زمانی که اقدام به ثبت نام در بورس و خرید سهام می‌کنید، در واقع یکی از هزاران سهامدار آن شرکت سهامی محسوب می‌شوید. فرقی نمی‌کند که سهام شما پانصد هزار تومان یا چند صد میلیون تومان باشد. مهم این است که اکنون عضوی از این شرکت هستید و اطلاع از عملکرد و اهداف شرکت حق شماست.
مجامع بورسی همان چیزی است که شما به آن احتیاج دارید تا با شرکتی که در آن سرمایه گذاری کرده‌اید بیشتر آشنا شوید. اما، تعریف مجامع شرکت های بورسی چیست؟ با ما همراه باشید تا تمام اطلاعات ممکن در این زمینه را در اختیار شما بگذاریم.
مجمع چیست؟
در واقع منظور از مجامع شرکتهای بورسی این است که تمام سهامداران و مدیران یک شرکت سهامی به منظور گفت‌وگو و تعیین وضعیت شرکت گرد هم می‌آیند. این کار باعث می‌شود تا شرکتها سهامداران واقعی خود را بشناسند و با آن‌ها تبادل نظر کنند. البته، منظور از سهامداران آن دسته از افرادی هستند که مقدار زیادی از سهام شرکت را در اختیار دارند. اما، این بدان معنا نیست که سهامداران خرد نتوانند در این مجامع شرکت کنند.
انواع مجامع بورسی
به طور کلی، شرکتها برای تعیین وضعیت و اهداف خود سه نوع مجمع بورس را در نظر می‌گیرند؛ مجامع بورس عادی سالیانه، مجمع عمومی فوق العاده و مجمع عمومی موسس. برای آشنایی با انواع مجامع به ادامه مطلب توجه کنید.
مجمع عمومی عادی سالیانه
این مجمع به منظور رسیدگی به گزارش مدیران، صورت های مالی شرکت و تخصیص سود نقدی به سهامداران شرکت تشکیل می‌شود. زمان مجامع شرکتهای بورسی طبق دستور سازمان بورس و قانون تجارت کشور باید حداکثر 4 ماه پس از پایان سال مالی هر شرکتی برگزار شود. گفتنی است که این مجمع تنها سالی یکبار برگزار شده و نسبت به سایر مجامع بورسی از اهمیت بیشتری برخوردار است.
برای برگزاری رسمی مجمع عمومی عادی، باید بیش از یک دوم سهامداران به نسبت میزان سهامی که در اختیار دارند، در جلسه حاضر باشند. مصوبات این مجمع نیز با یک رای بیش از نصف آرا، به تصویب خواهد رسید. در غیر این صورت تصمیمات و مصوبات، قابل تصویب و اجرا نخواهند بود.
مجمع عمومی فوق العاده
مجمع عمومی فوق العاده یکی دیگر از مجمع شرکت های بورسی است. این مجمع همانطور که از نامش پیداست تنها در زمان‌های خاص و در هر تاریخی که شرکت تعیین کند برگزار می‌شود.
معمولا، در چنین مجمعی در خصوص مسائل مهمی نظیر انحلال شرکت، افزایش سرمایه شرکت، تغییر در قوانین و منشورهای شرکت، تصمیم‌گیری‌های مهم و غیره بحث و گفت‌وگو می‌شود. البته، تنها سهامدارانی حق شرکت در این مجمع را دارند که مقدار زیادی سهم در اختیار داشته و از حق رای برخوردارند. لازم به ذکر است که تغییرات در اساسنامه و همچنین اتخاذ تصمیم‌های مهم برای شرکت تنها با دو سوم آرای سهامداران و رای دهندگان امکان‌پذیر است.
مجمع عمومی موسس
در واقع این مجمع پایه و بنیان یک شرکت را ایجاد می‌کند. زمانی که یک شرکت به ثبت رسید و اقدام به فروش سهم خود کرد، باید برای پست‌های مهم شرکت افرادی را منصوب کند. در این مجمع بنیانگذاران و سهامداران شرکت برای انتخاب اولین مدیران شرکت حضور پیدا می‌کنند. به طور کلی، وظایف این مجمع به شرح زیر است:
- تصویب کلیات طرح اساسنامه شرکت و اصلاح آن
- انتصاب اولین مدیران و بازرسان شرکت
- رسیدگی به گزارشات مدیران و موسسان و تصویب آن در صورت لزوم
برای برگزاری مجمع عمومی موسس باید حداقل مالکان و دارندگان بیش از یک دوم سرمایه، در جلسه حضور داشته باشند. اما اگر این تعداد تامین نشود، جلسه دوم تعیین می گردد. این بار تعداد حاضرین دارنده سهام، به یک سوم مالکان سرمایه شرکت برسد، کفایت می کند. چنان چه باز هم به دلیل نرسیدن به حد نصاب دارندگان سهام، جلسه تشکیل نشود؛ آخرین جلسه مجمع عمومی موسس، یعنی جلسه سوم برگزار خواهد شد. اگر این جلسه نیز به حد نصاب نرسیده و تشکیل نگردد، تاسیس شرکت به کلی ملغی می گردد.
تفاوت مجمع عمومی سالیانه و مجمع عمومی فوق العاده چیست؟
در مجمع عمومی سالیانه مواردی چون تعیین اعضای هیئت مدیره و ایجاد تغییرات در آن ها، تعیین سود نقدی قابل تقسیم میان سهامداران، تعیین بازرسان شرکت و تصویب ترازنامه مالی مطرح گشته و به تصویب نهایی می رسد. اما در مجمع عمومی فوق العاده افزایش سرمایه یا کاهش آن مطرح خواهد شد و در خصوص آن تصمیم گیری می شود. همچنین در صورتی که نیاز به تغییر در اساسنامه شرکت باشد، در این مجمع فوق العاده صورت خواهد پذیرفت. همچنین اگر نیاز به انحلال شرکت باشد، در مجمع عمومی فوق العاده در خصوص آن تصمیم گیری قطعی گشته و تصویب نهایی صورت می پذیرد.
از دیگر تفاوت های مجمع عمومی عادی و مجمع عمومی فوق العاده می توان به این مورد اشاره داشت که معمولا زمان مجمع عمومی از قبل در اساسنامه شرکت آورده شده است، اما مجمع عمومی فوق العاده، می تواند در زمان های مورد نیاز برگزار شود. (البته حتما باید برگزاری آن توسط شرکت در بازه زمانی گفته شده در بالا، به سهامداران اعلام گردد.)
نحوه شرکت سهامداران در مجمع چگونه و از چه طریقی می باشد؟
پس از آن که از زمان و محل برگزاری مجمع اطلاع پیدا کردید؛ به عنوان یک سهامدار می توانید با در دست داشتن اوراق خود یا ارائه اطلاعاتی که مالکیت سهام شما را نشان دهد، به شرکت مربوطه مراجعه نموده و برگه مجوز ورود به مجمع را به دست بیاورید. به وسیله این برگه می توانید در جلسه مجمع حضور پیدا کرده و به تناسب میزان سهام خود، حق رای داشته باشید.
تاریخ برگزاری مجامع شرکتها چگونه اعلام می‌شود؟
اصلی‌ترین منبع اطلاع‌رسانی مجمع شرکتهای بورسی روزنامه‌های کثیر الانتشار می‌باشند. تمامی شرکت‌هایی که اقدام به فروش سهم کرده‌اند موظفند که تاریخ مجامع خود را از طریق پایگاه‌های اینترنتی معتبر و روزنامه‌ها به اطلاع شهروندان برسانند. در غیر این صورت حق شکایت برای سهامداران محفوظ است.
معمولا، تاریخ مجامع بورسی در وب‌سایت شرکتها درج می‌شوند. مجمع سالیانه شرکتهای بورسی نیز حداکثر 4 ماه پس از پایان سال مالی شرکتها می‌باشد. از آنجایی که سال مالی اکثر شرکتها در اسفند ماه است، تاریخ مجمع عمومی سالیانه در خرداد یا تیر ماه می‌باشد.
نکته‌های مهم در مورد مجامع بورسی شرکتها
بد نیست نکاتی مهم در خصوص نحوه برگزاری و جلسات مجامع شرکتها بدانید. مهمترین نکته درباره این مجامع نحوه اطلاع‌رسانی آن از سوی شرکت‌هاست.
نحوه اطلاع‌رسانی: همانطور که گفتیم پایگاه اطلاع‌رسانی مجامع شرکتها، روزنامه‌ها و سایت‌های اینترنتی هستند؛ اما، هر شرکت تنها در یک روزنامه خاص زمان برگزاری مجمع خود را اعلام می‌کند. از آنجایی که این روزها کسی سراغ دکه‌های روزنامه‌فروشی نمی‌رود، بهتر است برای کسب اطلاع دقیق از زمان برگزاری با واحد پشتیبانی شرکت مورد نظر تماس بگیرید. روش دیگر اطلاع از زمان برگزاری مجامع بورسی، مراجعه به سایت کدال و جست‌وجوی نماد مدنظر است.
برگزاری جلسات توسط هیات مدیره: جلسات مجامع بورسی تنها از سوی هیات مدیره مرکب از رئیس، منشی و دو ناظر برگزار می‌شود.
امکان حضور نماینده قانونی صاحبان سهم در مجامع: تمامی نمایندگان دارندگان سهم می‌توانند با داشتن حق رای در جلسات شرکت حضور یابند. یک نکته بسیار مهم را فراموش نکنید؛ آن هم اینکه حتما از نحوه دریافت سود تقسیمی و زمان ارائه آن در این شرکتها اطلاعات کسب کنید. یکی از شروط دریافت منافع مجمع این است که فرد پیش از بسته شدن سهم جهت برگزاری مجمع، سهام را پرتفوی خود در یک کارگزاری بورس داشته باشد.
دعوت از سهامداران برای تشکیل جلسه بر عهده رئیس است. معمولا، این رئیس هیات مدیره است که باید دستور برگزاری جلسه را صادر کند، اما در مواقعی بازرس نیز می‌تواند بنا به صلاحدید اقدام به برگزاری مجمع کند.
آیا در مجامع بورسی شرکتهای سهامی شرکت کنیم؟
بهترین زمان حضور در مجامع بورسی، در روند صعودی بازار است؛ چرا که حضور سهامداران در این مجمع‌ها می‌تواند بر روند صعودی قیمت‌ها تاثیر بگذارد. زمانی که شما در مجامع شرکت می‌کنید، در واقع پذیرفته‌اید که این شرکتها به تمام وعده‌های خود عمل کرده‌اند و در نتیجه به دلیل خوشبینی و ورود نقدینگی جدید به بازار به آن‌ها کمک می‌کنید تا یک بازگشایی خوب دیگر داشته باشند.
زمانی که بازار در روند نزولی خود قرار داشته باشد، بهتر است در چنین مجامعی شرکت نکنید. چرا که در چنین وضعیتی هرگز انتظار بازگشایی یک روند مناسب از سوی شرکت وجود نداشته و حضور شما منجر به افزایش فشار عرضه می‌شود؛ به گونه‌ای که میزان تقاضا برای خرید سهم بسیار پایین است و در نتیجه عرضه بیش از حد موجب کاهش بیشتر قیمت‌ها می‌شود.
تصمیمات مجامع بورسی شامل چه کسانی می‌شود؟
در واقع زمانی که یک شرکت سهامی تصمیم به برگزاری یکی از سه مجمع ذکر شده می‌کند، یک سری افراد با رای‌های خود (میزان حق رای هر شخص در اساسنامه شرکت تعیین شده است) اقدام به تصمیم‌گیری می‌کنند.
به طور کلی، در بیشتر مجامع این سهامداران هستند که با صدور رای خود تصمیمات نهایی را اتخاذ می‌کنند. در یک قانون کلی زمانی که بیش از دو سوم سهامداران به یک لایحه رای دهند در واقع آن لایحه به تصویب رئیس مجمع و بازرسان خواهد رسید.
البته، در برخی از شرکتها می‌توان برای رئیسان و بازرسان یک رای ویژه که در اصطلاح به آن حق وتو می‌گویند در نظر گرفت. این رای حتما باید در اساسنامه به تصویب رسیده باشد؛ در غیر این صورت هیچگونه حق وتویی در مجامع وجود نخواهد داشت.
تغییر قیمت سهام بعد از برگزاری مجامع بورسی
در واقع زمانی که مجمع جهت تقسیم سود برگزار می‌شود، قیمت‌ها تغییر می‌کنند. این قیمت باید برابر با قیمت قبل از برگزاری مجمع منهای میزان سودی که در این جلسه بین سهامداران تقسیم شده، باشد.
به عنوان یک قاعده کلی، ثروت سهامداران قبل و بعد از شرکت در مجامع تغییر نمی‌کند. بنابراین، مبانی قیمت پایه و مد نظر همان قیمتی است که قبل از برگزاری مجمع بسته شده است.
قیمت سهم شرکت قبل و بعد مجمع
طبیعتا، پس از برگزاری مجامع بورسی قیمت سهم کمتر از مقدار اولیه خود می‌شود؛ چرا که با برگزاری این جلسات نحوه دریافت سود مجمع و وضعیت سودها مشخص شده و سهام بخشی از منافع خود را از دست داده است. با درک این موضوع یک سهامدار به راحتی می‌تواند در خصوص مواردی مثل موارد زیر تصمیم بگیرد:
آیا قبل از برگزاری مجمع سهم خود را بفروشم یا خیر؟
آیا پس از مجمع مجددا اقدام به خرید سهم کنم یا خیر؟
در واقع تا زمانی که از مفاهیم بورسی مطلع نشوید، هرگز نمی‌توانید با رویدادهای بازار سرمایه کنار بیایید؛ چرا که با برگزاری برخی از مجامع ممکن است یک سهم به دلیل اختصاص سود به سهامداران اصلی، ریزش زیادی داشته باشد؛ به گونه‌ای که اگر یک تریدر حرفه‌ای نباشیم خیلی زود در سرازیری ضرر می‌افتیم. ضرری که ممکن است ذوق شما را در اولین تجربه سرمایه‌گذاری کور کند.
چند روز قبل از برگزاری مجمع، سهام شرکت بسته می‌شود؟
در زمان برگزاری مجمع عمومی سالیانه، بین 24 الی 48 ساعت پیش از برگزاری مجمع و زمانی که یک سهم قصد تشکیل مجمع فوق العاده داشته باشد، حداکثر یک روز قبل از برگزاری نماد سهم بسته می‌شود.
جمع‌بندی
در این مقاله به تشریح مجامع عمومی پرداختیم. همان طور که بالاتر گفته شد، مجامع بورسی شامل مجمع عمومی موسس، مجمع عمومی سالیانه و مجمع عمومی فوق العاده است. در مجمع عمومی موسس، بنیانگذاران و سهامداران شرکت به انتخاب نخستین مدیران و بازرسان می‌پردازند.
مجمع عمومی سالیانه در سال مالی هر شرکت برگزار می‌شود که در این مجمع سهامداران و هیات مدیره گرد هم می‌آیند و به تصویب صورت های مالی شرکت و تقسیم سود می‌پردازد. این مجمع از اهمیت بسزایی برخوردار است. یکی دیگر از مجامع شرکتهای بورسی، مجمع فوق العاده است. همان طور که از آن پیداست این مجمع شرایط اضطراری ایجاد می‌شود.
در این مجمع تصمیمات مهمی همچون انحلال شرکت، افزایش سرمایه شرکت، تغییر در قوانین و منشورهای شرکت گرفته می‌شود. گفتنی است؛ کسانی از منافع مجامع بورسی برخوردار می‌شوند که پیش از بسته شدن سهم جهت برگزاری مجمع، سهامدار شرکت باشند.
