صندوق های سرمایه گذاری بر خلاف خرید سهام از ریسک کمتر و بازدهی بیشتری برخوردار است؛ چرا که تحلیل‌گران حرفه‌ای یک پرتفوی مناسب برای صندوق تهیه می‌کنند. صندوق‌های سرمایه گذاری بهترین گزینه برای کسانی است که اطلاعات یا زمان کافی برای رصد بازار ندارند. اگر قصد سرمایه گذاری در صندوق‌های سرمایه گذاری را دارید اما با اجزاء تشکیل دهنده صندوق آشنایی ندارید، به شما پیشنهاد می‌کنیم تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
اجزاء تشکیل دهنده و اصطلاحات صندوق
صندوق های سرمایه گذاری با توجه به ترکیب دارایی و نوع فعالیت به انواع مختلف اعم از صندوق سهامی، صندوق مختلط، صندوق درآمد ثابت، صندوق نیکوکاری، صندوق بخشی، صندوق پروژه، صندوق سرمایه گذاری اختصاصی، صندوق در صندوق، صندوق زمین و ساختمان، صندوق بازارگردانی و ... تقسیم می‌شود. هر سرمایه گذار براساس ریسک پذیری، افق سرمایه گذاری و بازدهی یکی از صندوق های سرمایه گذاری را انتخاب می‌کند.
با وجود تنوع صندوق های سرمایه گذاری، برخی اصطلاحات و اجزاء تشکیل دهنده صندوق یکسان است. در ادامه به بیان اجزاء تشکیل دهنده صندوق و اصطلاحات رایج صندوق سرمایه گذرای اشاره خواهیم کرد.
ارکان صندوق
صندوق‌های سرمایه گذاری دارای ارکان مختلف اعم از مجمع صندوق، مدیر صندوق، ضامن نقدشوندگی، کارگزاری، مدیر ثبت، حسابرس و متولی صندوق است. سود ده یا زیان ده بودن هر صندوق به ارکان آن بستگی دارد چرا که به طور کلی تصمیمات صندوق توسط ارکان اتخاذ می‌شود.
اساسنامه صندوق
موارد قانونی برای شفافیت صندوق‌ها در اساسنامه صندوق آمده است. صندوق‌ها باید تمام فعالیت‌های سرمایه گذاری خود را در چارچوب اساسنامه انجام دهند.
امیدنامه صندوق
در امیدنامه صندوق استراتژی سرمایه گذاری صندوق آمده است. هر صندوق باید مطابق با امیدنامه خود، سرمایه در اختیار خود را به گردش درآورد. امیدنامه صندوق‌های سرمایه گذاری با یکدیگر متفاوت هستند.
واحد سرمایه گذاری صندوق
صندوق های سرمایه گذاری سرمایه جمع آوری شده را تقسیم بر تعداد واحدهای سرمایه گذاری کرده و به هر فرد به میزان سرمایه گذاری، یونیت (unit) اختصاص می‌دهد.
ترکیب دارایی صندوق
صندوق های سرمایه گذاری با توجه به نوع دارایی به انواع مختلفی تقسیم می‌شود. هر صندوق براساس امیدنامه خود، یک سبد سرمایه گذاری ایجاد می‌کند. ترکیب دارایی صندوق‌ها با توجه به تصمیم مدیر صندوق می‌تواند متفاوت باشد.
سود صندوق های سرمایه گذاری
صندوق‌های سرمایه گذاری موظف به پرداخت سود طبق قوانین صندوق هستند. صندوق های سرمایه گذاری از نظر پرداخت سود به دو دسته دارای دوره تقسیم سود و بدون دوره تقسیم سود طبقه بندی می‌شوند.
صندوق‌هایی همچون صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت سپر که دوره تقسیم سود ندارند، به صورت روزانه nav صندوق افزایش می‌یابد. سرمایه‌گذاران از تفاوت قیمت خرید و فروش اوراق سود کسب می‌کنند. به نوعی صندوق‌هایی که دوره تقسیم سود ندارند، سود خود را به صورت سود مرکب محاسبه و پرداخت می‌نمایند.
پرداخت سود صندوق
صندوق‌هایی که دوره تقسیم سود دارند، طبق قوانین صندوق باید در زمان مقرر سود سرمایه گذاران را پرداخت کنند. سود به حساب ثبت شده سرمایه گذار در سجام پرداخت می‌شود.
Nav صندوق
NAV صندوق در واقع همان ارزش خالص دارایی یک صندوق است. ارزش خالص دارایی حاصل تغییرات ارزش دارایی به علاوه سود تقسیمی است که در نهایت بازده کل را شامل می‌شود.
نحوه خرید و فروش اوراق
براساس استراتژی معاملاتی و سرمایه خود، در روز معامله قیمت و تعداد را مشخص کنید. اگر قصد خرید و فروش اوراق صندوق درآمد ثابت را دارید، به آخرین قیمت خریدار و فروشنده توجه کنید. خریدار صندوق برای سرعت بخشیدن به معامله باید بالاترین قیمت اعلام شده توسط فروشنده را بپذیرد. همچنین اگر فردی قصد فروش سریع اوراق خود را دارد، بهتر است پایین ترین قیمت خریدار را قبول کنید.
روش معامله اوراق
اوراق صندوق های سرمایه گذاری به دو روش etf و صدور و ابطال قابل معامله هستند. سرمایه گذاران برای خرید صندوق etf می‌توانند نماد مورد نظر را در پنل کاربری خود جست‌وجو و معامله کنند. معامله اوراق به روش صدور – ابطال، کمی دشوارتر از صندوق های قابل معامله در بورس هستند.
سرمایه گذاران برای صدور و ابطال واحدهای سرمایه گذاری باید به سایت صندوق مراجعه و درخواست خود را ثبت کنند. در این روش خرید و فروش اوراق با چند روز تاخیر انجام می‌شود اما در روش etf، بلافاصله بعد از مچینگ قیمتی، معامله انجام می‌گردد. به دلیل سهولت در معامله، سرمایه گذاران ترجیح می‌دهند اوراق صندوق‌های قابل معامله را خرید و فروش کنند.
پذیره نویسی صندوق
صندوق های سرمایه گذاری پیش از تاسیس، به پذیره نویسی می‌پردازند. پذیره نویسی صندوق etf متفاوت با خرید سهام متفاوت است. در خرید سهام بلافاصله پس از مچینگ قیمتی، مالکیت سهام از فروشنده به خریدار منتقل می‌شود اما در پذیره نویسی حدود 2 ماه پس از خرید، در پرتفو ثبت می‌گردد.
باید بدانید که فرآیند پذیره نویسی صندوق سرمایه گذاری به روش صدور – ابطال به صورت حضوری در شعب صندوق انجام می‌پذیرد.
ضامن نقدشوندگی
یکی از مزایای صندوق سرمایه گذاری، ضامن نقدشوندگی است. ضامن نقدشوندگی به زبان ساده یعنی هیچ سرمایه گذاری در صف خرید یا فروش قرار نگیرد. پرداخت سود و پرداخت وجه سرمایه گذاران در زمان ابطال به عهده صندوق است اما اگر صندوق نتواند وجه مورد نیاز را تامین کند، ضامن نقدشوندگی باید مبلغ را پرداخت کند.
دامنه نوسان صندوق
سهام و اوراق صندوق های سرمایه گذاری روزانه دارای دامنه نوسان مشخصی هستند. سهام وابسته به بازار بورس یا فرابورس بودن، دامنه نوسان متفاوتی دارد اما صندوق های سرمایه گذاری دارای دامنه نوسان 10 درصد هستند.
ساعات کار صندوق
از ساعت 8:45 الی 9 زمان سفارش گیری و از ساعت 9 الی 15 زمان معامله صندوق های سرمایه گذاری است.
