتری حاصل کنید.