برای تجربه‌ی یک سرمایه‌گذاری موفق و پربازده، باید با انواع مختلف تحلیل و جزییات آن آشنا باشید. Eps یکی از مفاهیم مهم و تاثیرگذار در تحلیل بنیادی می‌باشد که به عنوان فعال بازار سرمایه، باید با تاثیرات و کاربرد آن آشنا باشید. در این مقاله از سری مقالات آموزشی کارگزاری بیدار، به سوالاتی همچون منظور از eps چیست و نحوه محاسبه آن چگونه است، پاسخ می‌دهیم. با ما همراه باشید.
EPS چیست؟
کسانی که تازه‌وارد به بازار بورس هستند پس از مواجه با اصطلاح eps، برایشان سوال پیش می‌آید که «eps در بورس چیست»؛ در پاسخ باید بگوییم که واژه‌ی EPS، مخفف اصطلاح ۳ کلمه‌ای Earnings Per Share است که سود به دست آمده از هر سهم می‌باشد. در حقیقت EPS، آن مقدار سودی است که برای هر سهم شرکت محقق شده است.
از Earnings Per Share یا همان سود به‌دست آمده برای هر سهم، به عنوان شاخصی برای ارزیابی سودآوری شرکت‌های پذیرفته شده و فعال در بازار بورس اوراق بهادار یاد می‌شود.
طبیعتا اگر EPS شرکت‌ها عدد بزرگ‌تری را به خود اختصاص دهند، سودآوری شرکت بیشتر بوده است و آن سهم از شرایط بنیادی بهتری برخوردار است.
نحوه محاسبه EPS
EPS از تقسیم سود کل به تعداد سهم موجود در آن شرکت بدست می‌آید. در این فرمول باید به این نکته توجه کرد که سود کل شرکت، از اختلاف و تفریق درآمد خالص و سود سهام ممتاز به دست می‌آید.
با توجه به این که در اغلب اوقات تعداد سهام شرکت تغییری ندارد، صورت این نسبت و این تقسیم از اهمیت بسیار بیشتری برخوردار است.
برای آگاهی از تعداد سهام عادی پایان سال مالی، سود پرداخت شده سهام ممتاز و همین طور درآمد خالص باید از ترازنامه و صورت سود و زیان استفاده کنید.
محاسبه EPS به روش TTM
اگر در سایت tsetmc.com، یک نماد را جست‌وجو کنید. Eps نماد که بر مبنای سود و زیان 12 ماهه اخیر (TTM) محاسبه شده است، را مشاهده می‌کنید.
TTM، مخفف اصطلاح Trailing Twelve Month به معنی بازه ۱۲ ماهه می‌باشد. به زبانی ساده‌تر، اگر برای محاسبه‌ی نسبت EPS از سود و زیان یک ساله استفاده شود، در این صورت EPS به روش TTM محاسبه شده است.
انواع EPS در بورس
سود به‌دست آمده از هر سهم یا همان EPS از منظر زمان بررسی به ۲ نوع EPS پیش‌بینی شده و تحقق یافته تقسیم می‌شود.
EPSپیش‌بینی شده
اغلب در ابتدای سال مالی، مدیران و تحلیل‌گران با پیش‌بینی درآمد هر نماد سعی در پیش‌بینی مقدار نسبت EPS دارند. اساس این پیش‌بینی، ارقام برآورد شده می‌باشد.
اگر در انتهای سال مالی میزان سود هر سهم از عدد پیش‌بینی شده بیشتر باشد، در این صورت شرکت فعالیت خوب و مثبتی را در آن سال مالی تجربه کرده است و بالعکس.
EPS تحقق یافته
این نوع از EPS در پایان سال مالی و بر اساس آمار و اعداد واقعی رخ داده در آن بازه زمانی محاسبه می‌شود. این عدد پس از آن که محاسبه و تایید شد در سایت TSETMC درج می‌گردد و به صورت عمومی اطلاع رسانی می‌شود.
کاربرد EPS در بورس
سود هر واحد سهم (EPS) یکی از فاکتورهای تاثیرگذار در تعیین قیمت سهم است. نسبت EPS همچنین در محاسبه‌ی دیگر نسبت‌های مهم در تحلیل بنیادی همچون نسبت قیمت به درآمد (P/E) بسیار کاربرد دارد و یکی از مؤلفه‌های اصلی برای آن است.
در نسبت قیمت بر درآمد، حرفE که درآمد است، همان عدد به دست آمده از نسبت EPS است. شما با استفاده از نسبت EPS و سپس محاسبه‌ی قیمت به سود، می‌توانید ارزش سهام مورد نظر را متناسب با ارزش بازار بررسی کنید.
در حقیقت اصلی‌ترین کاربرد سود هر واحد سهم (EPS) ، انتخاب سهم مناسب و مستعد به رشد است.
EPS منفی نشانه چیست؟
زمانی که EPS شرکت و سهمی منفی می‌شود، قطعا شرکت ضرر ده بوده است. به زبانی ساده‌تر اگر هزینه‌ها و مخارج شرکت از درآمد شرکت بیشتر باشد، درآمد شرکت منفی می‌شود.
در نتیجه‌ی این اتفاق بعد از محاسبه‌ی نسبت EPS با عددی منفی روبه‌رو هستید و این عدد به شما نشان می‌دهد که برای هر سهم چه قدر ضرر متحمل شده‌اید.
زیان خالص هر سهم با EPS منفی نمایان می‌شود. برای مثال اگر شرکتی ۵۰۰ میلیون تومان ضرر کند و ۵۰ میلیون سهم داشته باشد، EPS آن منفی ۱۰ تومان محاسبه می‌شود و به این معناست که در هر سهم، ۱۰ تومان ضرر کرده‌اید.
EPS شرکت‌های بورسی را کجا مشاهده کنیم؟
دو روش برای اطلاع از EPS شرکت‌های بورسی وجود دارد. مسیر اول بسیار ساده و سریع است. در سایت TSETMC برای هر سهم و نماد نسبت EPS نوشته شده و به راحتی می‌توانید آن را مشاهده کنید.
مسیر دوم برای اطلاع از نسبت Earnings Per Share، این است که خودتان آن را محاسبه کنید. به این منظور باید ابتدا به سامانه کدال بروید و در بخش جستجوی اطلاعیه‌ها، نام سهم دلخواه‌تان را تایپ کنید. پس از آن، در بخش اطلاعیه، گزینه‌ی اطلاعات و صورت مالی سالیانه و از قسمت نوع اطلاعیه، گزینه اطلاعات و صورت‌های مالی میان‌دوره‌ای را انتخاب کنید.
پس از طی همه‌ی این مراحل قادر خواهید بود سود و ضرر نماد مورد نظر را مشاهده کرده و آن را در فرمول قرار می‌دهید. اگر چه همان طور که بیان شد، خیلی ساده و سریع می‌توانید EPS نماد مورد نظرتان را در سایت TSETMC مشاهده کنید.
تعدیل EPS به چه معناست؟
افزایش یا کاهش سود هر سهم شرکت در مدت زمان مشخصی که اغلب سال مالی نامیده می‌شود، تعدیل EPS می‌گویند. برای محاسبه میزان تعدیل، باید EPS سال جدید را از EPS سال قبل کم کنید و به EPS سال قبل تقسیم می‌کنید.
تعدیل مثبت زمانی رخ می‌دهد که سود به ازای هر سهم در بازه مشخص افزایش یافته باشد و بالعکس. یعنی اگر سود به ازای هر سهم در بازه مشخص کاهش یافته باشد، تعدیل EPS منفی رخ داده است.
افزایش سرمایه چه تاثیری بر EPS دارد؟
افزایش سرمایه نیز یکی از مفاهیم مهم در تحلیل و شرایط بنیادی هر شرکتی است؛ اما رابطه‌ی افزایش سرمایه و EPS چگونه است؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که دقیقا به همان میزان که شرکتی افزایش سرمایه می‌دهد، به همان میزان کاهش EPS را تجربه می‌کند.
برای مثال اگر سود هر سهمی در یک نماد ۱۰۰ باشد، در صورتی که این شرکت افزایش سرمایه‌ای ۱۰۰ درصدی را تایید و اعمال کند، در این صورت EPS به ۵۰ کاهش پیدا می‌کند.
تحلیل EPS و تاثیر آن در انتخاب سهم
در تحلیل EPS سهم‌ها، ۲ نکته از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند. نکته‌ی اول بررسی مقادیر گذشته EPS آن سهم و نکته‌ی دوم مقایسه EPS با سایر شرکت‌های موجود در آن گروه و صنعت است. اگر مقدار EPS با گذر زمان و طی سال‌ها، نسبت به سال‌های قبلی خود با افزایش همراه بود، این به معنی رشد قابل قبول فعالیت شرکت است و نشانه خوبی می‌باشد.
مقایسه عدد EPS با سایر شرکت‌های فعال در آن زمینه، روش بسیار کاربردی و هوشمندانه‌ای می‌باشد. مقایسه شرکت‌ها با یکدیگر، این امکان را به شما می‌دهد که شرکت‌های فعال در صنعت و شرایط یکسان را ارزیابی کرده و در آن نمادی که سودآوری بهتری دارد، سرمایه گذاری کنید.
تفاوت و فرمول EPS و DPS
EPS سود بدست آمده از هر سهم است و DPS که مخفف Dividend Per Share به معنی سود تقسیمی است. در واقع DPS، بخشی از EPS است که بین سهامداران شرکت تقسیم شده است.
محاسبه DPS به صورت زیر است:
D: مجموع سودهای بدست آمده
SD: سود ممتاز
S: تعداد سهام عادی منتشر شده
جمع‌بندی
قبل از هرگونه خرید و فروش در بازار سرمایه باید دانش لازم و آگاهی کافی برای تحلیل سهم مورد نظر را داشته باشید. نسبت EPS از مهم‌ترین فاکتورهای موثر در تحلیل بنیادی است که با تحلیل آن می‌توانید شرکت‌های سودده را از سایر نمادها جدا کنید و بهترین نماد را برای سرمایه‌گذاری برگزینید.
EPS سود به دست آمده از هر سهم را نشان می‌دهد به معنی که یک فرد با خرید یک سهم در انتهای سال مالی چه میزان سود کسب می‌کند.
