تحلیل تکنیکال از پرکاربردترین تحلیل‌های موجود در بازار مالی است که بر حسب شرایط بازار از ابزارهای اندیکاتور، اسیلاتور و ... استفاده می‌شود.
در این میان، اندیکاتور MFI و RSI هرکدام می‌توانند در یافتن سیگنال‌های خرید و فروش کمک‌کننده باشند اما در نهایت اگر قرار باشد یک سیگنال مطمئن استخراج شود، بهتر است که از ترکیب اندیکاتورها با یکدیگر استفاده نمود. در ادامه به سوالاتی همچون «شاخص MFI چیست»، «RSI چیست» پاسخ خواهیم داد و به بررسی ترکیب این دو اندیکاتور می‌پردازیم. با ما همراه باشید.
اندیکاتور MFI چیست؟
اندیکاتور MFI یا همان اندیکاتور نقدینگی یکی از اندیکاتورهای پرکاربرد در تحلیل تکنیکال است که نشان‌دهنده شاخص جریان ورود به بازار و جریان خروج نقدینگی می‌باشد.
براین‌اساس، زمانی‌که یک سهم خاص در بازار خریداران را به خود جذب می‌کند، شرایط را به‌گونه‌ای تغییر می‌دهد که قیمت‌های سهام افزایش پیدا کند.
در مقابل، شرایط بازار گاهی به‌گونه‌ای پیش می‌رود که خروج پول از یک سهام، قیمت سهم مورد نظر را کاهش می‌دهد، به عبارت دیگر با خروج نقدینگی از بازار مالی، میزان تقاضا و به دنبال آن قیمت سهام کاهش پیدا می‌کند.
جریان نقدینگی، یک اندیکاتور تکنیکالی است که از داده‌های قیمت و حجم برای شناسایی سیگنال‌های خرید یا فروش در یک دارایی یا سهم استفاده می‌کند. همچنین برای تشخیص واگرایی‌هایی که نشان از تغییر روند قیمتی می‌دهند، استفاده می‌شود. در این شاخص، اندیکاتور بین صفر تا 100 حرکت می‌کند.
این شاخص به نحوی می‌گوید ورود جریان نقدینگی به بازار و یا سهم خاصی، می‌تواند رشد قیمتی و بالعکس با خروج نقدینگی از بازار، افت قیمتی پیدا کند.
کاربردهای اندیکاتور MFI در تحلیل تکنیکال سهام
اندیکاتور مانی فلو برای بسیاری از تحلیل گران، شاخص مهمی است تا بتوانند با استفاده از داده‌های آن، معاملات خود را منطقی و حساب شده انجام دهند یا در مواقعی، از سهم، نوسان بگیرند و حفظ سود کنند.
در واقع می‌تواند معیاری باشد بر میزان تمایل و یا بی‌اشتیاقی بازار بر روی سهم خاصی که آن را مدت‌هاست زیر نظر گرفته‌ایم.
کاربردهایی اندیکاتور MFI به شرح زیر است:
1- سیگنال خرید و فروش MFI
هنگامی‌که تقاضا برای خرید و جریان ورود نقدینگی رو به افزایش باشد، شاخص اندیکاتور عدد بالایی را نشان می‌دهد و این به معنی تمایل به خرید در بازار است و به‌نوعی می‌تواند سیگنال خرید برای معامله گران باشد.
از طرفی وقتی تمایل زیاد برای فروش با حجم بالا در بازار بورس اتفاق می‌افتد، جریان خروج نقدینگی در بازار رخ داده است که در این صورت شاخص اندیکاتور MFI عدد پایینی را نشان می‌دهد که به معنی تمایل بیش از حد به فروش است و این احتمال را دارد که سیگنال فروش در بازار باشد.
طبق تعریف، در طی روند صعودی و ورود جریان پول، احتمالاً سیگنال‌های خرید و به همین ترتیب در طی روند نزولی بیش از حد، سیگنال‌های فروش ایجاد می‌شود تا زمانی که خط روند اشباع فروش شکسته شود و دوباره شاخص اندیکاتور به سمت اعداد بالا حرکت کند که دوباره سیگنال برای خرید به وجود می‌آید.
2- واگرایی و همگرایی MFI
از کاربردهای مهم شاخص اندیکاتور MFI، تشخیص واگرایی و همگرایی است که تحلیل گران از آن در تحلیل سهام استفاده می‌کنند.
واگرایی در تحلیل سهام هنگامی رخ می‌دهد که قیمت سهم و شاخص اندیکاتور در خلاف جهت روند خود حرکت کنند. به‌واقع وقتی قیمت سهم افت می‌کند ولی شاخص اندیکاتور تمایل به تغییر روند کاهشی به افزایشی دارد، واگرایی اتفاق می‌افتد که از مفاهیم مهم بازار سرمایه به شمار می‌رود. پس شاخص اندیکاتور MFI می‌تواند در تشخیص واگرایی نقش بسیار مهمی داشته باشد.
شاخص اندیکاتور در تشخیص واگرایی، عدد مختلفی را نشان می‌دهد. واگرایی مثبت هنگامی اتفاق می‌افتد که سهم با کندل مثبت و حجم بالا معامله شود که نشان از رشد قیمتی سهم خواهد بود. هر زمانی که در تشخیص واگرایی، شاخص اندیکاتور کاهش پیدا کند، احتمال کاهش قیمتی و افت ارزش سهم بیشتر می‌شود.
3- خط روند در MFI
اندیکاتور MFI می‌تواند سیگنالی برای نشان دادن تغییر خط روند باشد به نحوی‌که با استدلال روی این خط روند به ما در جهت خرید و فروش سهم کمک کند. مثلا شکستن خط روند از سطوح پایین به بالا می‌تواند دید خوبی از سهم به ما بدهد و سود خوبی از معامله نصیب ما کند.
اندیکاتور RSI چیست و چه کاربردی دارد؟
یکی دیگر از اندیکاتورهایی که در بازارهای مالی به‌منظور افزایش اعتماد به خرید و فروش سهام به کار می‌رود، اندیکاتور RSI است. در کل می‌توان گفت که اندیکاتور RSI شباهت زیادی به اندیکاتور MFI دارد.
دو سطح مهم از اندیکاتور RSI که تحلیل سیگنال حول آن انجام می‌گیرد، سطوحی با مقدار 30 و 70 هستند. لازم به ذکر است که قدرت نوسانات قیمتی توسط این اندیکاتور تشخیص داده شده است و به همین علت از این قدرت تشخیص به‌عنوان کاربرد اصلی اندیکاتور RSI نام برده می‌شود.
مقایسه اندیکاتور جریان پول (MFI) و اندیکاتور قدرت نسبی (RSI)
بسیاری بر این عقیده هستند که اندیکاتور MFI شباهت زیادی به اندیکاتور RSI دارد. چرا که هر دو می‌توانند اشباع خرید و اشباع فروش در روند سهم را تشخیص دهند. با این تفاوت که در اندیکاتور MFI، حجم معاملات از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است یعنی این اندیکاتور می‌تواند حجم را در نظر بگیرد و در عدد شاخص خود تأثیرگذار باشد.
RSI حرکت بازار را از طریق سرعت و تغییر در حرکت قیمت دنبال می‌کند به‌طوری‌که رفتار قیمت را به شکل کامل مورد ارزیابی قرار می‌دهد. برخلاف اندیکاتور MFI که با دقت بیشتری فشار خرید و فروش را بر اساس نوسانات حجم معاملات مشخص می‌کند.
اهمیت استفاده از اندیکاتور RSI و MFI
همان‌طور که پیش از این بیان کردیم، می‌توان توسط اندیکاتورهای MFI و RSI به سیگنال‌های مهمی در بازار بورس رسید اما فراموش نکنید که این سیگنال‌ها به‌تنهایی شرایط صددرصدی را به وجود نمی‌آورند بلکه تنها در درجه قابل قبولی می‌توان به خروجی آن‌ها تکیه کرد.
به منظور کاهش خطا و همچنین افزایش اطمینان از روند خرید و فروش سهام، باید به دنبال ترکیبی از چند ابزار مختلف باشید تا جایی که در نهایت به یک شاخص سیگنال مطمئن دست پیدا کنید.
یکی از ترکیبات مهم و پرکاربرد در بازارهای مالی، ترکیب دو اندیکاتور MFI و RSI خواهد بود که به میزان کافی تردید معامله‌گران را برطرف می‌کند.
در اندیکاتور MFI، میزان ورود پول و همچنین خروج آن نشان داده شده است که در نهایت دو سطح 20 و 80 به‌عنوان سطوح معیار، مورد بررسی قرار می‌گیرند.
بر این اساس قیمت در یک محدوده خاص از مجموع قیمت‌های بسته، بالاترین قیمت و کمترین قیمت تقسیم بر 3 محاسبه می‌شوند. حال مقدار به دست آمده برای قیمت می‌تواند نشان‌دهنده 3 نوع سیگنال جریان نقدینگی مثبت، جریان نقدینگی منفی و همچنین جریان نقدینگی خنثی باشد.
نتایج ترکیب اندیکاتور RSI و MFI
ممکن است هر یک از اندیکاتورهای MFI و RSI به تنهایی نتیجه قابل قبولی را به نمایش بگذارند اما کاربرد جالب توجه آن‌ها، زمانی است که با یکدیگر ترکیب می‌شوند.
این 2 اندیکاتور دارای شباهت‌های قابل توجهی هستند که از جمله این شباهت‌ها می‌توان به نوسان در محدوده خاصی اشاره کرد. در محدوده نوسانی اندیکاتور MFI دو سطح 20 و 80 نشان‌دهنده المان‌های مهمی هستند که معامله‌گر بر حسب آن اقدام به تشخیص سیگنال‌های مختلفی می‌کند.
بر این اساس نمودار گذشته از سطح 80، سیگنال را به سمت ورود نقدینگی و همچنین نمودار قبل از سطح 20، سیگنال را به سمت خروج نقدینگی هدایت می‌کند که هر دو پارامتر در زمان خرید و فروش مؤثر خواهند بود.
4 حالت در ترکیب اندیکاتور RSI و MFI
با بررسی تحلیل هم زمان دو اندیکاتور MFI و RSI، امکان به وجود آمدن 4 حالت وجود دارد.
گاهی اوقات، بررسی هر دو اندیکاتور در زمان مشخص نشان می‌دهد که شرایط بازار به‌گونه‌ای پیش رفته است که نمودار به وجود آمده در هر دو حالت به‌صورت صعودی حرکت می‌کند اما پیدایش این دو حالت مشابه، در دو اندیکاتور فوق نشان‌دهنده چیست؟
در پاسخ به این سوال باید گفت، زمانی که به شرایط فوق رسیدید، باید به سراغ خرید سهم مورد نظر بروید چرا که این نتیجه بهترین زمان و پربازده‌ترین شرایط را در ترکیب اندیکاتور MFI و RSI مشخص می‌کند.
در مقابل شرایطی نیز وجود دارد که در بازه زمانی مشخصی هر دو اندیکاتور به حالت نزولی قرار می‌گیرند. این حالت هشدار می‌دهد که در بهترین فرصت برای فروش سیگنال قرار دارید.
چند نکته مهم در ترکیب اندیکاتور RSI و MFI
گاهی پیش می‌آید که قصد خرید سهمی را دارید اما اندیکاتور MFI در سهم مورد نظر روندی صعودی را نشان می‌دهد. در این حالت، ریسک خرید سهم بسیار بالا است و به همین دلیل پیشنهاد می‌شود که سهم را خریداری نکنید بلکه در انتظار ادامه روند بازار باشید.
در مقابل، در شرایطی که سهامدار دارای سهم مشخصی است اما اندیکاتور سهم به حالت نزولی قرار گرفته، در فروش آن صبور باشید و منتظر بمانید که زمان مناسب فرا‌برسد.
توجه داشته باشید که ترکیب اندیکاتور MFI و RSI، ریسک انجام معاملات را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهند اما این‌گونه نیست که تنها و تنها در بازارهای مالی به این ابزارها تکیه شود، بلکه معیارهای دیگری نیز وجود دارند که در دریافت سیگنال خرید و فروش مؤثر خواهند بود.
در اندیکاتور RSI دو سطح مهم برای دریافت سیگنال، سطوح 30 و 70 هستند اما همین سطوح در اندیکاتور MFI بر روی اعداد 20 و 80 تشخیص داده می‌شوند.
یکی از مزایای اندیکاتور MFI این است که پیش از وقوع واگرایی سهم موردنظر، شرایط را پیش‌بینی می‌کند و به همین دلیل معامله‌گر می‌تواند به‌عنوان یک نمودار پیشرو به اندیکاتور MFI توجه داشته باشد.
اندیکاتور MFI یک اندیکاتور حجمی است به این معنا که در معاملات انجام شده، حجم سهم، مورد توجه و ارزیابی قرار گرفته می‌شود اما اندیکاتور RSI این‌گونه نیست و حجم معاملات سهم هیچ تأثیری در روند تشخیص سیگنال نخواهد داشت. به دلیل تفاوت بیان شده، مسئله را این‌گونه شرح می‌دهیم که اندیکاتور RSI دارای انعطاف‌پذیری بالاتری نسبت به اندیکاتور MFI خواهد بود.
جمع‌بندی
اندیکاتورهای MFI و RSI از ابزارهای پرکاربرد در تحلیل تکنیکال هستند که از آن‌ها برای تشخیص انواع سیگنال‌های خرید و فروش در بازارهای مالی استفاده می‌شود اما نکته‌ای که در اینجا حائز اهمیت خواهد بود این است که این اندیکاتورها به‌تنهایی، اطمینان کافی را در سیگنال‌های دریافتی ایجاد نمی‌کنند.
به منظور دریافت سیگنال‌های مطمئن‌تر و همچنین کاهش درصد خطا، از ترکیب اندیکاتور MFI و RSI استفاده می‌شود. به این صورت که رفتار هر دو اندیکاتور به‌صورت هم‌زمان با یکدیگر مقایسه می‌شوند و نسبت به قیاس این دو، اقدام به تصمیم‌گیری در معامله می‌شود.
