نحوه خرید و فروش سهام در بورس

با افزایش رشد بی‌سابقه شاخص کل بورس در سال 99، عموم مردم تصمیم گرفتند که وارد بورس شوند اما کسب سود پایدار در بورس آسان نیست. داشتن استراتژی معاملاتی و دانش کافی نسبت به زمان ورود و خروج در بورس ریسک این سرمایه‌گذاری را کاهش می‌دهد اما آیا همه سهامداران نحوه خرید و فروش سهام و نکات با اهمیت پیش از خرید سهام را می‌دانند؟

اگر می‌خواهید بدانید چگونه سهام بخرید و سود کنید، در این مقاله رایگان آموزش بورس همراه ما باشید.

نحوه خرید و فروش در بورس

چند روش‌ خرید و فروش سهام در بورس وجود دارد که عبارتند از:

1- سفارش تلفنی به کارگزاری عضو

2- سفارش اینترنتی به کارگزاری عضو

3- مراجعه حضوری و تکمیل فرم سفارش نزد کارگزاری عضو

4- سفارش آنلاین برخط در کارگزاری عضو

در صورتی که عضو کارگزاری بیدار باشید می‌توانید از طریق پیامک هم سفارش خود را ثبت کنید. کاربران می‌توانند سفارش خود را به بیدار پلاس با شماره 3000344 پیامک کنند.

چطور در بورس ثبت ‌نام کنیم؟

برای فعالیت در بازار بورس، داشتن کد بورسی الزامی می‌باشد. امروزه با توجه‌ به شرایط، تقریباً تمام فعالیت‌ها به‌صورت الکترونیکی انجام می‌گیرد. برای دریافت کد بورسی از دو روش می‌توانید اقدام کنید:

روش اول نیازمند ثبت نام جداگانه در سجام و کارگزاری است و روند ثبت نام بورس را طولانی‌تر کرده و همچنین هزینه ثبت نام سجام نیز از طرف شما پرداخت خواهد شد.

در روش دوم سهامداران بدون پرداخت هزینه می‌توانند از طریق کارگزاری بیدار در سجام ثبت نام کنند و سپس با دریافت کد بورسی عضو کارگزاری بیدار شوند. از این پس به آسانی در سامانه معاملاتی بیدار معامله نمایند. برای ثبت نام در کارگزاری بیدار و دریافت کد بورسی به سایت ebidar.ir مراجعه کنید.

ثبت ‌نام در سجام

طبق روش نخست برای ثبت نام در سامانه سجام وارد سایت sejam.ir شوید و فرم ثبت نام را تکمیل نمایید. در مرحله بعدی کد رهگیری 10 رقمی برای شما پیامک می‌شود.

پس از وارد کردن کد رهگیری در سایت، وارد مرحله احراز هویت می‌شوید. احراز هویت در گذشته تنها به روش حضوری امکان‌پذیر بود اما در حال حاضر امکان احراز هویت غیرحضوری نیز وجود دارد.

پس از احراز هویت کد بورسی که شامل سه حرف ابتدایی نام خانوادگی و در کنار آن 5 عدد می‌باشد، برای متقاضی ارسال می‌شود.

دریافت کد معاملاتی

هر سها‌مدار برای انجام معامله در بازار بورس اوراق بهادار به‌ صورت آنلاین یا آفلاین، نیاز به کد معاملاتی دارد. امکان خرید و فروش سهام، واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری، اوراق (مشتقه، تسهیلات مسکن، اختیار، اجاره، خزانه اسلامی) بعد از دریافت کد معاملاتی از طریق کارگزاری‌ها امکان‌پذیر خواهد شد.

کارگزاری بیدار این فرصت را فراهم کرده است که با ثبت اطلاعات هویتی خود در سایت ex.ebidar.com ، ثبت‌نام و احراز هویت شما هم‌زمان و آنلاین در سامانه سجام به‌صورت رایگان انجام می‌شود.

پس از احراز هویت در سایت کارگزاری بیدار، کد بورسی و کد معاملاتی از طریق پیامک و ایمیل برای شما ارسال خواهد شد.

نحوه خرید سهام در بورس

تا این قسمت از مقاله، در خصوص ثبت نام در سجام، دریافت کد بورسی و ثبت نام در کارگزاری توضیحاتی ارائه کردیم. در ادامه به مراحل خرید سهام در بورس اشاره خواهیم کرد:

1- ثبت نام در سجام، احراز هویت و دریافت کد بورسی

2- ثبت نام در یک کارگزاری بورس و دریافت کد کاربری و رمز عبور

3- شارژ حساب کاربری

4- تحلیل یک سهام و انتخاب بهترین نقطه خرید

5- جست‎‌وجوی نماد انتخاب شده در کارگزاری عضو و ثبت سفارش خرید سهام

6- تایید سفارش و اضافه شدن سهم در سبد سهامی

چگونه سهام خود را بفروشیم؟

برای فروش سهام کافی است که به سبد سهامی خود مراجعه کنید و اوراق مورد نظر را به فروش برسانید. گفتنی است که بهترین نحوه خروج از سهام نیز فروش پله‌ای است. اگر طبق بررسی‌های صورت گرفته بر روی سهام احتمال رشد بیشتر را می‌دهید، نیمی از سهام خود را بفروشید و باقی را نگه دارید.

در صورت فروش سهام، مبلغ سرمایه‌گذاری پس از کسر کارمزد به حساب کاربری فرد در کارگزاری واریز می‌شود. در صورتی که کاربر عضو کارگزاری بیدار باشد، می‌تواند بطور روزانه تا سقف 150 میلیون ریال در کمتر از سه دقیقه، پول خود را از حساب کاربری به حساب بانکی واریز نماید.

نحوه خرید عرضه اولیه

شرکت‌ها پس از گذراندن مراحل اعلام شده از سوی سازمان بورس، می‌توانند سهام خود را در بورس اوراق بهادار عرضه کنند. سهامداران با استفاده از سامانه معاملات برخط می‌توانند در زمان اعلام شده از سوی بورس، سهام عرضه اولیه را به طور آنلاین خریداری کنند. برای خرید باید تعداد و قیمت را در سامانه وارد و ارسال نمایید. برخی از کارگزاری‌ها شرایط سفارش آفلاین عرضه اولیه را دارند.

نکات مهم در خرید و فروش سهام

1- سرمایه گذاری با پول مازاد

بورس طی 20 سال گذشته بیشترین بازدهی را در بین دیگر بازارهای مالی و سرمایه‌گذاری داشته است اما این امر دلیل کافی برای خرید سهام شرکت در بازار بورس نیست.

در همین ایام کسانی بودند که سرمایه خود را در بورس از دست دادند. اولین نکته‌ای که باید به آن توجه داشته باشید این است که با پول مازاد خود در بورس سرمایه گذاری کنید. در سال 99 برخی دارایی‌های خود همچون مسکن، خودرو و طلا را فروختند و به امید کسب سود بیشتر در بورس اوراق بهادار تهران سرمایه‌گذاری کردند و ضرر زیادی را متحمل شدند.

هرگز فراموش نکنید که هیچ تضمینی در سودآوری سهام در بورس وجود ندارد. بنابراین پولی را وارد بورس کنید که نیاز نداشته باشید.

2- توجه به روند کلی بازار

در بین بزرگان بازار سرمایه یک اصطلاحی است که می‌گویند سود در هنگام خرید است نه فروش. به این معنی که در هنگام خرید سعی کنید سهام را در قیمت پایین بخرید تا سود بیشتری کسب کنید.

زمان ورود به بازار بورس به روند کلی بازار توجه کنید در صورتی که روند کلی آن صعودی است، وارد شوید. خرید سهام در روزهای منفی بهتر از صف خرید است.

3- توجه به ارزش ذاتی سهام

هر سهم دارای ارزش ذاتی است که می تواند متفاوت از قیمت بازار سهم باشد. ممکن است که یک سهم توسط پول‌های بزرگ کمتر یا بیشتر از ارزش ذاتی خود معامله شود اما در بلندمدت قیمت سهام به ارزش ذاتی نزدیک می‌شود بنابراین پیش از خرید به ارزش ذاتی آن توجه کنید.

4- قابلیت نقدشوندگی سهام

یکی از مهم‌ترین ویژگی‌هایی که باید در خرید سهام در نظر بگیرید، قابلیت نقدشوندگی آن است. قابلیت نقدشوندگی به زبان ساده به این معنی است که هر زمان قصد فروش سهام را داشتید بتوانید آن را به فروش برسانید.

به میزان خرید و فروش سهام هر شرکت در طول روز دقت کنید و ببینید که این میزان بالاست یا اندک. بدیهی خواهد بود که هر چقدر میزان خرید و فروش سهام یک شرکت در طول روز بیشتر باشد، قابلیت نقدشوندگی آن هم بالاتر خواهد بود. سهام‌ شرکت‌های کوچک و همچنین برخی از سهم‌هایی که در بازار پایه هستند ممکن است نقدشوندگی خوبی نداشته باشند و گاها تا چند روز صف فروش شوند.

5- تمام سرمایه خود را در یک صنعت سرمایه‌گذاری نکنید

یکی از نکات مهم در انتخاب سهام، بررسی صنعت آن است. هر صنعت در فواصل مختلف سال بازدهی متفاوتی دارد بنابراین پیش از خرید سهام به وضعیت صنعت و اقتصاد توجه کنید. به عنوان مثال در فصل زمستان به دلیل کمبود گاز، صنعت سیمان بازدهی خوبی ندارد.

امکان دارد یک خبر وضعیت یک صنعت را بهبود بخشد و یا باعث ریزش سهام‌های موجود در یک صنعت شود. بنابراین بهتر است که جهت کاهش ریسک سرمایه خود را در چند صنعت سرمایه‌گذاری کنید.

6- شناوری سهام

به تعداد سهامی که در دست عموم خرید و فروش می شود سهام شناور گفته می شود.سهام در دست عموم از جمله مواردی است که در بازار بورس در زیرمجموعه رفتارشناسی و روانشناسی بازار قرار می‌گیرد.

هر چقدر تعداد سهام یک شرکت در دست عموم بیشتر باشد، قیمت واقعی‌تری از سوی بازار دریافت می‌کند؛ چرا که قیمت سهام از عرضه و تقاضای آن سهام در بازار ناشی خواهد شد.

7- مدیریت ریسک در بورس

بین ریسک و بازدهی رابطه مستقیمی وجود دارد. زمانی که سرمایه‌گذار درصدد دریافت سود بیشتر از سرمایه‌گذاری خود است، به دنبال آن باید ریسک سرمایه‌ گذاری را بپذیرد. کسانی که ریسک پذیری کمتری دارند بهتر است اوراق صندوق‌ درآمد ثابت خریداری نمایند.

یکی از نکات پر اهمیت در بازار بورس مدیریت ریسک است. در صورتی که قیمت یک سهم 20 درصد کاهش یابد برای جبران آن باید 40 درصد سود کسب کنیم تا به نقطه سر به سر برسیم. بنابراین هنگام خرید یک سهم حتما نقطه خروج را مشخص کنید و به استراتژی خود پایبند باشید تا متضرر نشوید.

8- آموزش تابلو خوانی و تحلیل تکنیکال

اگر می‌خواهید مثل یک معامله‌گر حرفه‎‌ای از بازار سود کسب کنید، تابلوخوانی و تحلیل تکنیکال را آموزش ببینید. در تابلوخوانی می‌توانید ورود یا خروج پول قدرتمند، حجم مشکوک، ورود یا خروج حقیقی یا حقوقی و ... را بررسی و از تکنیک‌های ساعت و تیک استفاده کنید. همچنین در سایت tsetmc.com می‌توانید از فیلترهایی که سیگنال خرید و فروش می‌دهند بهره ببرید.

با آموزش تحلیل تکنیکال هم می‌توانید نقاط حمایت و مقاومت را پیدا و همچنین با استفاده از اندیکاتور و اسیلاتورها سیگنال دریافت کنید.

9- بررسی یک شرکت از نظر تحلیل بنیادی

طبق قانون تمام شرکت‎‌های پذیرفته شده در بورس موظف هستند که ترازنامه خود را به صورت ماهانه در سایت کدال منتشر کنند. تحلیل‌گران با استفاده از داده‌های موجود در این سایت به تجزیه و تحلیل صورت‌های مالی شرکت‌ها می‌پردازند. اگر جزو کسانی هستید که دانش کافی برای تحلیل بنیادی شرکت‌ها ندارید، می‌توانید از تحلیل بزرگان بازار که در مقالات و فضای مجازی منتشر می‌کنند، استفاده کنید.

10- بازدهی سهام

بازار بورس مملو از اطلاعاتی است که یک سرمایه‌گذار باید از آنها اطلاع داشته باشد تا ریسک خود را کاهش دهد. بازدهی گذشته سهام، درآمد جاری هر سهم، نسبت p/e، بررسی میزان سود نQقدی سهام و ... از جمله مواردی است که باید پیش از خرید سهام به آنها توجه داشته باشید.

نکات طلایی در خرید بورس

• سعی کنید در سبد سرمایه‌گذاری خود از هر صنعت یک سهم و از بین صنایع نیز 4 الی 5 صنعت برتر را بررسی و انتخاب کنید.
• در هر سهم 20 الی 25 درصد از سرمایه خود را وارد کنید تا ریسک سرمایه‌گذاری شما کاهش یابد.
• زمانی که سهمی در چند روز متوالی معاملاتی با صف همراه شود، به حجم معاملات توجه کنید. زمانی که حجم معاملات افزایش یافت، می‌توانید از صف خارج شوید.
• سهمی را انتخاب کنید که درصد شناوری آزاد آن بالای 10 الی 15 درصد باشد. البته سهامی هم که درصد شناور آزاد خیلی زیاد داشته باشند هم خوب نیستند.
• یکی از نکات مهم توجه به عملکرد شرکت‌ها می‌باشد. طبق قانون تجارت شرکت‌ها موظف به ارائه گزارش‌های فصلی خود هستند. سهمی را انتخاب نمایید که سود خوبی را محقق نماید.
• اگر درخواست تقاضای وجه را روز چهارشنبه ثبت کنید، روز یکشنبه آتی مبلغ درخواستی شما در حساب بانکی ثبت خواهد شد.
• سرعت عمل در تصمیم‌گیری و اجرای به‌موقع در معاملات بازار بورس بسیار اهمیت دارد.
• گاهی اوقات خروج به‌موقع از سهم سودمندتر از ماندن و پایبندی به سهم است زیرا از ضرر بیشتر جلوگیری می‌شود.
• حساب بانکی که در کارگزاری معرفی می‌کنید باید حتماً به اسم دارنده کد معاملاتی باشد.

آموزش خرید و فروش آنلاین سهام در سامانه کارگزاری بیدار

پس از دریافت کد معاملاتی خود از کارگزاری بیدار، با وارد کردن نام کاربری و رمز عبور می‌توانید وارد پنل معاملاتی اختصاصی مربوط به خود شوید.

برای ورود به پنل معاملاتی، هیچ محدودیتی وجود ندارد و از کلیه مرورگرها در بستر سیستم‌عامل‌های ویندوز و IOS و اندروید می‌توانید استفاده کنید.

یکی از آسان‌ترین خرید و فروش سهام با گوشی استفاده از اپلیکیشن بیدار است و می‌توانید علاوه بر معامله، اطلاعات لحظه‌ای قیمت طلا و دلار، صندوق های سرمایه گذاری و ... دسترسی داشته باشید.

سایت خرید و فروش سهام در هر کارگزاری متفاوت است اما در کارگزاری بیدار می‌توانید از سامانه اکسیر استفاده نمایید.

1- با کلیک بر آدرس ebb.exirbroker.com وارد سامانه معاملاتی اقتصاد بیدار می‌شوید.

در صورت اشکال در برقراری ارتباط با سامانه اکسیر جدید، از نسخه سامانه اکسیر قدیمی ebb.irbroker.com می‌توانید استفاده کنید.

چنانچه رمز عبور خود را فراموش کرده‌اید، دکمه فراموشی رمز را انتخاب کنید. در غیر این صورت، پس از وارد کردن شناسه کاربری (ارسال شده توسط کارگزاری بیدار) و کلمه عبور (رمز تعریف شده توسط مشتری) و کد امنیتی، ورود به سامانه را انتخاب نمایید.

انجام معاملات از طریق تلفن همراه و با استفاده از نرم‌افزار رایان همراه که از برنامه‌های کافه بازار، گوگل‌پلی و اپ‌استور می‌توانید آن را دانلود کنید، امکان‌پذیر است.

2- با زدن تیک توافق‌نامه‌ها، نسبت به ثبت سفارش‌های خود می‌توانید اقدام کنید.

3- پرداخت شتابی (شارژ کردن حساب معاملاتی)

برای خرید سهام باید حساب معاملاتی شما شارژ باشد. در کارگزاری بیدار از قسمت پرداخت شتابی می‌توانید به‌صورت آنلاین حساب خود را شارژ کنید و اقدام به واریز وجه از حساب بانکی که رمز پویای آن نیز فعال است، به‌حساب بورسی خود نمایید. یکی از خدمات کارگزاری بیدار امکان برداشت آنی از حساب کارگزاری به حساب شخصی در طول شبانه روز و حتی ایام تعطیل است.

در نوار ابزار سامانه می‌توانید وجه سرمایه‌گذاری را به حساب کارگزاری واریز نمایید. باید بدانید که در حال حاضر حداقل مبلغ خرید سهام 5,000,000 ریال (500 هزار تومان) می‌باشد.

4- خرید سهام

جهت خرید سهام در سامانه معلاماتی آنلاین کارگزاری، نماد مورد نظر را در قسمت ذره‌بین جست‌وجو نمایید. به عنوان مثال نماد خساپا (شرکت خودروسازی سایپا)

با انتخاب نام نماد، قیمت روی تابلو سهم، قیمت سفارش‌های خرید و فروش، نمودار قیمت سهم نمایش داده می‌شود. پس از وارد کردن قیمت و تعداد سهام مورد نظر برای خرید، دکمه‌های خرید و فروش که در دو طرف مشخص است روشن می‌شوند.

اگر با توجه ‌به بودجه‌ای مشخص قصد خرید سهمی را دارید، با انتخاب ماشین‌حساب که در قسمت کادر تعیین شده مشخص است، پس از وارد کردن قیمت خرید هر سهم و مبلغ کل، تعداد سهام به طور اتومات تعیین می‌شود.

برای خرید سهم، بر روی خرید کلیک و سپس قیمت و تعداد سهام را مشخص نمایید. پس از آن سفارش در صف قرار می‌گیرد. باید بدانید که قرار گرفتن سفارش در صف به معنی اعمال آن نیست و تا زمانی که طرف مقابل معامله قیمت شما را نپذیرد، معامله‌ای صورت نگرفته است. تا قبل از اعمال سفارش امکان حذف و اصلاح آن وجود دارد.

5- نحوه فروش سهام در کارگزاری

برای آنکه بتوانید سهمی را بفروشید، باید آن را در سبد سرمایه‌گذاری خود داشته و قبلاً نسبت به خرید آن اقدام کرده باشید. با جست‌وجوی نماد سهم، می‌توان از تعداد دارایی سهم موردنظر، در سبد خود اطلاع یابید.

با توجه ‌به اینکه چه تعداد از سهم خود را می‌خواهید بفروشید (تمام یا قسمتی از آن)، تعداد سهام و مبلغ فروش به‌ازای هر سهم (ریال) را وارد می‌کنید و سپس دکمه فروش را انتخاب می‌نمایید.

درخواست سفارش شما در قسمت سفارش‌ها باز قرار خواهد گرفت. زمانی که خریداری حاضر به خرید سهم شما به قیمت وارد شده باشد، معامله فروش شما ثبت می‌شود و در تب معاملات روز قرار می‌گیرد.

6- درخواست وجه

در صورتی که قصد برداشت وجه خود را داشته باشید در نوار ابزار قسمت برداشت وجه را انتخاب کنید و مبلغ درخواستی را بنویسید. زمان واریز وجه به حساب شخصی در هر کارگزاری متفاوت است اما در کارگزاری بیدار می‌توانید مبلغ سرمایه گذاری خود را شبانه‌روزی از حساب کارگزاری خود برداشت کنید.

7- درخواست کارگزار ناظر

 برای تغییر کارگزار ناظر سهام خود، از قسمت تعیین شده وارد صفحه مربوط به دریافت وجه می‌شوید و با ثبت‌نام نماد سهم خود، بارگذاری تصویر ورق سهم، درخواست تغییر ناظر را به‌صورت سیستمی ثبت می‌کنید.

تغییر کارگزار ناظر زمانی انجام می‌شود که قصد تغییر کارگزاری خود را دارید یا سهام پورتفوی خود را می‌خواهید انتقال دهید.

جمع بندی

در این مقاله علاوه بر آموزش خرید سهام در بورس به بیان نکات مهم در خرید سهام پرداختیم. همان طور که گفته شد، نخستین گام برای خرید سهام، ثبت نام در سجام و احراز هویت است.

پس از دریافت کد بورسی، متقاضیان می‌توانند در یک کارگزاری ثبت نام کرده و کد معاملاتی دریافت کنند. روش دوم دریافت کد بورسی و کد معاملاتی ثبت نام از طریق سایت کارگزاری بیدار است. با ورود از طریق این سایت، به طور همزمان کد بورسی و کد معاملاتی دریافت کنید.