nav صندوق چیست؟ + نحوه محاسبه NAV صندوق

ارزش از مفاهیم با اهمیت در بازار سرمایه به خصوص بازار بورس است. هدف افراد از وارد شدن به این بازار کسب سود و ارزش بیشتر دارایی است. یکی از مفاهیم مرتبط به ارزش، NAV یا ارزش خالص دارایی می‌باشد. ارزش دارایی خالص (nav صندوق) نشان‌هنده ارزش خالص یک واحد صندوق سرمایه‌گذاری است که بیشتر در زمینه صندوق سرمایه‌گذاری مشترک یا صندوق قابل معامله در بورس (ETF) و صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت استفاده می‌شود. در این مقاله از سری مقالات آموزشی کارگزاری بیدار قصد داریم به سوال منظور از nav در صندوق های سرمایه گذاری چیست، پاسخ دهیم. با ما همراه باشید.

NAV صندوق چیست؟

ارزش خالص دارایی (NAV) صندوق، ارزش بازار همه اوراق بهادار است که توسط صندوق سرمایه‌گذاری محاسبه می‌شود. به زبان ساده، قیمتی است که شما برای واحدهای صندوق سرمایه گذاری می‌پردازید. به هنگام خرید صندوق، واحد‌های یک صندوق را خریداری کرده و برخلاف سهام که قیمت آن در هر ثانیه تغییر می‌کند، قیمت هر واحد سرمایه‌گذاری یا ارزش خالص هر واحد صندوق در پایان روز معاملاتی با توجه به قیمت پایانی سهام صندوق محاسبه و اطلاع‌رسانی می‌شود. همه مدیران ملزم به اعلام NAV صندوق‌های خود هستند.

فرمول محاسبه NAVصندوق های سرمایه گذاری

تعداد کل سهام منتشر شده / (بدهی‌ها – دارایی‌ها) =NAV

در فرمول فوق ارزش روز دارایی‌ها و بدهی‌ها باید وارد شود.

سرمایه‌گذاران به هنگام انتخاب سهم نباید صرفا به این عامل اکتفا کنند؛ چرا که ارزش خالص دارایی تنها منعکس‌کننده عملکرد دارایی‌ها در سال‌های اخیر می‌باشد و میزان سودآوری آن را سنجش می‌کند. علاوه بر ارزش روز دارایی‌ها، توجه و محاسبه قیمت آماری صندوق نیز باید مورد توجه قرار گیرد.

دو اصطلاح قیمت صدور و ابطال صندوق سرمایه‌گذاری از اصطلاحات رایجی هستند که هر سرمایه‌گذار باید با آن‌ها آشنایی داشته باشد. متناسب با ارزش خالص هر واحد صندوق، قیمت صدور و ابطال آن مشخص می‌شود که در نهایت می‌توان میزان سود یا زیان سرمایه‌گذار را مشخص کرد.

انواع NAV

به هنگام خرید و فروش واحدهای صندوق‌ها یا سهام شرکت‌های سرمایه‌گذاری و هلدینگ‌ها توجه به سه فاکتور مهم است:

1. NAV صدور
2. NAV ابطال
3. NAV آماری

NAV صدور

پولی که به هنگام خرید واحد‌های صندوق پرداخت می‌شود، NAV صدور گفته و با توجه به ارزش صندوق محاسبه می‌شود.

مدیر صندوق به هنگام خرید اوراق جدید باید هزینه‌ای را به عنوان کارمزد معامله پرداخت کند که این هزینه از سرمایه‌گذاران جدید دریافت می‌شود، به همین خاطر NAV صدور از ارزش خالص هر واحد بیشتر است.

NAV ابطال

هر زمان سرمایه‌گذار قصد فروش واحد‌های صندوق را داشته باشد، با کسر هزینه‌های مربوطه مانند کارمزد معامله، ارزش هر واحد محاسبه شده و به فروش می‌رسد که NAV ابطال نامیده می‌شود. بنابراین NAV ابطال از NAV هر واحد معمولا کمتر است.

NAV آماری

قیمت روی تابلو بیانگر ارزش قابل معامله سهم یا واحد‌های صندوق است. گاهی سهم موجود در پورتفوی به دلیل برگزاری مجمع یا افشای اطلاعات و... ممکن است برای مدتی طولانی متوقف شود یا به دلیل محدودیت در حجم مبنا یا دامنه نوسان قیمت، نقدشونده نباشد.

در مواقعی که سهم بسته است یا به دلیل عمق کم بازار حجم مبنای سهم پر نشود، قیمت پایانی روی تابلو را نمی‌توان معیاری برای ارزش سهم دانست زیرا آن قیمت، ارزش واقعی یا منصفانه سهم نیست.

در این زمان معیار مناسب برای مقایسه عملکرد صندوق های سرمایه گذاری، ارزش خالص دارایی (Net Asset Value) آماری است که مبنای تعیین قیمت صدور و ابطال واحد‌ها قرار می‌گیرد.

در چنین مواقعی مدیر صندوق این اختیار را دارد که قیمت سهم موجود در سبد سرمایه‌گذاری صندوق را تعدیل نماید و NAV جدید حساب کند و برای آگاهی‌بخشی به سهامدار نسبت به میزان تعدیل قیمت، علاوه بر NAV صدور و ابطال واحد‌ها، قیمت آماری واحد‌های صندوق یا NAV آماری را اعلام می‌کند.

تفاوت قیمت آماری با قیمت صدور

NAV آماری زمانی اعلام می‌شود که مدیر، تعدیل قیمت را لحاظ کرده است و با NAV ابطال برابر است اما NAV صدور کمی از NAV آماری و ابطال بیشتر است چون کسورات قانونی و هزینه‌ها (کارمزد و مالیات) در آن اعمال شده است.

اگر مدیر صندوق قیمت سهام موجود در سبد سرمایه‌گذاری صندوق را تعدیل نکرده باشد، قیمت NAV صدور و ابطال و آماری تقریبا با هم یکی است.

فیلتر nav سهام

محاسبه روزانه nav هر سهم کار آسانی نیست و بیشتر معامله‌گران به دنبال یک فیلتر برای یافتن و محاسبه nav سهم هستند اما باید بگوییم که فیلتر nav سهام وجود ندارد. 

جمع‌بندی

تحلیل‌گران برای محاسبه ارزش سهام صندوق‌های سرمایه‌گذاری از NAV استفاده می‌کنند. مدیران صندوق‌ها مکلف هستند که ارزش روز صندوق خود را ارائه دهند.

زمانی که سهامداری تصمیم به خرید واحدهای صندوق می‌گیرد، معادل NAV صدور باید مبلغ را پرداخت نماید. در هنگام فروش نیز پس از کسر هزینه‌های مربوطه، معادل NAV ابطال مبلغ را دریافت می‌کنند.

همچنین موظف هستند، علاوه بر NAV صدور و ابطال، NAV آماری یا قیمت آماری را نیز محاسبه و گزارش کنند. درصورتی که مدیر صندوق، سهام موجود در سبد سرمایه گذاری را تعدیل قیمت نکرده باشد NAV آماری و ابطال با هم برابر و از NAV صدور کمی کمتر خواهند بود.

NAV یک شرکت سرمایه‌گذاری، کل دارایی شرکت منهای مجموع بدهی‌های آن است. علاوه بر NAV صدور و ابطال، مدیران صندوق‌ها قیمت سهام موجود در سبد سرمایه‌گذاری خود را که به دلیل بسته شدن، تعدیل قیمت نشده‌اند را تعدیل می‌کنند و به این ترتیب NAV آماری صندوق نیز محاسبه می‌شود.