هر سهمی که در بورس معامله می‌شود با گذشت زمان، تشکیل نمودار قیمتی می‌دهد. این نمودار مورد تحلیل قرار می‌گیرد تا معامله‌گران بتوانند با دقت و ارزیابی بهتر، در مورد خرید یا فروش سهام تصمیم‌گیری کنند.
در تحلیل نمودار، امکان دارد که نمودار سهم داخل کانالی قرار گرفته باشد که برای تحلیلگران و روند بعدی سهام بسیار مهم است. رسم کانال در بورس یکی از ویژگی‌های اساسی در تحلیل تکنیکال سهام به شمار می‌رود و طبق آن می‌توان داده‌های موثری را در مورد وضعیت سهام دریافت کرد. در این مقاله سعی بر این است که به طور کامل رسم کانال در بورس را آموزش دهیم.
الگوی کانال در تحلیل تکنیکال چیست؟
نمودار قیمتی، مهم‌ترین داده برای تحلیل تکنیکال است. بدون نمودار قیمتی عملاً هیچ تحلیلی صورت نمی‌پذیرد.
کانال قیمت (Price Channel) از حرکت قیمت در طول مسیر نمودار برحسب زمان به وجود می‌آید که بر مبنای آن ناحیه‌های مهم حمایت و مقاومت نمودار به دست می‌آید.
الگوی کانال به بیان ساده‌تر، متشکل از دو خط موازی در نمودار است که نشان‌دهنده مسیر روند سهم در طی زمان است. این روند می‌تواند با شیب مثبت (صعودی) یا با شیب منفی (نزولی) باشد.
خط بالایی کانال، بر مبنای سقف‌های قیمتی و خط پایینی کانال بر مبنا کف‌های قیمتی کشیده می‌شوند. الگوی کانال به نوعی حد و مرز حرکت سهم را در بازه زمانی مشخص می‌کند و این مورد برای تحلیلگران بسیار حائز اهمیت است.
هنگامی‌که کندل قیمتی، میل به عبور از خط بالایی کانال داشته باشد، به احتمال زیاد آماده تغییر روند به سمت روند صعودی است و زمانی که کندل قیمتی میل به شکست خط پایینی کانال باشد، احتمالاً آماده روند نزولی در خود خواهد شد.
چه زمانی مجاز به رسم کانال هستیم؟
هر سهم در طول مسیر خود، حرکتی از خود ثبت می‌کند که می‌تواند روند اصلی نمودار را شکل بدهد. الگوی کانال قیمتی حتماً باید در بین 2 خط موازی باشد در غیر این صورت رسم کانال معنایی ندارد.
زمانی مجاز هستید کانال مورد نظر را رسم کنید که 4 نقطه مهم در نمودار را شناسایی کنید و این 4 نقطه، تشکیل 2 خط موازی که روند سهم را مشخص می‌کند، بدهد.
در واقع، 2 نقطه از سقف‌های قیمتی و 2 نقطه از کف‌های قیمتی برای رسم کانال لازم و ضروری است. سقف‌های قیمتی، خط روند بالایی و اصطلاحاً ناحیه مقاومتی را تشکیل داده و 2 نقطه کف قیمتی، خط روند پایینی و اصطلاحاً ناحیه حمایتی سهم را تشکیل می‌دهند. به عبارتی تا زمانی که این 4 نقطه تشکیل خط روند ندهد، مجاز به رسم کانال در نمودار نیستید.
انواع کانال در تحلیل تکنیکال
برای کانال در تحلیل تکنیکال، 3 نوع کانال را در نظر گرفته می‌شود:
1- الگوی کانال صعودی
در الگوی کانال صعودی، شیب نمودار که از 2 خط موازی تشکیل شده است، مثبت می‌باشد و روند به سمت صعودی شدن در حرکت خواهد بود. در این نوع کانال، سقف‌ها و کف‌های قیمتی بالاتر از سقف قبلی و کف قبلی خود هستند. پس زمانی الگوی کانال، صعودی است که شیب خط روند، مثبت و در جهت بالا باشد.
2- الگوی کانال نزولی
در الگوی کانال نزولی، شیب نمودار که از 2 خط موازی تشکیل شده است، منفی می‌باشد و روند به سمت نزولی شدن در حرکت خواهد بود. در این نوع کانال، سقف‌ها و کف‌های قیمتی، پایین‌تر از سقف قبلی و کف قبلی خود هستند. پس زمانی الگوی کانال، نزولی است که شیب خط روند، منفی و در جهت پایین باشد.
3- الگوی کانال افقی
در الگوی کانال افقی، شیب نمودار صفر است و نمودار قیمتی در خط افقی و مستقیم، در حرکت خواهد بود. معمولاً در این کانال، نوسانات کم دامنه و با شیب معمولی در جریان می‌باشد. سقف‌ها و کف‌های قیمتی نسبت به سقف قبلی و کف قبلی خود در یک راستا قرار می‌گیرند.
گفتنی است زمانی که قیمت از کانال خارج شد، در اکثر مواقع به میزان عرض کانال صعود یا نزول می‌کند. به بیان دیگر، اگر روند صعودی باشد، پس از پولبک به سطح شکسته شده، به میزان عرض کانال قیمت افزایش می‌یابد. بسیاری به دنبال نحوه رسم کانال دوبل هستند که باید بگویم، با تغییر در تنظیمات ابزار رسم کانال می‌توانید کانال دوبل را ترسیم نمایید.
آموزش کشیدن کانال در تحلیل تکنیکال
برای رسم کانال، ابتدا باید سقف و کف قیمت در نمودار را شناسایی کنید. سپس برای هر کدام از سقف‌ها و کف‌ها در نمودار، 2 نقطه یا پیوت، مشخص می‌کنید تا بر اساس آنها بتوان شیب نمودار را رسم کرد.
شیب نمودار با وصل کردن این نقاط به دست می‌آید و خط روند در کانال را مشخص می‌کند. نقاط رسم شده در سقف نمودار، خط روند مقاومتی و نقاط رسم شده در کف نمودار، خط روند حمایتی را تشکیل می‌دهند.
با استفاده از ابزار ترسیم کانال در منو سمت چپ اکسیر اقتصاد بیدار، کانال مورد نظر خود را ترسیم کنید.
مطابق شکل فوق، برای رسم کانال موازی در تحلیل تکنیکال، در گزینه رسم خطوط که با علامت خط شیب‌دار مشخص است، گزینه Parallel Channel را انتخاب کنید. سپس نقاط سقف و کف قیمتی را تعیین کنید. برای این کار، از نقطه کف اول کلیک کرده و تا نقطه کف دوم امتداد می‌دهید تا نرم‌افزار طبق آن 2 خط روند موازی را که تشکیل کانال می‌دهند، رسم کند.
اعتبار کانال در تحلیل تکنیکال
تعداد نقاط پیوت: هرچقدر نقاط پیوت در ترسیم کانال بیشتر باشد، اعتبار کانال افزایش پیدا می‌کند. به‌عنوان مثال برای رسم کانال صعودی و نزولی حتماً نیاز به 4 نقطه دارید اما زمانی که بتوان 5 نقطه شناسایی کرد، کانال از اعتبار بالاتری برخوردار خواهد بود.
مدت زمان: مدت زمانی که کندل‌های قیمتی درون کانال حرکت می‌کنند، حائز اهمیت هستند. هرچقدر این مدت‌زمان بیشتر باشد، کانال رسم شده از اعتبار بیشتری برخوردار است و می‌توان در تحلیل تکنیکال روی آن حساب ویژه‌ای باز کرد. در واقع هر چه مدت زمان درگیری کانال طولانی‌تر باشد، روند نمودار تثبیت‌شده‌تر است.
شکست کانال
قیمت سهام در نمودار دائما در حال نوسان است و تا زمانی که درون کانال رسم شده قرار داشته باشد و تغییر روند ندهد، شکستی اتفاق نمی‌افتد. با این وجود، کانال در نمودار برای همیشه پا برجا نمی‌ماند و هرکدام از انواع کانال بالاخره در مقطع زمانی خاصی شکسته می‌شوند یا تغییر روند می‌دهد.
این اتفاق زمانی می‌افتد که کندل‌های قیمتی، خط روند بالایی را به سمت بالا و خط روند پایینی را به سمت پایین رد کنند. در واقع از مرزی که توسط 2 خط روند تعیین شده است، عبور می‌کنند.
اصطلاحاً به خط روند بالایی، ناحیه مقاومتی گفته می‌شود. هنگامی‌که کندل قیمتی از این ناحیه به سمت بالا رد شد، عبور از مقاومت سهم می‌گویند. همچنین اصطلاحاً به خط روند پایینی، ناحیه حمایتی گفته می‌شود و زمانی‌که کندل قیمتی، این ناحیه را به سمت پایین بشکند، شکست حمایت سهم می‌گویند.
اگر این دو مورد با قدرت بیشتری صورت بگیرند، به احتمال بسیار زیاد شاهد شکست کانال و تغییر روند در نمودار خواهید بود.
اگر سهم از کانال خارج شود چه اتفاقی رخ می‌دهد؟
همان‌طور که اشاره شد، با خروج سهم از کانال دو سناریو احتمالاً رخ می‌دهد.
سهم می‌خواهد مقاومت پیش‌روی خود را به سمت بالا شکست دهد و این باعث می‌شود تا سیگنالی مثبت برای تحلیلگران صادر شود؛ چرا که سهم احتمال زیاد در حال ایجاد یک گارد صعودی برای روند بعدی خود است و نقطه‌ای مناسب برای خرید به حساب می‌آید.
سهم می‌خواهد حمایت خود را به سمت پایین بشکند و این باعث می‌شود تا سیگنالی منفی برای تحلیلگران صادر شود. در این حالت سهم می‌خواهد از ناحیه حمایتی خود خارج شود و احتمال زیاد وارد یک فاز نزولی در روند بعدی خود شود.
در این شرایط بهتر است برای سهم خود یک ناحیه حد ضرر گرفته تا زمانی که به این نقطه رسید برای جلوگیری از ضررهای احتمالی، سهم را به فروش برسانید چون در صورت رسیدن به حد ضرر، مشخص نیست نمودار سهم تا کجا افت خواهد کرد.
جمع‌بندی
کانال در تحلیل تکنیکال از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. رسم کانال برای تحلیل سهام و مشخص‌کردن روند سهم بسیار کاربردی می‌باشد و طبق آن می‌توان نقاط مهم را برای خرید یا فروش سهم شناسایی کرد.
هر سهم می‌تواند در یک بازه زمانی بلندمدت و یا کوتاه‌مدت در کانال نمودار خود قرار بگیرد تا جایی که شکست کانال یا تغییر روند اتفاق بیفتد تا سهم از کانال خود خارج شود. اهمیت رسم کانال در تحلیل تکنیکال باعث شد تا در این مقاله در مورد انواع کانال و نحوه رسم آنها آموزش داده و مطالبی را در مورد تحلیل آن شرح دادیم.
استفاده صحیح از کانال در تحلیل نیازمند کسب تجربه، آموزش بورس است که در این خصوص کارگزاری بیدار با بهره‌گیری از کارشناسان خبره، خدمات آموزشی خود را به مخاطبان و علاقه‌مندان حوزه سرمایه گذاری ارائه می‌دهد.
