بورس نیز همچون همه بازارهای مالی دارای ریسک است. با وجود اینکه هیچ‌کس تمایلی به ضرر و ریسک ندارد اما برای کسب سود باید به صورت مدیریت شده، ریسک کرد. حال این سوال مطرح می‌شود که امکان کاهش ریسک در بورس وجود دارد یا خیر و همچنین چگونه مدیریت ریسک در بورس انجام دهیم. درخصوص مدیریت ریسک در ترید مباحثی را بیان کردیم. در این مقاله از سری مقالات آموزشی کارگزاری بیدار قصد داریم در خصوص ریسک سهام و نحوه ارزیابی آن توضیحاتی ارائه دهیم. با ما همراه باشید.
کاهش ریسک در بورس چیست؟
پیش از بررسی مفهوم کاهش ریسک در بورس باید به چیستی ریسک در بازارهای مالی بپردازیم. در بازار مالی ریسک به معنی نوسانات بازدهی مورد انتظار است. به زبانی ساده اختلاف میان میزان بازده واقعی و بازده مورد انتظار را ریسک می‌نامیم. به همین دلیل زمانی که از ریسک بورس یا یک سهم سخن می‌گوییم، در واقع در مورد اختلاف احتمالی بازدهی آن صحبت می‌کنیم. اما سوال اصلی این است که کاهش ریسک چیست؟ کاهش ریسک در بورس اساسا به فرآیند تشخیص، شناسایی، تحلیل و کنترل فاکتورهایی که احتمالا منجر به ضررهایی در سرمایه‌گذاری شوند، گفته می‌شود.
در واقع کاهش ریسک در بورس زمانی ممکن است که شما به عنوان سرمایه‌گذار، پتانسیل ضررهای بازار را بررسی و تحلیل کرده باشید و تلاش کنید با توجه به اهداف سرمایهگذاریتان، استراتژی‌های لازم را اتخاذ و عملکرد لازم را انجام دهید.
نحوه ارزیابی ریسک بورس
برای کاهش ریسک در بورس باید در اولین گام بتوانید ریسک را ارزیابی کنید. برآورد ریسک در ۳ گام شناسایی ریسک، میزان تاثیر و تعیین استراتژی صورت می‌گیرد.
- شناسایی ریسک
اولین قدم برای ارزیابی ریسک در بورس، تشخیص و شناسایی نوع ریسک است. در این گام می‌توانید متوجه این شوید که تا چه میزان می‌توان ریسک را کنترل کرد. برای مثال ریسک های سیستماتیک ایجاد شده از اتفاقات اقتصادی از آن دسته از ریسک‌هایی است که از کنترل شما به عنوان سرمایه‌گذار خارج بوده و نمی‌توان از آن دوری کرد.
- میزان تاثیر
زمانی که نوع ریسک‌ها و نوع‌شان را شناسایی کردید، باید اهمیت آن‌ها را ارزیابی کرد. در این مرحله باید ریسک‌های پیش‌بینی شده را به ترتیب احتمال وقوع اولویتبندی کنید.
- تعیین استراتژی
زمانی که ریسک‌های شناسایی شده‌تان را بر اساس احتمال وقوع اولویتبندی کردید، باید برای کاهش آن‌ها استراتژی‌های مناسبی رای اتخاذ و به کار ببرید.
روش های کاهش ریسک در بورس
سوال مهم این است که چگونه در ریسک به تعادل برسیم و تا حد امکان ریسک را کم کنیم. مجموعه‌ای از اقدامات وجود دارند که شما به عنوان سرمایه‌گذار بازار بورس با رعایت و اجرای آن‌ها می‌توانید ریسک معاملاتتان در بازار سرمایه را کاهش دهید.
- تنوع در سرمایه‌گذاری
سبدی متنوع از شرکت‌ها و صنایع مختلف، یکی از اصولی است که توجه به آن از قواعد اصلی کاهش ریسک در بورس است. جمله معروف «همه تخم‌مرغ‌های خود را در یک سبد نگذارید» اساس و پایه این رویکرد است. برای کاهش ریسک در بازار به یاد داشته باشید که هرگز تک سهم نشوید، چرا که با تخصیص همه دارایی‌تان به یک نماد، فرصت استفاده از دیگر سهم‌ها را از دست می‌دهید.
بنابراین با ایجاد تنوع در سبد سرمایه گذاری خود، تا حد امکان ریسک را کم کرده و از دیگر موقعیت‌ها استفاده کنید.
- مدیریت تعداد سهم‌های سبد
از اصلی‌ترین نکات درباره کاهش ریسک سبد سرمایه‌گذاری، تعداد سهام می‌باشد. افرادی که سعی در کاهش ریسک سبد بورسی خود دارند، اصولا تعداد زیادی از سهام شرکت‌های فعال در بورس و فرابورس را در سبد سرمایه‌گذاری خود قرار می‌دهند. به طور کلی، سبدگردانان حرفه‌ای بورس بین ۳ تا ۷ سهم را برای یک پرتفو قرار می‌دهند و داشتن سبدی با بیش از ۷ سهم، ریسک را افزایش داده و مدیریت سبد را دشوار می‌کند.
- تعیین حد سود و حد ضرر
تعیین حد ضرر و حد سود در فرآیند تشکیل سبد سرمایه‌گذاری به شما کمک می‌کند تا ریسک معاملاتتان را به کم‌ترین سطح برسانید. با مشخص کردن حد ضرر ریسک قابل تحمل خود را مشخص می‌شود و در بازارهای ریزشی از ضرر سنگین اجتناب می‌کنید.
تعیین حد سود نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است چرا که پس از مشخص شدن حد سود، به عنوان سرمایه‌گذار می‌دانید که در چه زمانی از معامله خارج شوید و از این که بازار سودتان را از شما پس بگیرد، جلوگیری می‌کنید و به این ترتیب از همه جهات ریسک سبدتان کاهش می‌یابد.
- صندوق‌های سرمایه‌گذاری
یکی از اصلی‌ترین و مهم‌ترین روش‌های سرمایه گذاری در بورس با حداقل ریسک، سرمایه‌گذاری از طریق صندوق‌های سرمایه‌گذاری است.
اگر به هر دلیلی، تخصص و زمان لازم برای رصد بازار را ندارید، می‌توانید از انواع صندق‌های سرمایه‌گذاری بهره‌مند شوید. صندوق‌های سرمایه‌گذاری در واقع سرمایه افراد را جمع می‌کنند و زیر نظر مدیر صندوق، در صنایع و شرکت‌های پر پتانسیل سرمایه‌گذاری می‌کنند و طبق زمان مشخص شده در قرارداد، سود هر سرمایه‌گذار را متناسب با سرمایه‌اش، پرداخت می‌کنند. سرمایه گذاری در صندوق درآمد ثابت، کاملا بدون ریسک است؛ با سرمایه گذاری در این صندوق به صورت ماهانه، سود ثابتی را باتوجه به میزان سرمایه خود دریافت می‌کنید.
- سبدگردانی
استفاده از قابلیت سبدگردانی، ریسک سبد سرمایه‌گذاری را به پایین حد ممکن می‌رساند چرا که سبد شما توسط متخصصینی تشکیل می‌شود که سال‌ها فعالیت حرفه‌ای را در رزومه کاری‌شان دارند. یکی دیگر از خدمات جذاب کارگزاری بیدار سرمایه‌گذاری از طریق سبدگردانی است. در سرمایه‌گذاری به روش سبدگردانی، متخصصین کارگزاری بر اساس ریسک پذیری شما، سبدی از بهترین صنایع و شرکت‌ها را برای شما انتخاب می‌کنند و چون انتخاب آن‌ها بر اساس تحلیل و بررسی است، ریسک بسیار پایینی دارد.
- بررسی نقدشوندگی سهام
بررسی نقدشوندگی و حجم معاملات نماد مورد نظر، یکی از نکاتی که کم‌تر مورد توجه سرمایه‌گذاران بورس قرار می‌گیرد اما از اهمیت بالایی برخوردار است. اگر نمادی که قصد سرمایه‌گذاری در آن را دارید دارای حجم معاملات بسیار پایینی است، این بدان معناست که ممکن است هنگام فروش به مشکل برخورد کنید و خریدار قوی برای سهم‌های شما وجود نداشته باشد. به خصوص اگر حجم سرمایهگذاریتان بالا باشد. بهتر است سهمی انتخاب کنید که در هر شرایطی نقدشوندگی خوبی داشته باشد تا در شرایط خاص، در صف فروش نمانید.
جمع‌بندی
در سال‌های اخیر سرمایه‌گذاری در بورس یه یکی از اصلی‌ترین روش‌ها برای حفظ ارزش پول و دارایی در برابر تورم تبدیل شده است. فعالیت در هر بازار مالی دارای ریسک‌های سیستمی و غیرسیستمی است که گاهی اوقات اجتناب ناپذیر هستند. تلاش برای کاهش ریسک سرمایه‌گذاری در بورس نیازمند رعایت مجموعه‌ای از نکات و قوانین است که در این مقاله بررسی شدند.
