پولبک یکی از قوی‌ترین حرکت‌های قیمتی است که با ما سخن می‌گوید. باور تحلیلگران تکنیکال بر این اصل استوار است که تمام اخبار و گزارشات مربوط به سهم، در قیمت آن انعکاس پیدا میکند. درنتیجه نمودار قیمت، اصلی‌ترین نقش را در تصمیم‌گیری تکنیکالیست‌ها بازی میکند. پولبک به دفعات در نمودارها شکل می‌گیرد و سعی در انتقال نشانه‌هایی برای پیش‌بینی آینده حرکتی سهم دارد. تحلیلگرانی که روانشناسی پولبک و دلایل شکل گیری آن را درک می کنند، می توانند به بهترین نحو از آن برای دستیابی به حداکثر سود استفاده کنند. در این مقاله از کارگزاری بورس قصد داریم بگوییم پولبک یعنی چه و انواع آن را بیان کنیم. با ما همراه باشید.
پولبک چیست؟
ابتدا تعریفی از معنی پولبک داشته باشیم. پولبک (pullback) به معنی بازگشت و قلاب بکار می‌رود. تصویری که هنگام دیدن پولبک در نمودار با آن برخورد می‌کنیم همانند یک قلاب است، که سعی میکند نمودار قیمت را به روند قبلی خود برگرداند. یکی از توصیف‌هایی که برای این کلمه استفاده می‌شود «بوسه‌‌ی خداحافظی» است. دلیل استفاده از این عبارت، رفتاری است که نمودار در زمان پولبک از خود نشان می‌دهد.
پولبک پس از شکسته شدن یک سطح حمایتی یا مقاومتی (که با کمک تحلیل تکنیکال مشخص شده) اتفاق می‌افتد. پس از حرکت قیمت به سمت محدوده‌های بالاتر (پایین تر)، قیمت تمایل دارد تا مجددا سطح شکسته شده را لمس کند و سپس به حرکت خود ادامه دهد. به همین دلیل است که آن را «بوسه خداحافظی» توصیف می‌کنند.
دلایل شکل‌گیری پولبک
هنگامی که نمودار یک سهم پس از مدت‌‌ها درگیری با ناحیه مقاومتی و نوسان حوالی آن موفق به شکست آن سطح می‌شود، احساس امید در میان معامله‌گران شکل می‌گیرد.
این حس مثبت نیروی مورد نیاز برای ادامه حرکت را تامین میکند. با عبور از سطح مقاومتی، خریداران جدید (عمدتا تحلیلگران تکنیکال) تمایل دارند تا وارد سهم شوند اما افزایش پی در پی قیمت سبب می‌شود تا از جذابیت سهم کاسته شود.از طرف دیگر نوسان‌گیرانی که از قبل وارد سهم شده‌اند، با افزایش قیمت شروع به فروش و خروج از سهم می‌کنند.
اکنون زمان کاهش قیمت و شکل‌گیری پولبک در نمودار است. خریداران در انتظار نقطه‌ای جذاب جهت ورود به بازار هستند و به محض رسیدن قیمت سهم به محدوده حمایتی (مقاومت شکسته شده که تغییر نقش داده) سفارش خرید خود را ثبت می‌کنند. شما نیز می‌توانید با آموزش گام به گام پولبک در این مقاله همراه شوید و از این استراتژی، کسب سود کنید.
انواع پولبک در بورس
پولبک در بورس میتواند به 3 صورت شکل بگیرد. آنچه تعیین کننده نوع پولبک است، قدرت روندی که آغاز شده می‌باشد. انواع پولبکی که در ادامه گفته می‌شود نه تنها در بورس ایران بلکه پولبک در فارکس نیز به همین صورت است.
1- پولبک معمولی(Normal Pullback)
همانگونه که از عنوان این نوع پولبک پیداست، پولبک معمولی همان شکل رایج و ساده پولبک می‌باشد که در نمودارهای بسیاری قابل مشاهده است. همانطور که در شکل می‌بینید این نوع پولبک به سطح شکسته شده برخورد میکند و از همان منطقه برمی گردد.
2- پولبک داخلی (Inside Pullback)
در این نوع پولبک شاهد نفوذ نمودار به سطح حمایتی (مقاومت شکسته شده) هستیم و به همین دلیل آن را پولبک داخلی می‌نامند. این نفوذ بیانگر ضعیف بودن قدرت روند است.
از دید روانشناسی بازار، در این پولبک، خریدارانی که می خواهند به سهم وارد شوند، از قدرت کمتری در مقابل فروشندگان برخوردارند و این ضعف میتواند سهم را در ادامه روند صعودی دچار مشکل کند. این نوع پولبک در مقایسه با 2 شکل دیگر آن، ریسک بیشتری دارد و باید در بررسی آن وسواس زیادی به خرج داد.
3- پولبک خارجی (Outside Pullback)
برخلاف مورد اول و دوم که نمودار مجددا سطح شکسته شده را لمس می‌کرد، پولبک خارجی همانگونه که احتمالا از نام آن حدس زده‌اید، به سطح شکسته شده نزدیک می‌شود اما با آن برخورد نمی کند.
این عدم برخورد، نشان دهنده تمایل بالای سهم برای حرکت در مسیر صعودی است. از دید روانشناسی بازار، در این نوع پولبک، تمایل خریداران برای ورود به سهم به قدری زیاد است که در قیمت‌هایی بالاتر از سطح حمایتی، شروع به خرید سهم می‌کنند. همچنین فروشندگان تمایل اندکی برای خروج از سهم دارند.
این رفتار خریداران و فروشندگان در سهم نشان دهنده تمایل بیشتر معامله گران در جهت صعود است که نقش اصلی را در رشد قیمت سهم دارد. میتوان گفت از بین انواع پولبک معرفی شده، پولبک خارجی بهترین و قوی ترین پولبک است که میتواند شما را در رسیدن به سودهای بیشتر یاری کند.
تفاوت پولبک و اصلاح قیمت
تا اینجا با مفهوم پولبک به طور کامل آشنا شده‌اید و می‌توانید در معاملات خودتان از آن استفاده کنید؛ اما چه تفاوتی میان پولبک و اصلاح قیمت وجود دارد؟
اصلاح قیمت و پولبک در ظاهر بسیار مشابه یکدیگراند، اما با بررسی بیشتر نحوه شکل گیری و عملکرد آن‌ها، تفاوت‌ها آشکار می‌شود. ابتدا به تعریف اصلاح قیمت می‌پردازیم، سپس تفاوت‌های این دو اصطلاح پرکاربرد در تحلیل تکنیکال را بررسی می‌کنیم.
اصلاح قیمت: هنگامی که نمودار در حال حرکت به سمت قیمت‌های بالاتر (یا پایین‌تر) است، این جهش قیمتی به ناگهان اتفاق نمی‌افتد. همانند ساختمانی که برای بالا (یا پایین) رفتن در میان طبقات آن، نیازمند پله است.
در روند صعودی با افزایش قیمت سهم، تمایل برای فروش نیز افزایش می‌یابد و اینگونه است که ما شاهد روزهایی منفی در روند صعودی هستیم. اصلاح قیمتی خلاف جهت روند اصلی حرکت میکند و به خریداران جدید فرصت ورود می‌دهد.
همانگونه که احتمالا متوجه شده‌اید، پولبک عموما پس از شکست سطح‌های حمایتی و مقاومتی شکل می‌گیرد و ما منتظر برگشت قیمت به آن سطح هستیم. اما اصلاح قیمت عموما پس از برخورد با این سطوح اتفاق می‌افتد، به گونه‌ای که سهم قدرت عبور از این سطح‌ها را ندارد و وارد فاز اصلاحی می‌شود.
استراتژی‌های معاملاتی بر اساس پولبک
1- خرید پس از پولبک به سطح مقاومت شکسته شده
در این استراتژی کافی است شما با کمک تحلیل تکنیکال سطوح مقاومتی قدرتمند و یا سطح مقاومت تاریخی سهم را مشخص کنید و منتظر شکست آن باشید.
در بیشتر مواقع پولبک به سطح شکسته شده اتفاق می‌افتد و این بهترین زمان برای ورود به بازار و خرید آن سهم است. به دلیل نزدیکی قیمت خرید با خط حمایت، این معامله میتواند ریسک به ریوارد بسیار مطلوبی داشته باشد.
2- خرید پس از پولبک به خط روند یا همان Trend Line
هنگامی که سهم در روند نزولی است، خرید بسیار پر ریسک است و توصیه نمی‌شود مگر به قصد نوسان‌گیری. بهترین نقطه برای ورود در این موارد، زمانی است که روند نزولی سهم شکسته می‌شود و سپس با پولبک سهم به روند شکسته شده این شکست تایید نهایی می‌شود.
3- خرید پس از پولبک به میانگین متحرک یا همان Moving Average
همانگونه که در معرفی تحلیل تکنیکال بیان شد، سطوح تکنیکالی شامل سطوح استاتیک و سطوح داینامیک می‌باشد. میانگین‌های متحرک در دسته‌ی سطوح داینامیک قرار دارند و از نظر استراتژی معاملاتی براساس پولبک تفاوت چندانی با سطوح استاتیک (حمایت و مقاومت) ندارند.
در صورت شکست میانگین به سمت بالا توسط نمودار و سپس تشکیل پولبک در آن، میتوان فرصت را برای خرید غنیمت شمرد و وارد معامله شد.
نحوه تشخیص پولبک معتبر در بورس
میتوان گفت اصلی‌ترین عامل پولبک شکست معتبر سطح مقاومتی (حمایتی) است. برای اطمینان از تشکیل پولبک، باید ابتدا شاهد یک شکست معتبر باشیم.
یکی از قوی‌ترین نشانه‌های پولبک افزایش حجم معاملات در نزدیکی سطوح حمایتی و مقاومتی است. توجه داشته باشید که ویژگی یک شکست پر قدرت، شکست با حجم معاملاتی بیش از 2 یا 3 برابر میانگین حجم می‌باشد.
همچنین هنگام تکمیل پولبک و آغاز صعود مجدد سهم، میتوان از الگوهای بازگشتی در شمع‌های ژاپنی (کندل استیک) کمک گرفت تا سطح برگشت را به دقت تشخیص داد. مواردی را میتوان دید که سهم پس از شکست سطح مقاومت و عبور از آن، دوباره به زیر آن قیمت برگشته است.
چگونه از پولبک سود بسازیم؟
برای استفاده هرچه بهتر از پولبک لازم است تا رفتار سهم‌های مختلف را بر اساس استراتژی‌های که بالاتر گفته شد، بررسی کنید. برای مثال با استفاده از استراتژی اول، گذشته‌ی سهم فولاد، خودرو، ذوب و ... را بررسی کنید و ببینید اگر پس از پولبک وارد معامله می‌شدید، چه مقدار سود کسب می کردید.
این تمرین را با استراتژی‌های دیگر هم انجام دهید و نتیجه آن را یادداشت کنید تا در صورت برخورد با موارد مشابه در آینده، بتوانید بهترین تصمیم را اتخاذ کنید.
پولبک طلایی چیست؟
به اولین پولبک پس از شکست، پولبک طلایی گفته می‌شود. علت طلایی و مهم بودن آن، این است که باعث ورود جدیدترین جریان نقدینگی به روند می‌شود. این اتفاق را به عنوان الگوهای شکست خرید نیز میتوان در نظر گرفت.
فیلتر پولبک در بورس
در واقع برای پولبک نمی‌توان فرمول ریاضی مشخصی بیان کرد زیرا با توجه به معنای پولبک، بیان یک تعریف واحد برای آن در قالب ریاضی، دشوار است.
با این حال فیلتری مبنی بر فیلتر پولبک ارائه شده است:
این فیلتر معمولا به چند حالت خروجی دارد:
- واگرایی کف
- پولبک
- به تازگی در حال شکستن خط روند نزولی هستند
- الگوهای برگشتی دارند
سخن نهایی
پولبک یکی از بهترین حرکات قیمتی است که میتوان در سهم شناسایی کرد و از آن کسب سود کرد. پس از مطالعه این مطلب و درک روانشناسی انواع پولبک، وقت آن رسیده تا آنرا در کنار دیگر ابزارهای تحلیل بورس قرار داده و استراتژی خود را تکمیل کنید. معامله گران همواره به دنبال بهترین استراتژی های معاملاتی هستند تا توسط آن ها به حداکثر سود ممکن دست یابند.
