پس انداز بهتر است یا سرمایه گذاری

در دنیای امروز، سرمایه گذاری در بازارهای مالی و نیز پس انداز سرمایه به شیوه‌های مختلف بسیار رایج و بخشی از هدف‌گذاری بسیاری از اقشار و طبقات اجتماعی شده است. بسیاری از افراد بخشی از سرمایه خود را در بازارهایی مثل بازار بورس، ارز دیجیتال و ... سرمایه گذاری می‌کنند و بسیاری دیگر پس انداز در بانک ها و صندوق های مالی را ترجیح می دهند. بسیاری هم بر سر دو راهی سرمایه گذاری در بازار سرمایه و پس انداز در بانک می مانند. با اینکه این دو مفهوم شباهت هایی را در خود دارند، اما دارای تفاوت های اساسی نیز هستند که در این مقاله می خواهیم به بررسی تفاوت بین پس انداز و سرمایه گذاری از جنبه های مختلف بپردازیم. مطالبی که قصد داریم در ادامه شرح دهیم:

• تعریف سرمایه گذاری
• تعریف پس اندازی
• تفاوت های پس انداز و سرمایه گذاری
• اهداف زمانی
• نقدشوندگی
• بازدهی و کسب سود
• ریسک
• تفاوت در عملکرد اقتصادی
• تفاوت از نظر روانشناسی افراد

تعریف سرمایه گذاری

طبق تعریف، به از دست دادن بخشی از سرمایه در زمان حال برای رسیدن به سرمایه و بازدهی بیشتر در زمان آینده، سرمایه گذاری می گوییم. در سرمایه گذاری ما به عنوان سرمایه گذار، بخشی از سرمایه یا تمام دارایی خود را به امید به دست آوردن سرمایه بیشتر، خرج می کنیم. مثلا در بازار بورس، ارزش دارایی خود را میان چند سهم تقسیم می کنیم به امید اینکه در آینده سود مناسبی کسب کنیم. اما در سرمایه گذاری ما ریسک ضرر و زیان را هم به جان می خریم چرا که هیچ چیز در آینده به وضوح مشخص نیست و هر ممکن و احتمالی، امکان پذیر است.

تعریف پس انداز

طبق تعریف به مازاد مخارج اقتصادی، برای مصرف در آینده پس انداز می گوییم. در پس اندازی برخلاف سرمایه گذاری، ما به عنوان پس انداز، بخشی از دارایی خود را نگه می داریم تا در آینده در صورت نیاز خرج کنیم. به نوعی ما بخشی از دارایی خود را کنار می گذاریم تا در صورت نیاز و یا خرید اجناس، به سمت آن برویم. در این حالت ما ریسک کمتری کرده ایم چرا که احتمال ضرر به صفر می رسد اما ممکن است ارزش دارایی ما چندان تغییری در آن صورت نگیرد و یا درصد کمی به سود برسیم.

تفاوت های پس انداز و سرمایه گذاری

همان طور که تا حدودی به آن اشاره شد، پس اندازی و سرمایه گذاری دارای تفاوت هایی هستند که می تواند نگرش ما را به این دو مفهوم تغییر دهد و یا در موقع تصمیم گیری بین این دو راهی، تصمیمی منطقی و پر بازدهی بگیریم. در ادامه به بررسی کلی این تفاوت ها با پرداختن به پارامترهای مختلف، می پردازیم:

• اهداف زمانی

یکی از مهمترین تفاوت هایی که میان پس اندازی و سرمایه گذاری مطرح است، اهداف زمانی هر کدام برای رسیدن به نتیجه مطلوب است. طبعا وقتی صحبت از سرمایه گذاری به میان میاید، صرف نظر از هر نوع سرمایه گذاری، ما نیاز به زمان بیشتر در طی سالها هستیم تا به سود مناسب و افزایش سرمایه خود برسیم اما در پس اندازی، اهداف کوتاه مدت مد نظر است. هم ممکن است نیاز به خرج آن در زمان کوتاه به وجود بیاید و هم پس اندازی درازمدت، چندان منطقی به نظر نمی رسد چرا که ارزش دارایی در طی سالها کم و کمتر می شود. چرا که ممکن است با افزایش تورم، ارزش پس انداز پایین بیاید.

• نقدشوندگی

در پس اندازی به راحتی می توانید پول خود را از طریق بانک نقد کنید و هر زمان که به آن نیاز داشتید به آن دسترسی آسانی داشته باشید و آن را نقد و خرج نمایید اما در سرمایه گذاری به راحتی نمی توانید سرمایه خود را نقد کنید و شاید نیاز به زمان بیشتری برای این کار خواهید داشت. به عنوان مثال اگر در بازار سهام سرمایه گذاری کرده اید، برای نقد کردن سرمایه خود، نیاز دارید تا سهم مورد نظر را در قیمت مطلوبی بفروشید و این پروسه ممکن است کمی زمان بر باشد تا پول نقد آن به حساب شما واریز شود. و بسته به شرایط بازار نیز دارد.

• بازدهی و کسب سود

در این مورد، تفاوت بنیادی مهمی وجود دارد. وقتی شما پولی را پس انداز می کنید، احتمال ضرر کردن تقریبا به صفر می رسد اما آیا بازدهی شما در طولانی مدت بالا خواهد بود؟ طبعا خیر.

بازدهی و سود در بازار سرمایه همواره با میزان ریسک و سرمایه گذاری گره خورده است. بنابراین به طور مشخص می توان گفت، در سرمایه گذاری بازدهی و کسب سود به مراتب بسیار بیشتر از پس اندازی خواهد بود. در پس اندازی ارزش دارایی شما تقریبا ثابت باقی می ماند و عملا بازدهی کمی خواهد داشت.

• ریسک

قبل هم تا حدی اشاره کردیم، در سرمایه گذاری، ریسک بیشتری وجود دارد و هر چقدر میزان سرمایه بیشتر باشد، طبیعتا قدرت ریسک هم بالاتر می رود. وقتی احتمال ضرر و سود به یک میزان قرار دارد، پس مفهومی به نام ریسک وسط میاید. در پس اندازی شما در منطقه امن به سر می برید چرا که احتمال ضرری وجود ندارد اما در سرمایه گذاری شما به طور مداوم با فاکتوری به نام ریسک دست و پنجه نرم می کنید. به طور مثال در سرمایه گذاری بازار سهام، ممکن است در مواقعی سودی که پس انداز بانکی در طی یک سال می دهد را شما در طی یک ماه به دست بیاورید.

• تفاوت در عملکرد اقتصادی

پس اندازی و سرمایه گذاری، عملکردهای متفاوتی از خود نشان می دهند. در سرمایه گذاری، امکان رشد سرمایه و بالا رفتن عملکرد اقتصادی وجود دارد به طوری که عرضه و تقاضا به عنوان پارامتری مهم در عملکرد اقتصادی،مطرح می شود. اما در پس اندزی این پارامتر عملا وجود ندارد بنابراین می توان گفت عملکرد اقتصادی نسبتا ضعیفی در مقابل سرمایه گذاری خواهد داشت. در پس اندازی پول در چرخه اقتصادی قرار نمی گیرد و در وضعیتی ثابتی قرار خواهد گرفت. اما در سرمایه گذاری با سود به دست آمده می توان سمت سرمایه گذاری جدید رفت و وارد چرخه اقتصادی شد.

• تفاوت از نظر روانشناسی افراد

هر فردی نسبت به ذهن و نوع شخصیت فردی خود اقدام به پس انداز یا سرمایه گذاری می کند. افرادی که اهل ریسک پذیری و خطر کردن هستند، سرمایه گذاری را برای آینده خود انتخاب می کنند و بالعکس افرادی که چندان دغدغه ریسک را ندارند و می خواهند همیشه منطقه امنی داشته باشند، پس اندازی را در نظر می گیرند. به همین ترتیب افرادی که دید بلندمدتی به سرمایه خود دارند و افق دید بلندتری در سر دارند، به سمت سرمایه گذاری می روند و افرادی که دید کوتاه مدت دارند و به نوعی برای روز مبادا پول خود را نگه می دارند، پس اندازی را انتخاب می کنند.

جمع‌بندی

تصمیم گیری و انتخاب میان پس اندازی پول و سرمایه گذاری، همواره از دغدغه های بسیاری از افراد مختلف می باشد. هر کدام از این دو مفهوم با پارامترهای مالی در ارتباط هستند اما دارای تفاوت های زیادی با هم هستند. این تفاوت ها را از جنبه های گوناگونی می توان بررسی کرد. به همین خاطر در این مقاله به بررسی تمایز بین پس اندازی و سرمایه گذاری پرداخت کردیم و فاکتورهای مختلفی را برای آنها در نظر گرفتیم.

با در نظر گرفتن جنبه های مختلف می توان به این نتیجه رسید که در شرایط فعلی، سرمایه گذاری در بورس نسبت به نگه داری و پس انداز پول، منطقی تر و پر بازده تر به نظر می رسد. کارگزاری بیدار با داشتن سابقه طولانی در بازار سرمایه، آماده ارائه خدمات خود برای سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار می باشد که کافی است برای اطلاعات بیشتر با دفاتر و شعبات کارگزاری در تماس باشید