گواهی سپرده کالایی یکی از روش‌های سرمایه گذاری در بورس است که در آن به خرید و فروش کالاهایی مانند نقره، برنج، پسته و یا زعفران پرداخته می‌شود. گواهی سپرده زعفران نیز به عنوان یکی از گواهی‌های ارزشمند در این بازار معامله می‌شود که طبیعتا به هر اندازه آگاهی نسبت به این نوع از معاملات افزایش پیدا کند، به همان اندازه کیفیت معاملات نیز افزایش پیدا می‌کند.
در ادامه این قسمت قصد داریم به منظور آشنایی بیشتر شما عزیزان با گواهی سپرده کالایی در بورس به صورت ویژه به گواهی سپرده زعفران بپردازیم تا در نهایت بتوانید به صورت کاملا آگاهانه برای انجام این معاملات تصمیم بگیرید. با ما همراه باشید.
گواهی سپرده زعفران چیست؟
منظور از گواهی سپرده زعفران، گواهی است که شخص در ازای تحویل زعفران به انبار بورس ایران دریافت می‌کند. در واقع شخصی که دارنده زعفران است، با در اختیار داشتن این کالا به انبار بورس ایران مراجعه کرده و کالا را به انبار تحویل می‌دهد که البته این کار نیازمند انجام یک فرآیند مشخص برای تایید انبار خواهد بود.
زمانی که انبار کالای دریافتی را طبق فرآیند مشخص پذیرش کند، اقدام به صدور قبضی تحت عنوان قبض انبار به نام دارنده زعفران می‌کند. حال قبضی که به مالک تحویل داده شده است در سریع‌ترین زمان ممکن که معادل با یک روز کاری بورس خواهد بود، تبدیل به گواهی سپرده زعفران شده تا دارنده این گواهی بتواند به وسیله آن به انجام معاملات در بازار بورس بپردازد؛ به این معاملات، معاملات گواهی سپرده زعفران گفته می‌شود.
گواهی سپرده زعفران در بورس
راه یافتن زعفران به معاملات بازار بورس سیاست‌هایی را در پی دارد که از جمله آن می‌توان به در دست گرفتن بازار جهانی اشاره کرد. بر این اساس با ورود کالای زعفران به بازار بورس، تلاش برای استانداردسازی این کالا به شدت افزایش پیدا می‌کند و به این ترتیب بازار خارجی با اطمینان خاطر بیشتری به سراغ خرید زعفران از بورس می‌آیند.
در واقع زعفران معامله شده در بازار بورس از نظر کیفیت و استانداردسازی می‌تواند بازار خارجی را مجاب کند تا به جای خرید از دلالان، مستقیما از بازار بورس خرید نمایند و این همان چیزی است که زعفران را به نمادی برای کشور تبدیل می‌کند.
این اقدامات نیازمند یک بسترسازی مناسب برای جذب بازار است که دولت برای چنین هدفی دست به راه اندازی گواهی سپرده زعفران در بورس کرده است؛ جاییکه گواهی سپرده زعفران در کنار معاملات فیزیکی این کالا توانسته است زمینه را برای رونق معاملات زعفران در بورس فراهم کند.
معاملات گواهی سپرده زعفران
از آنجاییکه معاملات گواهی سپرده زعفران شرایط را به گونه‌ای فراهم می‌کند که سرمایه گذاران این بازار از جمله کشاورزان به صورت لحظه‌ای از قیمت زعفران در بازار آگاه باشند، می‌توان نتیجه گرفت که بازار کالا به سمت شفافیت پیش می‌رود.
در واقع منظور از این مسئله این است که روند معاملات بورس کالا موجب شفاف‌سازی بازار و به دنبال آن شفافیت قیمت کالا‌ها می‌شود. راه یافتن زعفران به گواهی سپرده کالا در بازار بورس موجب می‌شود تا این کالا هرچه بیشتر و بهتر به سمت استانداردسازی و با کیفیت شدن برود تا در نهایت صادرات این کالا نیز پر رونق‌تر از گذشته گردد.
لازم به ذکر است که زعفرانی که در داخل کشور کشت می‌شود، تمامی معیار‌های جهانی را در خود جای داده است تا به این ترتیب بتواند چیزی حدود ۹۵ درصد از کل تولیدات زعفران در دنیا را به خود اختصاص دهد. تلاش وزارت جهاد کشاورزی این است که جایگاه طلای سرخ نه تنها در داخل کشور بلکه در سایر کشور‌های هدف به خوبی ثبیت شود.
خرید گواهی سپرده زعفران
توجه داشته باشید که خرید سپرده زعفران همانند دیگر معاملات بورسی نیازمند دریافت کد بورسی از یکی از کارگزاری‌ها است و در این میان کد بورسی تحت عنوان کد بورسی کالا وجود ندارد بلکه تنها با کد معاملاتی می‌توانید اقدام به خرید و فروش گواهی سپرده زعفران نمایید.
پس از دریافت کد بورسی مجاز خواهید بود تا با جست و جوی نماد زعفران در یکی از سامانه‌های آنلاین اقدام به خرید و فروش گواهی سپرده زعفران خود نمایید. لازم به ذکر است که گاهی سپرده زعفران همانند دیگر گواهی‌های سپرده کالایی دارای تاریخ سر رسید هستند؛ به این معنا که دارنده گواهی تا تاریخ مشخص شده می‌تواند به خرید و فروش گواهی بدون محدودیت بپردازد.
همچنین اینکه سرمایه‌گذارانی که از طریق گواهی سپرده زعفران اقدام به خریداری زعفران کرده‌اند می‌توانند ضمن مراجعه به انبار بورس کالا، کالای خریداری شده خود را دریافت کنند. برای دریافت زعفران به عنوان کالای خریداری شده باید با هماهنگی‌های لازم به منظور انجام کارهای اداری به انبار زعفران بورس کالا مراجعه نمود و کالا را تحویل گرفت.
نکته دیگری که در رابطه با خرید گواهی زعفران باید به آن توجه داشته باشید این است که انبار بورس کالا تنها موظف به تحویل زعفران با مقداری بیش از ۵۰۰ گرم به دارندگان سپرده زعفران است؛ به این معنا که حداقل مقدار برای دریافت فیزیکی زعفران در انبار بورس کالا معادل با نیم کیلو گرم زعفران خواهد بود.
کارمزد پذیرش
انبار در ازای پذیرش و نگهداری از کالا دو نوع کارمزد را تحت عنوان کارمزد پذیرش و نیز کارمزد نگهداری از مالک زعفران دریافت می‌کند.
هزینه پذیرش
تحویل کالا به انبار بورس کالا تحت انجام موارد خاصی صورت می‌پذیرد؛ به این صورت که در ابتدا از زعفران تحویل داده شده نمونه گیری شده و سپس مورد ارزیابی قرار می‌گرد تا در نهایت قیمت کالا و میزان کالا به شفافیت برسد.
این اقدامات برای هر ۴ کیلوگرم از زعفران چیزی حدود ۴۲۰ هزار تومان برای مالک زعفران هزینه در بردارد که تحت عنوان کارمزد پذیرش در زمان تحویل کالا از مالک زعفران دریافت می‌شود. لازم به ذکر است که در صورتیکه زعفران تحویل داده شده به انبار بیش از ۴ کیلوگرم باشد، کارمزد پذیرش بر حسب وزن آن، محاسبه می‌شود.
هزینه نگهداری
هزینه نگهداری زعفران در انبار بورس کالا به صورت روزانه محاسبه می‌شود؛ به این صورت که به ازای هر روزی که زعفران در انبار بورس نگهداری شود، مبلغی به میزان ۲۲۰۰۰ ریال برای هر کیلوگرم از زعفران از دارنده زعفران دریافت می‌شود. توجه داشته باشید که ملاک محاسبه تعداد روز‌های نگهداری زعفران در انبار، روز عادی خواهد بود.
در این صورت مجموع کارمزد دریافتی از دارنده زعفران به ازای نگهداری از کالا، از روز پس از تحویل کالا به انبار تا روز فروش آن محاسبه می‌گردد. لازم به ذکر است که دریافت این کارمزد به دو روش امکان‌پذیر است؛ در روش اول کارمزد نگهداری تا روز فروش کالا از حساب فروشنده کسر می‌گردد و در روش دوم این کارمزد از خریدار کالا در هنگام تحویل گرفتن آن از انبار دریافت می‌شود.
ساعت معاملات گواهی سپرده زعفران
اگر قصد دارید که به نماد‌های زعفران در گواهی سپرده زعفران دسترسی پیدا کنید، تنها کافیست که کلمه زعفران را در سایت TSETMC وارد نمایید تا تمامی گواهی‌های سپرده به همراه تاریخ سپرده به نمایش گذاشته شوند.
این معاملات با حجم مبنای ۱، تنها پس از گذشت یک روز کاری از انجام معامله مورد نظر، تسویه می‌شوند که نشان از نقدینگی بالای گواهی سپرده زعفران دارد. اگر قصد خرید و فروش گواهی سپرده کالا را دارید باید بدانید که ساعت معاملات گواهی سپرده زعفران، ۹ تا ۱۵ در طی روز‌های غیر تعطیل شنبه تا چهارشنبه خواهد بود.
دامنه نوسان قیمت گواهی سپرده زعفران
همانطور که می‌دانید دامنه قیمتی برای هر کدام از کالاهای بورس ایران و دیگر نماد‌های بورسی در یک محدوده خاصی نوسان می‌کند که این محدوده پیش از این برای گواهی سپرده زعفران بین مثبت ۳ و منفی ۳ درصد لحاظ شده بود. بنا به تصویب سازمان بورس اکنون این محدوده نوسان برای گواهی سپرده زعفران کمتر از ۵ درصد و نیز بیشتر از منفی ۵ درصد خواهد بود.
قیمت گواهی سپرده زعفران
همانطور که پیش از این نیز بیان کردیم، ایران تولید کننده حجم زیادی از کل تولیدات زعفران در دنیا است به طوریکه ۹۵ درصد از این تولیدات را به نام خود ثبت کرده است. قیمت گواهی سپرده زعفران متاثر از چندین عامل مختلف است که از جمله آن‌ها می‌توان به نوسانات نرخ ارز، میزان تقاضای زعفران، عرضه زعفران، قوانین حاکم بر خرید و فروش کالا، تعرفه‌های گمرکی و میزان عرضه زعفران در کشور‌های رقیب اشاره کرد.
جمع‌بندی
از آنجاییکه زعفران یکی از کالاهای ارزشمند در داخل و خارج از کشور محسوب می‌شود، راه‌یابی گواهی سپرده زعفران به بازار بورس کالا در سال ۱۳۹۵ موجب شد تا ارزش این کالا بیش از پیش شناخته شود. گواهی سپرده زعفران یکی از روش های سرمایه گذاری در بازار بورس کالا است که تحت شرایط خاصی انجام می‌گیرد.
گواهی سپرده زعفران که در دامنه مثبت ۵ تا منفی ۵ نوسان می‌کند، در روز‌های شنبه تا چهارشنبه قابل معامله خواهد بود. قطعا افزایش آگاهی در رابطه با نحوه معاملات در گواهی سپرده زعفران می‌تواند کیفیت معاملات را به اندازه قابل توجهی افزایش دهد؛ از این رو در این قسمت در تلاش بودیم که اطلاعات کاملی را در این باره در اختیار شما عزیزان قرار دهیم. امید است که در جهت آشنایی بیشتر با این نوع از گواهی سپرده کالایی تاثیر گذار بوده باشیم.
