شرکت هایی که در ابتدا شروع فعالیت خود هستند، به‌منظور اجرا و به اتمام رساندن محصول یا سرویس خود به حمایت‌های مالی سنگینی و بالایی نیازمند هستند. این نیاز در استارت‌آپ‌های تازه بنیانی که ایدههای خلاقانه و نوآورانه‌ای دارند و توسط کارآفرینانی که سرمایه اولیه ندارند تأسیس می‌شوند، بیشتر اهمیت پیدا می‌کند.
یکی از راه‌هایی که با آن می‌توان این نیاز را برطرف نمود، صندوق های سرمایه گذاری جسورانه می‌باشند که در واقع یکی از روش‌های سرمایه گذاری غیر مستقیم در بازار بورس می‌باشد. در ادامه به معرفی و بیان ویژگی‌های این صندوق میپردازیم.
صندوق جسورانه چیست؟
صندوق جسورانه (Venture Capital)، یک صندوق سرمایه گذاری است که از شرکت‌های مختلف در زمینه‌های متفاوت، مؤسسات، صندوق‌ها و سرمایه‌داران حقیقی، جذب سرمایه انجام می‌دهد و آن سرمایه جمع شده را در استارت‌آپ‌های تازه تاسیس و ایدههای نوآورانه که دارای پتانسیل بالا و آینده‌ای روشن هستند، سرمایه گذاری می‌کند.
مقصد و هدف صندوق‌های جسورانه نه تنها دریافت بازدهی بالا در سرمایه‌گذاری، بلکه بهبود کارآفرینی، توسعه فناوری و بهبود شرایط اشتغال و به طور کلی اقتصاد هم هست.
علت نام‌گذاری صندوق جسورانه
علت نام‌گذاری این نوع سرمایه‌گذاری به صندوق سرمایه گذاری جسورانه یا صندوق خطرپذیر این است که این نقدینگی، برای هزینه کسبوکارهای نوین می‌باشد و درصد موفقیت این ایدههای خلاقانه مشخص نیست.
اگر این ایده‌ها به نتیجه برسند، در این صورت بازدهی سرمایه‌گذاری جسورانه بسیار بالاتر از هر نوع سرمایه گذاری خواهد بود و در غیر این صورت احتمال از بین رفتن سرمایه در این صندوق‌ها وجود دارد.
بنابراین، بازدهی و ریسک صندوق‌های سرمایه‌گذاری جسورانه بالا می‌باشد.
ترکیب دارایی صندوق جسورانه
در صندوق های جسورانه نیز اصل سبدچینی و تنوع، کاربرد دارد و سرمایه‌گذاران همه دارایی خود را در یک ایده، سرمایه‌گذاری نمی‌کنند. ترکیب صندوق‌های جسورانه به این صورت است که بیش از نیمی از سرمایه باید به حمایت از کسب‌وکارها و ایده‌ها اختصاص پیدا کند و درصد باقی‌مانده به اوراق با درامد ثابت و سپرده‌های بانکی تخصیص یابد.
علت این ترکیب و تنوع در این صندوق‌ها، پایین آوردن ریسک صندوق سرمایه‌گذاری جسورانه است، تا در صورتی که ایده با شکست مواجه شد، مقداری از سرمایه در صندوق درآمد ثابت باقی‌مانده باشد.
پذیره نویسی صندوق های جسورانه
یکی از روش‌های جمع‌آوری منابع برای صندوق‌های سرمایه‌گذاری از طریق فروش واحدهای سرمایه‌گذاری در چارچوب نمادهای معاملاتی به‌وسیله مکانیزم سامانه معاملاتی می‌باشد.
به این روش پذیره نویسی صندوق‌های سرمایه‌گذاری می‌گویند که بسیار متداول است و صندوق جسورانه نیز از همین روش برای سرمایه‌گذاری استفاده می‌کند.
در واقع فراخوان‌هایی از طریق سازمان بورس و اوراق بهادار اعلام می‌شود و افرادی که تمایل به سرمایه‌گذاری دارند، در روز مخصوصی اقدام به ثبت و پذیره نویسی می‌کنند. در پذیره‌‌نویسی محدودیت‌هایی وجود دارد و پس از تکمیل ظرفیت، امکان اقدام و سرمایه گذاری نخواهد بود.
تفاوت صندوق جسورانه با سایر صندوق‌ها
صندوق های سرمایه گذاری ابزارهای نوین سرمایه‌گذاری و جذب سرمایه هستند اما نحوه و حوزه سرمایه‌گذاری این صندوق‌ها با هم تفاوت‌هایی دارند.
در صندوق‌های سرمایه‌گذاری معمولی، سرمایه‌گذار در صندوق‌هایی که فعالیتشان در زمینه اوراق بهادار، ارز، طلا و حتی ساختمان یا یک پروژه است، سرمایه‌گذاری می‌کند و اغلب درصدی مشخص به فرد تعلق می‌گیرد. در این صندوق‌ها ریسک غیر قابل باوری وجود ندارد و همه چیز در چارچوبی مشخص صورت می‌گیرد.
این در حالی است که در صندوق های جسورانه ریسک به میزانی است که ممکن است اصل دارایی سرمایه‌گذار تا حد زیادی از بین رود و علت آن سرمایه‌گذاری در کسبوکارهای تازه تاسیس است و عدم موفقیت این ایده‌ها به منزله نابودی سرمایه فرد است.
همچنین میزان سود در صندوق های جسورانه (در صورت سوددهی) با هیچ نوع سرمایه‌گذاری قابل مقایسه نیست و بسیار زیاد است.
صندوق جسورانه مناسب چه افرادی است؟
از نام این نوع صندوق مشخص است که جسارت و ریسک‌پذیری بالا از مشخصه‌های حیاتی افرادی است که به صندوق جسورانه فکر می‌کنند.
از آن‌جایی که در هنگام پذیره نویسی، سازمان بورس، حداقل دارایی را طلب می‌کند و هر فردی توانایی اثبات و ارائه تمکن مالی را ندارد، بنابراین افراد و سازمان‌هایی با ثروت زیاد، مناسب صندوق جسورانه هستند.
شرکت‌های بیمه، افراد ثروتمند، صندوق‌های بازنشستگی و نهادها و موسسات مالی از اصلی‌ترین فعالان صندوق‌های جسورانه می‌باشند.
مزایا و معایب صندوق‌های جسورانه
صندوق‌های جسورانه مانند هر ابزار مالی دارای نقاط قوت و ضعف است که عبارتند از:
مزایا
امروزه، دنیای تکنولوژی در حال گسترش است و این نشانگر ظرفیت بالای صندوق‌های جسورانه می‌باشد و با فعالیت در این صندوق‌ها می‌توان به صورت مستقیم در فرآیند مالی کسب و کارهای جدید سهیم شد و از درآمد آنان بهره برد.
معایب
به علت شیوه و سبک سرمایه‌گذاری در صندوق‌های جسورانه، نمی‌توان انتظار بازگشت سرمایه را داشت و تضمینی در این رابطه وجود ندارد که از مهم‌ترین نگرانی‌ها به شمار می‌رود.
ریسک این نوع سرمایه‌گذاری غیر قابل سنجش است.
صندوق های جسورانه بورسی
با فعالیت روز افزون صندوق‌های جسورانه در اقتصاد دنیا، صندوق‌های جسورانه در ایران نیز بسیار مورد توجه واقع شده‌اند و در ۲ سال گذشته در حوزه‌های مختلفی در ایران فعالیت تخصصی خود را آغاز نموده‌اند.
می‌توانید لیست صندوق های جسورانه را در سایت فیپیران مشاهده کرده و آنها را با یکدیگر مقایسه کنید. نحوه خرید صندوق های جسورانه etf همچون سهام در بورس قابل معامله هستند. اطلاعات این صندوق های سرمایه گذاری در سایت کدال قابل مشاهده است.
جمع‌بندی
یکی از نوین‌ترین روش‌ها و ابزارهای سرمایه‌گذاری در سراسر دنیا، صندوق سرمایه‌گذاری جسورانه می‌باشد. این صندوق‌ها با جمع‌آوری نقدینگی از کسبوکارهای نوپا در حوزه‌هایی همچون اطلاعات و ارتباطات، فناوری مالی، سلامت، پتروشیمی، آب و حوزه فرهنگ حمایت می‌کنند.
روش این صندوق‌ها به این صورت است که اگر آن پروژه موفق شود و به درآمد برسد در این صورت افراد سرمایه‌گذار با سود بسیار جذابی مواجه خواهند شد. از سوی دیگر، در صورت شکست کسب‌وکارها، سرما‌یه‌گذارها با ضرری شاید غیر قابل جبران مواجه می‌شوند.
