دامنه نوسان بورس به دامنه تغییرات قیمتی یا نوسانات قیمت در یک سهام دلالت دارد. دامنه نوسان سهام در بازار بورس اوراق بهادار به نوع بازار آن بستگی دارد. اگر می‌خواهید بدانید که حداقل و حداکثر نوسان مجاز در بازار بورس و فرابورس چقدر است، تا انتهای این مقاله از سری مقالات آموزشی کارگزاری بیدار همراه باشید.
دامنه نوسان بورس چیست؟
در بازار بورس، دامنه نوسان به مقدار حداکثر و حداقلی از تغییر قیمت یک نماد (سهام یا اوراق بهادار دیگر) در یک دوره زمانی خاص اشاره دارد. این مقادیر معمولاً به صورت درصدی از قیمت پایانی نماد در روز قبل یا میانگین قیمت‌های معاملاتی اخیر محاسبه می‌شوند. این اطلاعات می‌تواند به معامله‌گران کمک کند تا میزان نوسانات و ریسک سرمایه‌گذاری خود را ارزیابی کنند.
دامنه نوسان میزان ریسک خرید یک سهم در روز معاملاتی را نشان می‌دهد. بنابراین اطلاع از دامنه نوسان هر سهم برای معامله‌گر از نظر ارزیابی ریسک، تعیین سطح ورود و خروج و انتخاب استراتژی معاملاتی اهمیت زیادی دارد. در واقع، دامنه نوسان بورس می‌تواند به معامله‌گران کمک کند تا تصمیمات بهتری در مورد معاملات خود بگیرند و ریسک‌های خود را مدیریت کنند.
مفهوم دامنه نوسان با مثال
دامنه نوسان به زبان ساده، فاصله بین کمترین قیمت و بیشترین قیمت در یک روز معاملاتی را می‌گویند. قیمت صفر تابلو در بورس با قیمت پایانی سهم در روز قبل مشخص می‌شود.
برای درک بهتر دامنه نوسان به مثال زیر توجه کنید.
فرض کنید قیمت پایانی نماد فولاد در روز معاملاتی قبل، 5330 ریال باشد. قیمت مجاز روز معاملاتی بعد بین 4960 تا 5700 و با دامنه نوسان 7 درصد (مثبت و منفی) تغییر می‌کند. برای مشاهده بازه قیمتی سهم به سایت tsetmc مراجعه کنید.
مزایا و معایب دامنه نوسان بورس
| مزایا | معایب |
| کشف قیمت واقعی | انتقال هیجانات به روزهای بعد |
| جلوگیری از نوسانات قیمتی بالا در یک روز معاملاتی | تأخیر در کشف قیمت |
| جلوگیری از دستکاری قیمت توسط سهامدار عمده | تشکیل صف خرید یا فروش |
تاثیر دامنه نوسان بر معاملات بازار
قیمت هر سهم می‌تواند روزانه در قیمت و دامنه نوسان مجاز تغییر کند. امکان افزایش یا کاهش قیمت خارج از دامنه نوسان وجود ندارد. صف خرید در حداکثر قیمت مجاز و صف فروش در حداقل قیمت مجاز تشکیل می‌شود.
دامنه نوسان در بورس ایران
| بازار اول بورس و فرابورس (سهام) | دامنه نوسان 7 درصد |
| بازار دوم بورس و فرابورس (سهام) | دامنه نوسان 5 درصد |
| اوراق بدهی و اوراق مشتقه در بازار دوم بورس و فرابورس | دامنه نوسان 5 درصد |
| اوراق بدهی و اوراق مشتقه در بازار اول بورس و فرابورس | دامنه نوسان 6 درصد |
| صندوق سرمایه گذاری | دامنه نوسان 10 درصد |
| بازار پایه (زرد) | دامنه نوسان 3 درصد |
| بازار پایه (نارنجی) | دامنه نوسان 2 درصد |
| بازار پایه (قرمز) | دامنه نوسان 1 درصد |
دامنه نوسان حق تقدم سهام
| حق تقدم سهام بازار اول بورس | دامنه نوسان 14 درصد |
| حق تقدم سهام بازار دوم بورس | دامنه نوسان 10 درصد |
| حق تقدم سهام بازار اول فرابورس | دامنه نوسان 7 درصد |
| حق تقدم سهام بازار دوم فرابورس | دامنه نوسان 5 درصد |
چه زمانی دامنه نوسان حذف می‌شود؟
در مواقعی امکان حذف دامنه نوسان بورس وجود دارد که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد:
- بعد از بازگشایی سهم پس از مجمع عمومی فوق العاده
- بعد از بازگشایی سهم پس از مجمع عمومی عادی
- بازگشایی نماد پس از افشای اطلاعات با اهمیت
- بازگشایی نماد پس از افزایش یا کاهش بیش از 20 درصد
