استفاده شدن بیش از ۱۰۰ میلیون تن قیر در سراسر دنیا نشان از اهمیت این ماده خمیری مانند دارد. قیر یک ماده چسبنده و البته خمیری مانند بوده که به علت ویژگی چسبندگی که دارد از آن به منظور عایق کاری رطوبتی کمک گرفته می‌شود. این ماده هیدروکربنی با خرید و فروش در بازار جهانی توانسته است جایگاه ویژه‌ای را در میان بازار سرمایه ای بورس نیز پیدا کند. قیمت این ماده ارزشمند در بورس کالا براساس عرضه و تقاضا مشخص شده و در دو رینگ داخلی و خارجی به فروش می‌رسد. قصد داریم در این مقاله به بررسی نحوه فروش قیر و قیمت قیر بورس کالا می‌پردازیم. با ما همراه باشید.
فروش قیر در بورس فراورده های نفتی
ایران با تولید حدود 6 میلیون تن قیر طی سال و صادرات چهار میلیون تن در جایگاه چهارم تولیدکنندگان و سومین صادق کنندگان بزرگ دنیا قرار دارد.
صادرات قیر در ایران به سایر کشورهای جهان تحت شرایط خاصی انجام می‌پذیرد به طور مثال یکی از قوانین موافقت با صادرات قیر در کشور، خرید از بورس کالا است. جالب است بدانید که صفر تا صد معاملات قیر، در بازار بورس انجام می‌گیرد.
در واقع صادر کننده موظف است مقدار قیری را که قرار است صادر کند، از بازار بورس کالای ایران خریداری کند. یک سری از مصرف کنندگان وکیوم باتوم هستند که وظیفه عرضه قیر را در بورس کالا ایران بر عهده گرفته اند.
قیمت قیر در بورس کالا
معاملات قیر در بورس بر اساس دلار صورت می‌گیرد به همین دلیل طبیعی است افزایش یا کاهش قیمت دلار بر قیمت قیر در تاثیر‌گذار باشد. قطعاً نوسانات قیمت دلار و همچنین اختلاف قیمتی که با ریال ایجاد می‌کند یکی از اصلی‌ترین عوامل تاثیر گذار بر قیمت قیر در بورس ایران است. از آنجایی که قیر یکی از مشتقات نفتی به حساب می‌آید، می‌توان از نوسانات قیمت نفت به عنوان یکی از عوامل موثر بر قیمت قیر نام برد. وکیوم باتوم ماده اصلی سازنده قیر است که قیمت آن متاثر از قیمت نفت خواهد بود به همین دلیل می‌توانیم بگوییم که قیمت نفت و قیمت قیر به تناسب همدیگر در حال پیشروی هستند.
چین، قطر، عمان، بنگلادش، عراق، ارمنستان، روسیه، پاکستان، هند و… از جمله کشورهای عمده واردکننده قیر از ایران هستند.
شروط صادرات قیر از ایران
- نخستین شرط صادرات قیر از ایران به دیگر نقاط جهان، خرید آن فقط از بورس کالا است.
- داشتن کارت بازرگانی الزامی است.
عرضه قیر در بورس
تمامی پالایشگاه‌هایی که در زمینه تولید وکیوم باتوم فعالیت می‌کنند، به منظور تهیه مواد اولیه مورد نیاز خود به خرید قیر نیاز خواهند داشت به همین دلیل می‌توان گفت که میزان عرضه قیر در بورس به میزان درخواست پالایشگاه‌ها برای تولید وکیوم باتوم نیز بستگی دارد.
همان طور که بالاتر گفته شد، صفر تا صد معاملات در بورس انجام می‌شود. با توجه به اینکه گاهی در اطلاعات به دست آمده در زمینه حجم کالاهایی گمرکی و نیز حجم عرضه قیر در بازار بورس اختلافاتی وجود دارد، می‌توان این اختلافات را به پیش فروش کالا در بورس تعمیم داد.
قیر در بورس کالا
به طور قطع به منظور ایجاد یک آینده روشن در هر صنعتی نیازمند یک سری اطلاعات پایه‌ای در رابطه صنعت و کالاهای مورد مطالعه خواهیم بود تا با تکیه بر این اطلاعات در نهایت بتوان به پیش بینی درستی در رابطه با آینده و نیز معاملات مهم در این مسیر رسید.
حال این مسئله را به صنعت قیر تعمیم می‌دهیم؛ جایی‌که اطلاعاتی در رابطه با حجم معاملاتی، قیمت محصول، نرخ عرضه و همچنین میزان تقاضای دیگر مشتریان می‌تواند در مجموع اطلاعات پایه‌ای را برای شرایط اقتصادی قیر در بورس کالا در اختیار ما قرار دهد.
حال یک نقطه مبهم در عرضه قیر در بورس کالا وجود دارد و آن هم این است که میزان وکیوم باتوم ارسالی برای کارخانه‌های تولید قیر دقیقاً مشخص نیست چرا که مقداری از این قیر ارسالی، برای مصارف دیگری مانند عایق‌های رطوبتی انجام می‌گیرد بنابراین نقطه‌های مبهمی در این میان به وجود می‌آید اما چاره چیست؟
با توجه به مسائلی که به آن‌ها پرداخته شد، برای عرضه قیر نیازمند یک بازار شفاف ملی مانند بورس کالا خواهیم بود که تمامی معاملات در آن بر پایه اطلاعات پایه‌ای و بدون هیچگونه ابهامی رخ می‌دهد. ذکر این نکته حائز اهمیت است؛ صادرات قیر در ایران تنها به واسطه بازار بورس کالا انجام می‌گیرد و در این میان صادرات گمرگی بدون مجوز بورس کالا، نقشی نخواهد داشت.
قیمت قیر در بورس فرآورده‌های نفتی
قیمت خرید قیر در بورس‌های نفتی ایران و همچنین پیدا کردن مراکز عرضه این کالا به عنوان کالایی در مصرف از اقداماتی است که به منظور خرید قیر باید انجام گیرد. همانطور که پیش از این نیز بیان کردیم به منظور تهیه قیر، از وکیوم باتوم استفاده می‌شود به عبارت دیگر مواد اولیه تولید قیر، وکیوم باتوم است بنابراین می‌توان گفت که قطعاً قیمت نهایی قیر در بورس فرآورده‌های نفتی بستگی به قیمت مواد اولیه آن دارد.
با توجه به اینکه در هفته به تعداد دو بار قیمت وکیوم باتوم اعلام می‌گردد، می‌توان گفت که بر حسب این قیمت اعلام شده می‌توان به محاسبه قیمت قیر در بورس فرآورده‌های نفتی پرداخت. از دیگر عوامل تاثیر گذار بر قیمت قیر در بورس می‌توان به نرخ ارز، قیمت جهانی نفت، قیمت جهانی قیر، قیمت دلار و… اشاره کرد.
قیمت قیر در بورس به چه عواملی بستگی دارد؟
همانطور که گفتیم قیر یکی از فرآورده‌های نفتی به شمار می‌رود به همین دلیل نوسانات قیمت نفت بر نرخ قیر در بورس تأثیرگذار خواهد بود به طوری که گاهی با تغییر شرایط فصلی و افزایش تقاضا برای استفاده از نفت، نرخ قیر در بورس نیز دچار نوسان می‌شود.
گاهی شرایط قیمتی در بازار بورس به گونه‌ای رقم می‌خورد که عرضه کنندگان مواد اولیه‌ای مانند وکیوم باتوم با مشکل نوسانات نرخ کالا مواجهه می‌شوند که این موضوع می‌تواند تا حدود زیادی شرایط عرضه و تقاضای مشتری را دچار تغییر کند اما چه راه‌حلی برای این موضوع اندیشیده شده است؟
به منظور رسیدن به ثبات قیمتی و همچنین حاکم شدن آرامش بر بازار بورس، اقدام به اعلام قیمت نفت به صورت هفتگی شد که به دنبال آن عرضه کنندگان قیر و همچنین خریداران آن برای مدت یک هفته‌ای تکلیف روشنی دارند.
معمولاً نرخ‌های که در اول هفته یا آخر هفته اعلام می‌شود، روند بازار را برای هفته آینده مشخص می‌کند و به همین دلیل نرخ قیر در بورس نیز به ثبات بیشتری می‌رسد. عدم عرضه قیر به عنوان یکی از مهم‌ترین فرآورده‌های نفتی در بازار بورس موجب از دست رفتن رونق بازار هرچند برای مدت زمان کوتاهی می‌شود.
در مقابل در صورتی که میزان عرضه و تقاضای وکیوم باتوم که یکی از مواد اولیه تولید قیر به حساب می‌آید، بالا باشد عرضه‌کنندگان قیر الزامی برای عرضه کالای خود در بورس نخواهند داشت.
قیمت روز قیر در بورس کالا
انواع قیر با نام‌های تجاری مختلف مانند؛ قیر ۶۰-۷۰، قیر pG ۶۴۲۲، قیر امولسیون GRS1، قیر PG7010 و… توسط تولید کننده‌های مختلف تولید شده و در بازار بورس کالای ایران عرضه می‌شود. انواع قیرهای موجود بر اساس فرمول ساخت دارای کاربردهای مختلفی هستند که در این میان قطعاً قیمت روز قیر در بورس برای هر کدام از آن‌ها متفاوت خواهد بود.
قیمت هر تن قیر در بورس کالا براساس قیمت پایه، مقدار پایه، نوع بسته بندی، نوع تسویه، نوع قرارداد، تاریخ تحویل، حداکثر افزایش عرضه، حداقل خرید، تولید کننده و… همگی از عواملی هستند که به منظور خرید قیر در تالار فرآورده‌های نفتی بورس با آن‌ها مواجه خواهید شد. جهت مشاهده اطلاعات عرضه قیر به سایت بورس کالا به نشانی ime.co.ir مراجعه کنید.
چگونه از بورس قیر بخریم؟
بورس کالا قیر یکی از زیر مجموعه‌های بازار فیزیکی است که متقاضیان برای خرید و فروش در این بازار باید کد معاملاتی بورس کالا را دریافت کنند.
جهت دریافت کد بورس کالا می‌توانید به سایت کارگزاری بورس کالا به نشانی ebidar.ebgo.ir مراجعه کنید و ثبت نام کنید. متقاضیان پس از ثبت‌نام باید یک حساب وکالتی به کارگزاری معرفی کنند. پس از آن کد معاملاتی و رمز عبور برایشان پیامک می‌شود.
چند روز قبل از عرضه قیر، اطلاعیه عرضه منتشر می‌شود و متقاضایان که قصد خرید دارند تا یک روز قبل از عرضه می‌توانند حداقل مبلغ اعلام شده را به حساب خود واریز و سفارش خود را در پنل کارگزاری ثبت کنند.
در روز عرضه، معامله توسط معامله‌گران کارگزاری بیدار صورت می‌گیرد. سپس خریداران تا سه روزکاری فرصت دارند تا مبلغ باقی مانده خرید خود را تسویه کنند. چنانچه خریدار نتواند مابقی مبلغ خرید خود را پرداخت کند، تا سه روز کاری با جریمه روزانه 0.0025 ارزش قرارداد، فرصت دارد تا تسویه را انجام دهد.
پس از گذشت زمان مشخص شده، معامله فسخ می‌شود و خریدار مشمول جریمه به ارزش 5 درصد ارزش قرارداد به علاوه دو سر کارمزد خرید و فروش می‌گردد.